Джураев Акбар Салимовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг ташкилий-педагогик тизимини такомиллаштириш”, 13.00.07 – Таълимда менежмент (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.DSc/Ped983.
Илмий маслаҳатчи: Исмадияров Яшин Ўткирович, педагогика фанлари доктори (DSc), профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Олий таълим тизими кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Олий таълим тизими кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институти, PhD.03/30.09.2023.Ped.173.01. рақамли илмий кенгаш асосида тузилган бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Тожибоева Хилола Махмутовна – педагогика фанлари доктори (DSc), профессор, Адизов Бахтиёр Рахмонович – педагогика фанлари доктори, профессор, Хўжаев Алижон Атабекович – педагогика фанлари доктори (DSc), профессор.  
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг ташкилий-педагогик тизимини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг устувор жиҳатлари ташқи ва ички муҳит омилларини ҳисобга олган ҳолда тизимларнинг кучли томонларидан фаол фойдаланиш, аксинча салбий таъсирлардан ҳимоялашга қаратилган мақбул ҳаракатлар комбинациясига мувофиқ натижалар мақсадини кўзда тутадиган полипарадигмал ёндашувнинг прогнозлаш, моделлаштириш каби босқичларининг ўзаро боғлиқлиги ва шартланганлигини ҳисобга олиш орқали аниқлаштирилган;
олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқариш мазмуни таълим сиёсати ва ривожланиш стратегиясини оқилона танлаш, жаҳон таълим тенденсияларини тўлиқ ҳисобга олиш, халқаро меъёр ва стандартларга мувофиқ ривожланиш тераекторияларини белгилаб олиш орқали самарали ва узоқ муддатли таълимий инвестиция сифатида бўлажак мутахассисларнинг касбий компетенциялари тизимини лойиҳалаш жараёнлари продуктивлигига устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
парадигмал хилма-хиллик ёндашуви асосида олий таълимда ўқув-тарбия жараёнини адаптив бошқаришнинг ташкилий-педагогик шарт-шароитлари интеграцион механизмларга асосланган инновацион ўзгариш ва барқарор ривожланиш мақсадларига бир вақтнинг ўзида эришишни таъминлайдиган яхлит тизимли, ички ва шахсий бошқарув даражалари билан боғлиқ қонуният ва тамойилларнинг методологик аҳамиятини қатъий белгилаш орқали такомиллаштирилган;
инновацион ривожланиш шароитида олий таълим сифатини адаптив бошқаришнинг консептуал моделининг ташкилий-технологик компоненти марказлашган, номарказлашган, шахсий бошқарув даражаларининг жараёнли, лойиҳавий, функсионал моделлари, ривожланиш самарадорлигини назорат қилиш ва баҳолаш методикаси каби технологияларнинг ўқув-тарбия жараёнларининг интеграцион ва фаоллаштирувчи механизмлари билан қайта алоқаси идентивлигини бевосита ҳисобга олиш орқали такомиллаштирилган;
олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг ташкилий-педагогик тизимининг инновацион салоҳият билан боғлиқликда ташқи муҳит билан трансформациялашув босқичи лойиҳавий моделга мувофиқ кластерли ва тармоқли ўзаро биргаликдаги фаолиятини ривожлантириш, стандартлар ва дастур асосида фасилитацион таълим жараёнини амалга оширишнинг ташкилий, педагогик-психологик, дидактик-тарбиявий шарт-шароитларни ишлаб чиқиш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг ташкилий-педагогик тизимини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг устувор жиҳатларини ташқи ва ички муҳит омилларини ҳисобга олган ҳолда тизимларнинг кучли томонларидан фаол фойдаланиш, аксинча салбий таъсирлардан ҳимоялашга қаратилган мақбул ҳаракатлар комбинациясига мувофиқ натижалар мақсадини кўзда тутадиган полипарадигмал ёндашувнинг прогнозлаш, моделлаштириш каби босқичларининг ўзаро боғлиқлиги ва шартланганлигини ҳисобга олиш орқали аниқлаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан раҳбар кадрларининг малакасини ошириш мазмуни ва сифатига қўйиладиган малака талабларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 21-октябрдаги 4/17-4/4-20309-сон маълумотномаси). Натижада, раҳбар кадрларининг инновацион компетентлиги, таълим сифати менежменти борасидаги замонавий билим ва кўникмаларини ривожлантиришга хизмат қилган;
олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқариш мазмунини таълим сиёсати ва ривожланиш стратегиясини оқилона танлаш, жаҳон таълим тенденсияларини тўлиқ ҳисобга олиш, халқаро меъёр ва стандартларга мувофиқ ривожланиш тераекторияларини белгилаб олиш орқали самарали ва узоқ муддатли таълимий инвестиция сифатида бўлажак мутахассисларнинг касбий компетенциялари тизимини лойиҳалаш жараёнлари продуктивлигига устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан Вазирлар Маҳкамасининг 2019-йил 23-сентябрдаги 797-сон “Олий таълим муассасалари раҳбар ва педагог кадрларининг малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги Қарорининг 1-иловаси билан тасдиқланган “Олий таълим муассасалари раҳбар ва педагог кадрларининг узлюксиз малакасини ошириш жараёнларини ташкил этиш тартиби тўғрисида”ги Низомни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 21-октябрдаги 4/17-4/4-20309-сон маълумотномаси). Натижада, олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг самарадорлигини мониторинг қилиш ва баҳолашнинг комплекс методологиясини малака ошириш тизимига жорий қилишга хизмат қилган;
парадигмал хилма-хиллик ёндашуви асосида олий таълимда ўқув-тарбия жараёнини адаптив бошқаришнинг ташкилий-педагогик шарт-шароитларини интеграцион механизмларга асосланган инновацион ўзгариш ва барқарор ривожланиш мақсадларига бир вақтнинг ўзида эришишни таъминлайдиган яхлит тизимли, ички ва шахсий бошқарув даражалари билан боғлиқ қонуният ва тамойилларнинг методологик аҳамиятини қатъий белгилаш орқали такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан Вазирлар Маҳкамасининг 2024-йил 11-июлдаги 415-сон “Олий таълим ташкилотлари раҳбар ва педагог кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизимини самарали ташкил қилиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Қарори асосида мутахассислиги бўйича мустақил малака ошириш тартибига киритилган ўзгаришларни аниқлаштиришда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 21-октябрдаги 4/17-4/4-20309-сон маълумотномаси). Натижада, олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқариш ҳамда раҳбар ва педагог кадрларнинг мустақил малака ошириш жараёнлари уйғунлигини таъминлашга хизмат қилган;
 инновацион ривожланиш шароитида олий таълим сифатини адаптив бошқаришнинг консептуал моделининг ташкилий-технологик компонентини марказлашган, номарказлашган, шахсий бошқарув даражаларининг жараёнли, лойиҳавий, функсионал моделлари, ривожланиш самарадорлигини назорат қилиш ва баҳолаш методикаси каби технологияларнинг ўқув-тарбия жараёнларининг интеграцион ва фаоллаштирувчи механизмлари билан қайта алоқаси идентивлигини бевосита ҳисобга олиш орқали такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан Олий таълим тизими кадрларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институтида бажарилган ИЛ-4821091576. “Масофавий технологиялардан фойдаланган ҳолда олий таълим ва қайта тайёрлаш ва малака ошириш тизимларида ўқув фаолиятини ташкил этиш” (2022-2024 йй.) амалий лойиҳаси доирасида ўқув-тарбия жараёнларини бошқаришнинг адаптив тизимини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 21-октябрдаги 4/17-4/4-20309-сон маълумотномаси). Натижада, олий таълим сифатини адаптив бошқарув тизими самарадорлигини таъминлашга хизмат қилган;
олий таълимда ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришнинг ташкилий-педагогик тизимини инновацион салоҳият билан боғлиқликда ташқи муҳит билан трансформациялашув босқичини лойиҳавий моделга мувофиқ кластерли ва тармоқли ўзаро биргаликдаги фаолиятини ривожлантириш, стандартлар ва дастур асосида фасилитацион таълим жараёнини амалга оширишнинг ташкилий, педагогик-психологик, дидактик-тарбиявий шарт-шароитларни ишлаб чиқиш орқали такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан Олий таълим тизими кадрларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институтида бажарилган ОТ-2019-23. “Замонавий АКТдан фойдаланиш орқали педагог кадрларни тайёрлашнинг илмий-методик таъминоти” (2019-2021 йй.) амалий лойиҳасининг педагог кадрларни ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришга тайёрлаш қисмини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 21-октябрдаги 4/17-4/4-20309-сон маълумотномаси). Натижада, педагогларнинг ўқув-тарбия жараёнларини адаптив бошқаришга доир компетентлигини ривожлантиришга хизмат қилган.