Шукуров Давронбек Шукурович
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мустақиллик йилларида Ўзбекистон санъатида биеналле ва фестиваллар фаолиятининг бадиий-ижтимойи асослари”, 17.00.08 – Санъат назарияси ва тарихи (санъатшунослик фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.3.PhD/San153.
Илмий раҳбар: Сайфуллаев Нодирбек Бахтиёрович, тарих фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Камолиддин Беҳзод номидаги Миллий рассомлик ва дизайн институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Камолиддин Беҳзод номидаги Миллий рассомлик ва дизайн институти, PhD.38/09.07.2020.San.119.01.
Расмий оппонентлар: Хакимов Акбар Абдуллаевич, санъатшунослик фанлари доктори, академик; Асқарова Зилола Абдумавлоновна, санъатшунослик фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат хореграфия академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади мустақиллик йилларида Ўзбекистон санъатида биеннале ва фестиваллар фаолиятининг бадиий-ижтимоий асосларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
жаҳон бадиий жараёнида биенналеларнинг замонавий санъат ривожига таъсири жараёнида маданиятлар орасидаги диалогни ҳосил қилувчи янги глобал контекст пайдо бўлгани, муаллифликнинг деконструксияси, санъатдаги институционал тизимларнинг қайта англаниши, мултимодаллик (инсталляция, перфоменс, видео-арт) билан белгиланиши, замонавий биенналеларда маданиятлар ва идентиклик мавзуларига катта эътибор қаратилаётгани, колониализм меросини танқидий англаш, эстетиканинг бузилиш омиллари маданий ва бадиий дискурсларни шакллантираётгани асосланган;
кино, мусиқа фестиваллари, замонавий санъат ва амалий санъат биенналелари креатив индустрияси ижодкор профессионаллар коммуникациясини таъминлаши, маданий туризимнинг ривожланишига ижобий таъсир кўрсатиши, ягона контекстда глобал ва локал маданиятлар, сиёсий, ижтимоий ва маданий фикрлар турфа хиллигининг намоён бўлишига сабаб бўлаётганлиги далилланган;
Ўзбекистон замонавий бадиий амалиётида биеннале ва фестиваллар жонли ижодий лаборатория сифатида рол ўйнаб, фаол халқаро ўзаро таъсир ва ўзаро алоқадорликни яратиш, янгича экспозицон технологияларни жорий этиш орқали умумий глобализация ва коммуникация жараёнига таъсир кўрсатаётгани ва ягона маданий макон ҳосил қилишга имкон бергани асосланган;
“Замонавий санъат биенналеси” миллий санъатда модерн арт (рангтасвир, ҳайкалтарошлик, графика) ва cонтемпорарй арт (видео ва фотоарт, инсталляция, перфоменс, консептуал санъат) каби икки йўналиш ривожига таъсир кўрсатганлиги, маҳаллий консептуалист рассомлар асосан маданий кодлар, асотир ва ривоятлар, сўфизмнинг маънавий асосларига бағишланган асарлар асосида ижтимоий ва фалсафий муаммоларни кўтариб, глокализация жараёнига кириб боргани исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мустақиллик йилларида Ўзбекистон санъатида биеннале ва фестиваллар фаолиятининг бадиий-ижтимоий асослари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
жаҳон бадиий жараёнида биенналеларнинг замонавий санъат ривожига таъсирини маданиятлар орасидаги диалогни ҳосил қилувчи янгича глобал контекст пайдо бўлгани, муаллифликнинг деконструксияси, санъатдаги институционал тизимларнинг қайта англаниши, мултимодаллик (инсталляция, перфоменс, видео-арт ва б.) билан белгиланиши, замонавий биенналеларда маданиятлар ва идентиклик мавзуларига катта эътибор қаратилаётгани, колониализм меросини танқидий англаш, юқори ва қуйи санъат, жанрлар орасидаги чегаранинг йўқолиб бориши, эстетиканинг бузилиши омиллари маданий ва бадиий дискурсларни шакллантираётгани аниқланган натижаларидан Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги томонидан ташкил этилган тадбирларда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси маданият вазирлигининг 2024 йил 6 мартдаги 02-12-17-1311-сон маълумотномаси). Натижаларнинг қўлланилиши санат соҳасида замонавий бадиий жараёнларни ўрганишга, таҳлил этиш ҳамда ёритишга хизмат қилган;
кино, мусиқа фестиваллари, замонавий санъат ва амалий санъат биенналелари креатив индустриянинг асосий элементи сифатида ижодкор профессионаллар коммуникациясини таъминлаши, иқтисодиётни ўсишига таъсир кўрсатиши, ягона контекстда глобал ва локал маданиятлар, сиёсий, ижтимоий ва маданий фикрлар турфа хиллигининг намоён бўлиши сабаб бўлаётгани далилланганлигига оид илмий натижалардан Ўзбекистонда ананавий тарзда ташкил этиб келинаётган санъат фестивалларини юқори савияда ташкил этиш ва консепсиясини такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2024 йил 6 мартдаги 02-12-17-1311-сон маълумотномаси). Натижада, фестивалларни юқори савияда ташкил этиш учун замонавий талабларга жавоб берадиган, маданий ва ижтимоий фикрларни ўзаро уйғунлаштирадиган амалий тавсиялар ишлаб чиқишга хизмат қилган;
Ўзбекистон замонавий бадиий амалиётида биеннале ва фестиваллар жонли ижодий лаборатория сифатида рол ўйнаб, фаол халқаро ўзаро таъсир ва ўзаро алоқадорликни яратиш, янгича экспозицон технологияларни жорий этиш орқали умумий глобализация ва коммуникация жараёнига таъсир кўрсатаётгани ва ягона маданий макон ҳосил қилишга имкон бергани асосланган ва олинган илмий натижалардан Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги томонидан ташкил этилган Бухоро шаҳрида ўтказилган “Анъанавий зардўзлик, заргарлик ва каштачилик санъати” фестивалини юқори савияда ташкил этиш ва консепсиясини такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2024 йил 6 мартдаги 02-12-17-1311-сон маълумотномаси). Натижада, “Анъанавий зардўзлик, заргарлик ва каштачилик санъати” фестивали учун ишлаб чиқилган консепсияни такомиллаштириш, фестивалнинг юқори савияда кенг нишонлашда, ўзига хос бадиий хусусиятларини тизимлаштириш ва таҳлил этиш ҳамда юқори савияда ташкиллаштириш имкониятини кенгайтиришга хизмат қилган;
“Замонавий санъат биенналеси” миллий санъатда модерн арт (рангтасвир, ҳайкалтарошлик, графика) ва cонтемпорарй арт (видео ва фотоарт, инсталляция, перфоменс, консептуал санъат) каби икки йўналиш ривожига таъсир кўрсатиб, маҳаллий консептуалист рассомлар асосан маданий кодлар, асотир ва ривоятлар, сўфизмнинг маънавий асослари каби мавзулар остида ижтимоий ва фалсафий муаммоларни кўтариб глокализация жараёнига кириб боргани исботланган ҳамда олинган илмий натижаларидан “Тошкент халқаро замонавий санъат биенналеси”ни юқори савияда ташкил этиш ва консепсиясини такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Бадиий академиясининг 2024 йил 26 февралдаги ИК77352376-cон маълумотномаси). Натижада, “Тошкент халқаро амалий санъат биенналеси”, “Тошкент халқаро замонавий санъат биенналеси” ҳамда “Халқаро тасвирий ва амалий санъат фестивали” учун ишлаб чиқилган консепсия фестивални юқори савияда ўтказишга, ўзига хос бадиий хусусиятларини тизимлаштириш ва таҳлил этиш ҳамда юқори савияда ташкиллаштириш имкониятини кенгайтиришга хизмат қилган.