Худаёров Санжарбек Сарваровичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Меъда саратони жарроҳлигида янги технологиялар» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.DSc/Tib564.
Илмий раҳбар: Джураев Миржалол Дехканович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2019Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Мухаммедаминов Шухрат Каримджанович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хакимов Мурод Шавкатович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Лигай Руслан Ефимович, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: И.М.Сеченов номидаги Биринчи Москва давлат тиббиёт университети (Россия)
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: меъда ўрнини босувчи резервуар ва функционал жиҳатдан адекват инвагинацион-муфтасимон қизилўнгач-ичак анастомозини яратиш орқали гастрэктомиядан кейинги беморларнинг бевосита ва функционал натижалари ва ҳаёт сифатини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
гастрэктомиянинг реконструктив босқичида инвагинацион-муфтасимон анастомоз қўйиш усули ишлаб чиқилган (ихтиро патенти №IAP 04468, 13.05.2010й.);
гастрэктомиянинг Ру бўйича реконструкциясида қониқарсиз функционал натижалар Ру-стаз ва гипогликемик синдромлар, агастрал анемия ва рефлюкс-эзофагит ўн икки бармоқ ичакдаги пейсмекердан Ру афферент иннервациясининг бузилиши боғлиқ бўлганлиги исботланган;
меъданинг резервуар функциясини қоплаш, овқатнинг порцияли тушишини таъминлаш ва беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилаш имконини беради гастрэктомидан кейинг қизилўнгач-ичак анастомозини қўйиш усули ишлаб чиқилган (ихтиро патенти №IAP 05391, 04.02.2015й.);
«меъда ўрнини босувчи» резервуарни ўн икки бармоқ ичак орқали ўтиш йўлини қайтариш ёки қайтармасдан шакллантириш ўн икки бармоқ ичакни овқат пассажидан истисно қилиш ва кўтарилувчи қисмининг ўткир бурчаги ҳисобига демпинг-синдром ва рефлюкс-эзофагитнинг олдини олишини таъминлаши исботланган;
еюнопластикада трансдуоденал овқат ўтиш йўлини тиклаш билан редуоденизация ва антирефлюкс анастомоз шакллантириш йўқотилган меъданинг мотор-эвакуатор функциясини пасайиши ва сақламасининг порцияли эвакуацияси ҳисобига диспепсия симптомларининг олдини олишини исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон Республикаси соғлиқни сақлаш вазирлиги хузуридаги илмий техник кенгашининг 2024 йил 26 октябрдаги 09/15 -сон қарорига кўра:
биринчи илмий янгилик: гастрэктомиянинг реконструктив босқичида инвагинацион-муфтасимон анастомоз қўйиш усули ишлаб чиқилганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қорақалпоғистон филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 11 августдаги №43-сонли буйруқ билан, Самарқанд филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 3 июлдаги №18i-сонли буйруқ билан жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: Ишлаб чиқилган инвагинацион-муфтасимон анастомознинг гастрэктомияда жорий этилиши яхшироқ функционал ҳолат билан характерланиб, анастомоз етишмовчилиги хавфини камайтиради. Бу эса операциядан кейинги даврнинг яхшироқ кечишини таъминлаб, асоратларнинг олдини олишга ва беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга имкон яратган. Иқтисодий самарадорлиги: Ишлаб чиқилган инвагинацион-муфтасимон анастомознинг гастрэктомияда қўлланилиши беморларнинг функционал ҳолатини яхшилаш ва анастомоз етишмовчилиги хавфини пасайтириш ҳисобига бюджет маблағларининг 15,5% гача тежалишига имкон берган. Хулоса: Ишлаб чиқилган инвагинацион-муфтасимон анастомознинг гастрэктомияда жорий этилиши яхшироқ функционал ҳолат билан тавсифланиб, анастомоз етишмовчилиги хавфини камайтириши исботланган. Бу эса операциядан кейинги даврнинг яхшироқ кечишини таъминлаб, асоратларнинг олдини олишга, беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга, бюджет маблағларининг 15,5% гача тежалишига ва стационарда қолиш муддатининг 1-2 кунга қисқаришига имкон яратган.
иккинчи илмий янгилик: гастрэктомиянинг Ру бўйича реконструкциясида қониқарсиз функционал натижалар Ру-стаз ва гипогликемик синдромлар, агастрал анемия ва рефлюкс-эзофагит ўн икки бармоқ ичакдаги пейсмекердан Ру афферент иннервациясининг бузилиши боғлиқ бўлганлиги исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қорақалпоғистон филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 11 августдаги №43-сонли буйруқ билан, Самарқанд филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 3 июлдаги №18i-сонли буйруқ билан жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: Гастрэктомиядан кейин Ру бўйича реконструкцияда кузатилиши мумкин бўлган қониқарсиз функционал натижалар — Ру-стаз, гипогликемик синдромлар, агастрал анемия ва рефлюкс эзофагитнинг олдини олиш ҳисобига операциядан кейинги асоратлар сони камайган ва беморларнинг ҳаёт сифати яхшиланган. Иқтисодий самарадорлиги: Меъда саратонини даволашда гастрэктомиядан сўнг Ру бўйича реконструкцияда кузатилиши мумкин бўлган қониқарсиз функционал натижалар — Ру-стаз, гипогликемик синдромлар, агастрал анемия ва рефлюкс эзофагитнинг олдини олиш операциядан кейинги асоратлар сонини камайтиришга, стационарда қолиш муддатини 1-2 кунга қисқартиришга ва беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга имкон берган. Бу эса давлат бюджети харажатларининг 10,5% га камайишига олиб келган. Хулоса: Янгича даволаш усулини қўллаш натижасида гастрэктомиядан кейин Ру бўйича реконструкцияда юзага келиши мумкин бўлган қониқарсиз функционал ҳолатлар — Ру-стаз, гипогликемик синдромлар, агастрал анемия ва рефлюкс эзофагитнинг олди олиниб, операциядан кейинги асоратлар сони камайган, стационарда қолиш муддати 1-2 кунга қисқарган ва беморларнинг ҳаёт сифати яхшиланган. Бу эса давлат бюджети харажатларини 10,5% га қисқартириш имконини берган.
учинчи илмий янгилик меъданинг резервуар функциясини қоплаш, овқатнинг порцияли тушишини таъминлаш ва беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилаш имконини беради гастрэктомидан кейинг қизилўнгач-ичак анастомозини қўйиш усули ишлаб чиқилганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қорақалпоғистон филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 11 августдаги №43-сонли буйруқ билан, Самарқанд филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 3 июлдаги №18i-сонли буйруқ билан жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: Ишлаб чиқилган қизилўнгач-ичак анастомозини қўллаш меъданинг резервуарлик функциясини қоплашга, озиқ-овқатнинг порциялаб тушишини таъминлашга ва беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга имкон берган. Иқтисодий самарадорлиги: Такомиллаштирилган қизилўнгач-ичак анастомозини қўллаш беморларнинг стационарда бўлиш муддатини 3 кунга қисқартиришга имкон берган ва бу эса чоклар етишмовчилиги ҳолатларининг камайиши, эрта ўлим ҳолатларининг пасайиши ва беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилаш ҳисобига давлат маблағлари харажатларининг 25,5% га камайишига олиб келган. Хулоса: Ишлаб чиқилган қизилўнгач-ичак анастомозини қўллаш меъданинг резервуарлик функциясини қоплаш ва озиқ-овқатнинг порциялаб тушишини таъминлаш ҳисобига беморларнинг стационарда бўлиш муддатини 3 кунга қисқартирган. Шунингдек, чоклар етишмовчилиги ҳолатларининг камайиши, эрта ўлимнинг пасайиши ва беморларнинг ҳаёт сифатининг яхшиланиши орқали давлат харажатларининг 25,5% га камайишига олиб келган.
тўртинчи илмий янгилик: «меъда ўрнини босувчи» резервуарни ўн икки бармоқ ичак орқали ўтиш йўлини қайтариш ёки қайтармасдан шакллантириш ўн икки бармоқ ичакни овқат пассажидан истисно қилиш ва кўтарилувчи қисмининг ўткир бурчаги ҳисобига демпинг-синдром ва рефлюкс-эзофагитнинг олдини олишини таъминлаши исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қорақалпоғистон филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 11 августдаги №43-сонли буйруқ билан, Самарқанд филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 3 июлдаги №18i-сонли буйруқ билан жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: Таклиф этилган "меъда ўрнини босувчи" резервуарни дуоденал пассажни сақлаб ёки ундан воз кечиб қўллаш, овқатнинг ҳазм жараёнидаги ҳаракатидан ва йўғон ичакнинг кўтарилувчи қисмидаги ўткир бурчакдан чиқариб ташлаш ҳисобига демпинг-синдром ва рефлюкс-эзофагитнинг намоён бўлишини камайтиришга ҳамда беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга имкон берган. Иқтисодий самарадорлиги: Таклиф этилган "меъда ўрнини босувчи" резервуарни дуоденал пассажни сақлаб ёки ундан воз кечиб қўллаш овқатнинг ҳазм жараёнидаги ҳаракатидан ва йўғон ичакнинг кўтарилувчи қисмидаги ўткир бурчакдан чиқариб ташлаш ҳисобига демпинг-синдром ва рефлюкс-эзофагит намоён бўлишини камайтиришга, беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга, стационарда қолиш муддатини 1 кунга қисқартиришга ва давлат бюджети харажатларини 9,5% га тежашга имкон берган. Хулоса: Таклиф этилган "меъда ўрнини босувчи" резервуарни дуоденал пассажни сақлаб ёки ундан воз кечиб қўллаш демпинг-синдром ва рефлюкс-эзофагитнинг намоён бўлишини камайтириб, беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга олиб келган. Шунингдек, стационарда қолиш муддатини 1 кунга қисқартириб, давлат бюджети харажатларини 9,5% га тежаш имконини яратган.
бешинчи илмий янгилик: еюнопластикада трансдуоденал овқат ўтиш йўлини тиклаш билан редуоденизация ва антирефлюкс анастомоз шакллантириш йўқотилган меъданинг мотор-эвакуатор функциясини пасайиши ва сақламасининг порцияли эвакуацияси ҳисобига диспепсия симптомларининг олдини олишини исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қорақалпоғистон филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 11 августдаги №43-сонли буйруқ билан, Самарқанд филиали жарроҳлик бўлимида 2023 йил 3 июлдаги №18i-сонли буйруқ билан жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: антирефлюкс анастомозининг шакллантирилиши билан еюнопластика пайтида овқатнинг трансдуоденал пассажини тиклаш билан редуоденизация меъданинг йўқолган мотор эвакуация функциясини пасайтириш ва таркибни порцион эвакуация қилиш орқали диспептик симптомларнинг пайдо бўлишига тўсқинлик қилишга имкон берган. Бу эса тезроқ реабилитацияга ёрдам берган ва стационарда қолиш муддатини қисқартирган. Иқтисодий самарадорлиги: антирефлюкс анастомозининг шакллантирилиши билан еюнопластика пайтида овқатнинг трансдуоденал пассажини тиклаш билан редуоденизация меъданинг йўқолган мотор эвакуация функциясини пасайтириш ва таркибни порцион эвакуация қилиш орқали диспептик симптомларнинг пайдо бўлишига тўсқинлик қилишга имкон берган. Бу тез тикланишга, стационарда қолиш муддатини 2-3 кунга қисқартиришга ва давлат бюджети харажатларини 15% га тежаш имконини берган. Хулоса: таклиф этилган антирефлюкс анастомозининг шакллантирилиши билан еюнопластика пайтида овқатнинг трансдуоденал пассажини тиклаш билан редуоденизация меъданинг йўқолган мотор эвакуация функциясини пасайтириш ва таркибни порцион эвакуация қилиш орқали диспептик симптомларнинг пайдо бўлишининг олдини олган ва тез тикланишга ёрдам берган. Бу эса стационарда қолиш муддатини 2-3 кунга қисқартириб, давлат бюджети харажатларини 15% га тежаш имконини яратган.