Sayt test rejimida ishlamoqda

Тулишова Гулзина Равшановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи):    “Танқид ва адабиётшунослигимиз ривожида Озод Шарафиддинов ижодининг ўрни ва аҳамияти”, 10.00.02 – Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация рўйхатга олинган рақам:
Диссертация бажарилган муассаса: Жиззах давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Қосимов Усмонжон, филология фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Жиззах давлат педагогика университети, PhD.03/04.06.2020.Fil.113.02.
Расмий оппонентлар: Носиров Азмиддин Нормаматович филология фанлари доктори, профессор, Кучкаров Рахман Урманович филология фанлари номзоди, доцент в.б.
Етакчи ташкилот: Термиз давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Озод Шарафиддинов ижодини ХХ аср иккинчи ярми ва мустақилликнинг дастлабки йилларидаги адабий ҳаёт ва илмий, бадиий-эстетик жараёнлар билан боғлиқ тарздаги йетакчи тамойиллари бўйича асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
ХХ аср иккинчи ярми ва мустақилликнинг дастлабки йиллари (1956-2005) ўзбек танқид-адабиётшунослиги контекстида Озод Шарафиддинов илмий-ижодий мероси, ижодкор шахсига хос мушоҳада-тафаккур ҳамда руҳий кечинмалар илдиз-манбалари, адабий жараён ва йетакчи тамойиллари асосида шаклланган тафаккур эркинлиги ҳамда маслак-эътиқоди сабаб-омиллари ёритилган;
олим асарларининг ўзига хосликлари яқин ўтмиш ва жадидчилик ҳамда замонавий адабиёт намуналарига холис муносабат, ҳаққонийлик, фикрий теранлик, бирламчи ва мўтабар манбаларга асосланиши таҳлил орқали очиб берилган;
олимнинг биринчилардан бўлиб жадид адиблари ижодини холисона тадқиқ қилганлиги Чўлпон, Хамза Ҳакимзода Ниёзий ҳаёти ва ижодига бағишланган тадқиқотлари   таҳлили асосида исботланган;
Озод Шарафиддинов ижодида бадиий асарлар тил хусусиятлари, адибларнинг сўз санъаткорлиги ёритилиб, айрим асарлар тили ва услубидаги нуқсонлар ҳаққоний кўрсатилганига эътибор қаратилди, сермаҳсул таржимонлик ва муҳаррирлик фаолияти ҳамда унинг халқимиз, ёшларимиз маънавияти ва тафаккури ривожидаги беқиёс ўрни далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Танқид ва адабиётшунослигимиз ривожида Озод Шарафиддинов ижодининг ўрни ва аҳамияти тадқиқи давомида олинган илмий натижалар асосида:
ХХ аср иккинчи ярми ва мустақилликнинг дастлабки йиллари (1956-2005) ўзбек танқид-адабиётшунослиги контекстида Озод Шарафиддинов илмий-ижодий мероси, ижодкор шахсига хос мушоҳада-тафаккур ҳамда руҳий кечинмалар илдиз-манбалари, адабий жараён ва йетакчи тамойиллари асосида шаклланган тафаккур эркинлиги хусусидаги хулосалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида амалга оширилган ПЗ-20170927147 “Қадимги даврлардан ХИИИ асргача бўлган туркий ёзма манбалар тадқиқи”  мавзусидаги лойиҳасида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети 2024-йил 11-октябрдаги № 04/1-2802-сон маълумотномаси). Натижада ХХ аср ўзбек ва жаҳон адабиётининг ўнлаб мумтоз шоир ҳамда адиблари ижодий меросини тадқиқ ҳамда тарғиб қилишда Озод Шарафиддинов ижодининг беқиёс ўрни, унинг тадқиқ обекти, имкониятлари кенг ва ранг-баранглигини очиб беришга эришилган.
Олим асарларининг ўзига хосликлари яқин ўтмиш ва жадидчилик ҳамда замонавий адабиёт намуналарига холис муносабат, ҳаққонийлик, фикрий теранлик, бирламчи ва мўтабар манбаларга асосланганлиги ҳақидаги илмий таклифлардан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтида бажарилган ФА-Ф1-005-рақамли “Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиётшунослиги тарихини тадқиқ этиш” мавзусидаги фундаментал лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти 2024-йил 23-августдаги № 344/1-сон маълумотномаси). Натижада олим асарларининг мавзу-муаммолари ва жанрий хилма-хиллиги, адабий портрет ва эссе-бадиа яратиш маҳорати, таҳлил ва талқин савияси юксаклигини чуқурроқ таҳлил қилиш ва улардан самарали фойдаланиш имконини берган.
Озод Шарафиддинов ижоди эссе-бадиаларининг ўзига хослиги, адабиёт ва танқид-адабиётшуносликдаги аҳамияти ҳамда таржимонлик, муҳаррирлик, шунингдек, ижтимоий, маънавий-ахлоқий муаммолар талқини масалалари, Ёшлар ишлари агентлигининг Жиззах вилояти бошқармаси томонидан ташкил этилган тарғибот тадбирларида ҳамда адиб ижодини ёшларга тарғиб қилиш мақсадида учрашувларда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар ишлари агентлигининг Жиззах вилояти Ёшлар ишлари бошқармасининг 2024-йил 1-ноябрдаги № 01-08/372-сон маълумотномаси). Натижада, диссертацияда илгари сурилган таклифлар, тавсия ва хулосалар жамиятнинг бадиий-илмий мазмундаги учрашувларини ташкил этишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish