Абдукадиров Муҳаммаддовуд Ойбек ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Онкологик генезли пастки жағнинг ташриҳдан кейинги олиб қўйилмайдиган конструкциялар билан  протезлашни оптималлаштириш”, 14.00.21 – Стоматология.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.3.PhD/Tib3046
Илмий раҳбар: Акбаров Авзал Нигматуллаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат стоматология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат стоматология институти, DSc.04/30.12.2019.Tib.59.01.
Расмий оппонентлар: Ашуров Жайруллоҳ Абдуллаҳович, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси); Шомуродов Қаҳрамон Эркинович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Упсала университети (Швеция).
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга боғлиқ.
II. Тадқиқотнинг мақсади: пастки жағдаги ўсмасимон ҳосилаларни жарроҳлик резекцияси ва аньанавий дентал ва мини-имплантатларни қўллаган ҳолда реконструктив суяк-пластик жарроҳлик аралашувларидан сўнг беморларнинг ортопедик реабилитациясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор эхоостеометрия маьлумотлари билан мос равишда пастки жағдаги реконструктив операциялардан сўнг беморларда бир босқичли ва икки босқичли услублар бўйича суяк ичи имплантларини қўллаган ҳолда ортопедик даволашда пастки жағ суяк регенератининг зичлиги компаратив аниқланган;
ташхислаш, протезлаш усулини танлаш ва прогнозлашга интегратив ёндашув аньанавий дентал ва мини-имплантлар ёрдамида ўсмасимон ҳосилаларни резекциясидан сўнг, жағнинг орттирилган нуқсон ва деформациялари бўлган беморларда оғиз бўшлиғининг микробли манзараси ҳақидаги янги маьлумотларни олиш исботланган;
илк бор юз-жағ соҳаси мушакларининг биоэлектрик фаоллиги кўрсаткичларини қиёсий таҳлил маьлумотлари бўйича, пастки жағда регенератлари бўлган беморларни таклиф этилган даволаш ва реабилитация комплексида имплантларга ўрнатилган ортопедик мосламаларни қўллаш юз-жағ соҳаси мушакларининг функционал ҳолатни меьёрлашиш муддатининг қисқаришига олиб келиши аниқланган; 
илк бор ияк соҳасида ўсмасимон ҳосиланинг резекциясидан ва уни аньанавий дентал ва мини-имплантлар ёрдамида реконструкциясидан сўнг орттирилган нуқсон ва деформациялари бўлган беморларни ортопедик реабилитациясининг янги босқичма-босқич алгоритми ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Онкологик генезли пастки жағнинг ташриҳдан кейинги олиб қўйилмайдиган конструкциялар билан  протезлашни оптималлаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: илк бор эхоостеометрия маьлумотлари билан мос равишда пастки жағдаги реконструктив операциялардан сўнг беморларда бир босқичли ва икки босқичли услублар бўйича суяк ичи имплантларини қўллаган ҳолда ортопедик даволашда пастки жағ суяк регенератининг зичлиги компаратив аниқланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти . Ушбу тадқиқот усули асоратларни ривожланиши олдини олиш мақсадида суяк тўқималарининг зичлигини қиёсий диагностика қилиш имконини беради. Илмий янгиликнинг  амалиётга жорий қилиниши Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд филиали 1.03.2024 йилдаги 17-сонли буйруқ  ва Андижон вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази  01.03.2024 йилдаги 18-сонли буйруқ асосида тиббиёт бирлашмаси бўлимлари амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрь  №6-сон хулосаси). Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: Тадқиқот натижаларининг амалий аҳамияти пастки жағдаги реконструктив операциялардан сўнг дентал имплантларига ўрнатилган олиб қўйилмайдиган протез мосламаларини қўллашда беморларнинг ортопедик реабилитация самарадорлиги ошиши, юз-жағ соҳаси чайнов мушакларининг функционал ҳолати, периимплантацион соҳасида суяк тўқимаси зичлиги кўрсаткичлари яхшиланиши билан. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат:   Электромиография чайнов мушакларининг ташрихдан кейинги ортопедик реабилитация бўйича тавсия этилган услубий тавсиялар ва Тиш имплантлар ёрдамида пастки жағ нуқсонларнинг олдини олиш ҳисобига ҳар бир беморга 450000 сўм тежаш имконини берди. Хулоса: Олинган маьлумотлар патологик синдромли беморларда чайнаш мушаклари фаолиятини тўлиқ тиклаш оқибатларини даволаш ва ташхислашнинг янги стандартлари операциядан кейинги 3-6 ой ичида кузатилишини исботлади. 
иккинчи илмий янгилик: ташхислаш, протезлаш усулини танлаш ва прогнозлашга интегратив ёндашув аньанавий дентал ва мини-имплантлар ёрдамида ўсмасимон ҳосилаларни резекциясидан сўнг, жағнинг орттирилган нуқсон ва деформациялари бўлган беморларда оғиз бўшлиғининг микробли манзараси ҳақидаги янги маьлумотларни олиш исботланган; Илмий янгиликнинг аҳамияти: беморларида оғиз бўшлиғининг аралаш сўлак микрофлорасининг ҳолати қабул қилинганида ва стоматологик даводан кейин динамикада ўрганиш мониторинги шуни кўрсатадики, имплантат-протез бирикмаси соҳасида протез биоқопламасини колонизация қилишга қодир бўлган энг вирулент турларни аниқлашда сезиларли фарқлар кузатилди, бунда колонизациянинг миқдорий параметрлари вирулент турдаги бактериялар ва Cандида турига мансуб замбуруғлар учун ошган эди, аммо улар томонидан миқдорий уруғланишнинг прогрессив ўсишига тўсқинлик. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Онкологик генезли пастки жағнинг ташриҳдан кейинги олиб қўйилмайдиган конструкциялар билан  протезлашни оптималлаштиришга йўналтирилган тадқиқот ишидан олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд филиали 1.03.2024 йилдаги 17-сонли буйруқ ва Андижон вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази 01.03.2024 йилдаги 18-сонли буйруқ асосида тиббиёт бирлашмаси бўлимлари амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрь  №6-сон хулосаси). Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: Пародонтопатоген турлар вакилларининг мониторинги шуни кўрсатадики, оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватига туташган соҳада протез биоқаватини колонизация қилишга қодир бўлган пародонтопатоген гуруҳнинг энг вирулент тур вакиллари томонидан протез биоқаватининг колонизациясини ўрганишда энг муҳим фарқлар кузатилади. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: Ушбу лойиҳа натижаларининг иқтисодий фойдаси қуйидаги таркибий қисмлардан шаклланади: 1) Даволашни такомиллаштириш натижасида юзнинг реконструктив ва пластик жағ жарроҳлиги, ортопедик стоматология тизими пайдо бўлади. 2) Иш вақтини тежаш ва беморнинг ҳаёт сифатини яхшилаш. 3) ногиронликнинг камайиши. Хулоса: Олинган маьлумотлар патологик синдромли беморларда чайнаш мушаклари фаолиятини тўлиқ тиклаш оқибатларини даволаш ва ташхислашнинг янги стандартлари операциядан кейинги 3-6 ой ичида кузатилишини исботлади. Хулоса: оғиз бўшлиғи микробли флорасининг энг муҳим резидент турлари имплантатларга таянган протезларда колонизация бўлиш қобилиятига эга, бунда бактерияларнинг вирулент турлари ва Cандида турига мансуб замбуруғлар колонизациясининг миқдорий параметрлари дентал имплантатларга таянган олинмайдиган тиш протезлари бўлган И-гуруҳга нисбатан статистик жиҳатдан анча паст бўлиб чиқди. 
учинчи илмий янгилик: илк бор юз-жағ соҳаси мушакларининг биоэлектрик фаоллиги кўрсаткичларини қиёсий таҳлил маьлумотлари бўйича, пастки жағда регенератлари бўлган беморларни таклиф этилган даволаш ва реабилитация комплексида имплантларга ўрнатилган ортопедик мосламаларни қўллаш юз-жағ соҳаси мушакларининг функционал ҳолатни меьёрлашиш муддатининг қисқаришига олиб келиши аниқланган;. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Онкологик генезли пастки жағнинг ташриҳдан кейинги олиб қойилмайдиган конструкциялар билан  протезлашни оптималлаштиришга йўналтирилган тадқиқот ишидан олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд филиали 1.03.2024 йилдаги 17-сонли буйруқ  ва Андижон вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази  01.03.2024 йилдаги 18-сонли буйруқ асосида тиббиёт бирлашмаси бўлимлари амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрь  №6-сон хулосаси) Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: ўтказилган текширув натижасида таклиф этилган комплекс терапия препаратларининг қўлланилиши таққослаш гуруҳи беморларига нисбатан 91,7% ҳолларда аньанавий дентал имплантларининг тўлиқ остеоинтеграциясини таьминлади, операциядан кейинги периимплантит ва остеоинтеграция мавжуд эмаслиги частотасини 2 баравар камайтирди. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: Электромиография чайнов мушакларининг ташрихдан кегинги ортопедик реабилитация бўйича тавсия этилган услубий тавсиялар ва Тиш имплантлар ёрдамида пастки жағ нуқсонларнинг олдини олиш ҳисобига ҳар бир беморга 450000 сўм тежаш имконини берди. Хулоса: Тадқиқот натижаларининг амалий аҳамияти пастки жағдаги реконструктив операциялардан сўнг дентал имплантларига ўрнатилган маҳкамланган протез масламаларини қўллашда беморларнинг ортопедик реабилитация самарадорлиги ошиши, юз-жағ соҳаси чайнов мушакларининг функционал ҳолати, периимплантацион соҳасида суяк тўқимаси зичлиги кўрсаткичлари яхшиланиши билан изоҳланади. 
тўртинчи илмий янгилик: илк бор ияк соҳасида ўсмасимон ҳосиланинг резекциясидан ва уни аньанавий дентал ва мини-имплантлар ёрдамида реконструкциясидан сўнг орттирилган нуқсон ва деформациялари бўлган беморларни ортопедик реабилитациясининг янги босқичма-босқич алгоритми ишлаб чиқилган ва асосланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши:  Онкологик генезли пастки жағнинг ташриҳдан кейинги олиб қўйилмайдиган конструкциялар билан  протезлашни оптималлаштиришга йўналтирилган тадқиқот ишидан олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд Филиали 1.03.2024 йилдаги 17-сонли буйруқ  ва Андижон вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази  01.03.2024 йилдаги 18-сонли буйруқ асосида тиббиёт бирлашмаси бўлимлари амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрь  №6-сон хулосаси). Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: Олинган натижалар пастки жағнинг ўсмасимон ҳосиласини резекцияси бўйича операция қилинган шахсларни комплекс даволаш таркибига кимётерапия билан бирга биз таклиф қилган антирезорбтив остеомодификацияланган терапия курси протезлашдан олдинги тайёргарлик даврида ИИ-гуруҳ билан таққослаганда, суяк тўқимаси зичлигини 25,4%га ошириш имконини беради деган хулосага келишимиз мумкин Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: Ушбу лойиҳа натижаларининг иқтисодий фойдаси қуйидаги таркибий қисмлардан шаклланади: 1) Даволашни такомиллаштириш натижасида юзнинг реконструктив ва пластик жағ жарроҳлиги, ортопедик стоматология тизими пайдо бўлади. 2) Иш вақтини тежаш ва беморнинг ҳаёт сифатини яхшилаш. 3) ногиронликнинг камайиши. Хулоса: Олинган маьлумотлар патологик синдромли беморларда чайнаш мушаклари фаолиятини тўлиқ тиклаш оқибатларини даволаш ва ташхислашнинг янги стандартлари операциядан кейинги 3-6 ой ичида кузатилишини исботлади. Хулоса: Биз таклиф қилган даволаш усули пастки жағнинг орттирилган нуқсонлари ва деформациялари бўлган беморларда тиш-жағ аппаратининг чайнов самарадорлигини ошириш, пастки жағ хавфли ўсмаларини жарроҳлик даволашдан сўнг беморларнинг реабилитация муддатларини қи сқартириш, патологик битиш ривожланиши хавфини камайтириш, остеоинтеграциянинг бузилиши ва натижада, имплантатни рад этилиши ва келгуси ортопедик даволаниш учун мақбул шароитларни яратишга имкон берди.