Умарова Гўзалхон Ботиржоновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг электрон дидактик таъминотини такомиллаштириш методикаси”, 13.00.06 - Рақамли таълим назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4.PhD/Ped8921.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Содикова Мунира Рустамбековна, техника фанлари доктори (DSc), доцент
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Султонова Ўғилой Набиевна, педагогика фанлари доктори, профессор;
Бозоров Ғиёсиддин Садуллаевич, педагогика фанлари номзоди, доцент
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг электрон дидактик таъминотини такомиллаштириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг педагогик имкониятлари ўқитишнинг дидактик тизими яхлитлигини таъминлашга қаратилган мобил ва смарт технологиялари билан уйғунлашув ҳамда шахсга йўналтирилган таълим технологияларининг услубий-дидактик таъминотга пропорсионал уйғунлигини таснифлаш асосида аниқланган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг электрон дидактик таъминотини такомиллаштириш методикаси модели мақсадли таълим мазмуни ва ўқув жараёнини ташкил этувчиларининг асосий йўналишларининг мақсадли белгилашга йўналтирилган баҳолаш ва натижа компонентлари узвийлигида мобиллик, касбга йўналтирилганлик, ахборот-коммуникативлик ва узлюксизлик тамойилларига устуворлик бериш ҳамда аралаш ўқитиш тизимининг интерактивлик, мослашувчанлик, мултимедиалилик хусусиятларига мослаштириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг электрон дидактик таъминотини мазмуни Матҳематиcа, ГеоГебра, Мапле, Wолфрам Алпҳа, Флиплар каби замонавий дастурий воситалардан расионал фойдаланиш ҳамда аралаш таълим моделига мослаштириш ва электрон методик таъминотининг эргономик, махсус, методик талабларига устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини рақамли саводхонлигини ривожланишнинг электрон методик таъминотини жорий этиш методикаси таълим жараёнига лойиҳалаш, коллабратив ўқитиш, ўз-ўзини баҳолаш каби интерфаол таълим методларини қўллаш ҳамда баҳолашнинг мотивасион, қадриятли, когнитив, фаолиятли, креатив мезонларини репродуктив, продуктив ва креатив даражаларига идиентив уйғунлаштириш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида рақамли саводхонлигини ривожлантириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг педагогик имкониятлари ўқитишнинг дидактик тизими яхлитлигини таъминлашга қаратилган мобил ва смарт технологиялари билан уйғунлашув ҳамда шахсга йўналтирилган таълим технологияларининг услубий-дидактик таъминотга пропорсионал уйғунлигини таснифлаш асосида аниқлашга оид таклифлар “Математика ва уни ўқитиш методикаси” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-057579/04 рақамли далолатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг педагогик шарт – шароитларини аниқлаштириш имкони кенгайтирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг электрон дидактик таъминотини такомиллаштириш методикаси модели мақсадли таълим мазмуни ва ўқув жараёнини ташкил этувчиларининг асосий йўналишларининг мақсадли белгилашга йўналтирилган баҳолаш ва натижа компонентлари узвийлигида мобиллик, касбга йўналтирилганлик, ахборот-коммуникативлик ва узлюксизлик тамойилларига устуворлик бериш ҳамда аралаш ўқитиш тизимининг интерактивлик, мослашувчанлик, мултимедиалилик хусусиятларига мослаштириш асосида такомиллаштиришга оид хулосалар “Математика ва уни ўқитиш методикаси” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-057579/04 рақамли далолатномаси). Натижада, бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг моделини такомиллаштиришга шароит яратилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг электрон дидактик таъминотини мазмуни Матҳематиcа, ГеоГебра, Мапле, Wолфрам Алпҳа, Флиплар каби замонавий дастурий воситалардан расионал фойдаланиш ҳамда аралаш таълим моделига мослаштириш ва электрон методик таъминотининг эргономик, махсус, методик талабларига устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Математика ва уни ўқитиш методикаси” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-057579/04 рақамли далолатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантиришнинг электрон-методик таъминотини мазмунини такомиллаштириш самарадорлиги ошган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини рақамли саводхонлигини ривожланишнинг электрон методик таъминотини жорий этиш методикаси таълим жараёнига лойиҳалаш, коллабратив ўқитиш, ўз-ўзини баҳолаш каби интерфаол таълим методларини қўллаш ҳамда баҳолашнинг мотивасион, қадриятли, когнитив, фаолиятли, креатив мезонларини репродуктив, продуктив ва креатив даражаларига идиентив уйғунлаштириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Математика ва уни ўқитиш методикаси” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 28-декабрдаги 11-057579/04 рақамли далолатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг рақамли саводхонлигини ривожлантириш электрон методик таъминотини жорий этиш методикасини такомиллаштирилган.