Косбергенов Бахрам Махсетбаевич
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Усербай Алеуовнинг илмий-педагогик фаолияти ва таълимий-тарбиявий қарашлари”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.1.PhD/Ped.4790
Илмий раҳбар: Утебаев Тажибай Тилеумуратович, педагогика фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти, DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Расмий оппонентлар: Адизов Бахтиёр Рахмонович, педагогика фанлари доктори, профессор; Тилегенов Асқарбай Тóлегенович, педагогика фанлари номзоди, профессор. 
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Усербай Алеуовнинг илмий-педагогик фаолияти ва таълимий-тарбиявий қарашларининг асосий йўналишларини таҳлил қилиш ва улардан фойдаланиш йўлларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги Усербай Алеуов илмий-педагогик фаолияти устоз-шогирд анъаналари ва олимнинг субектив рефлексив позициясига мувофиқ келадиган анъанавийлик ва новаторликнинг уйғунлиги, миллийликдан глобалистикага, техногенликдан антропогенликка  йўналган инвариант тавсифга эга яхлит шахсий-ижодий феномен эканлиги  назарий-структур таҳлилга устуворлик бериш асосида аниқлаштирилган;
Усербай Алеуовнинг таълимий-тарбиявий қарашлари ўзининг мазмуни ва йўналишига кўра педагогик фикрлар тараққиёти, халқ, оила ва миллий педагогика ҳамда дидактиканинг эвристик, когнитив йўналишлари билан боғлиқ педагогик тизим эканлиги олимнинг ички установкасини ёрқин акс эттирувчи “маданий матнлар” ретроспекцияси интерпретациясини амалга ошириш орқали аниқлаштирилган;
Усербай Алеуовнинг таълимий-тарбиявий қарашлари Шарқ мутафаккирлари ва мумтоз педагогларнинг ғояларига уйғун келадиган миллий ўзликни англаш, шахснинг эркинлиги ва мустақиллиги, ижтимоий аҳамиятли шахс сифатлари, ўз-ўзини ташкиллаш ва тарбиялаш, масъулиятлилик, интизомлилик, фуқаролик каби аксиологик доминантларни ўзида ифода этиши герменевтик ёндашувнинг концептуал қоидаларига мувофиқ асосланган;
Усербай Алеуовнинг таълимий-тарбиявий қарашларидан бўлажак ўқутувчиларда миллий, умуминсоний, ижтимоий, билишга доир, касбий қадриятлар интериоризацияси ва экстериоризациясини таъминлашда педагогик фанларни ўқитишда мақсадли фойдаланиш йўллари мазкур жараённи амалга оширишга доир ташкилий-педагогик моделни рефлексивлик тамойилига идентив тарзда лойиҳалаш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Усербай Алеуовнинг илмий-педагогик фаолияти ва таълимий-тарбиявий қарашларига доир тадқиқот натижалари асосида:
Усербай Алеуов илмий-педагогик фаолиятини устоз-шогирд анъаналари ва олимнинг субектив рефлексив позициясига мувофиқ келадиган анъанавийлик ва новаторликнинг уйғунлиги, миллийликдан глобалистикага, техногенликдан антропогенликка  йўналган инвариант тавсифга эга яхлит шахсий-ижодий феномен эканлиги  назарий-структур таҳлилга устуворлик бериш асосида аниқлаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан И1-ХТ-0-17222 “Қорақалпоқ миллий менталитетини ўқувчи-ёшларга сингдиришда халқ педагогикаси имкониятларидан фойдаланиш” (2021-2023 йй.) мавзусидаги инновацион лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 15-мартдаги 4-сон далолатномаси). Натижада, қорақалпоқ миллий менталитетини Усербай Алеуов илмий-педагогик фаолияти воситасида ёритиб беришга эришилган;
Усербай Алеуовнинг таълимий-тарбиявий қарашлари ўзининг мазмуни ва йўналишига кўра педагогик фикрлар тараққиёти, халқ, оила ва миллий педагогика ҳамда дидактиканинг эвристик, когнитив йўналишлари билан боғлиқ педагогик тизим эканлигини олимнинг ички установкасини ёрқин акс эттирувчи “маданий матнлар” ретроспекцияси интерпретациясини амалга ошириш орқали аниқлаштириш, Усербай Алеуовнинг таълимий-тарбиявий қарашларини Шарқ мутафаккирлари ва мумтоз педагогларнинг ғояларига уйғун келадиган миллий ўзликни англаш, шахнинг эркинлиги ва мустақиллиги, ижтимоий аҳамиятли шахс сифатлари, ўз-ўзини ташкиллаш ва тарбиялаш, масъулиятлилик, интизомлилик, фуқаролик каби аксиологик доминантларни ўзида ифода этиши герменевтик ёндашувнинг концептуал қоидаларига мувофиқ асослашга доир амалий таклиф ва тавсиялардан “Педагогическое мастерство” дарслигини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Гулистон давлат университетининг 2023-йил 21-декабрдаги 193-сон буйруғи, 193-03-сонли нашр гувоҳномаси). Натижада, “Педагогик маҳорат” модулининг педагогик фикрлар тараққиётида ўқитувчи маҳорати масалаларини такомиллаштиришга хизмат қилган;
Усербай Алеуовнинг таълимий-тарбиявий қарашларидан бўлажак ўқитувчиларда миллий, умуминсоний, ижтимоий, билишга доир, касбий қадриятлар интериоризацияси ва экстериоризациясини таъминлашда педагогик фанларни ўқитишда мақсадли фойдаланиш йўлларини мазкур жараённи амалга оширишга доир ташкилий-педагогик моделни рефлексивлик тамойилига идентив тарзда лойиҳалаш орқали такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан А1-ХТ-0-92997 “Ёшларни умуминсоний, миллий ва тарихий қадриятлар уйғунлиги асосида маънавий-ахлоқий тарбиялашнинг муаммолари” (2022-2024 йй.) мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 15-мартдаги 4-сон далолатномаси). Натижада, ёшларни умуминсоний, миллий ва тарихий қадриятлар уйғунлиги асосида маънавий-ахлоқий тарбиялашда Усербай Алеуов қарашларидан фойдаланиш самарадорлигини оширишга  хизмат қилган.