Имомалиева Мушаррафхон Илҳомжон қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): Амирий ижодида ирфоний ғоя ва тимсоллар, 10.00.07 – Адабиёт назарияси (филология фанлари)
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Fil2428
Илмий раҳбарнинг фамилияси, исми, шарифи, илмий даражаси ва унвони: Очилов Эргаш Зокирович, филология фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёти ва фолклори институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёти ва фолклори институти, DSc.02/30.12.2019.Fil.46.01
Расмий оппонентлар: Амонова Зилола Қодировна, филология фанлари доктори, доцент; Муҳиддинова Назмия Муслиҳиддиновна, филология фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: Амирий ижодидаги ирфоний ғоя, истилоҳ,  тимсол ва образларнинг бадиий талқинларини очиб беришдан иборат.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Амирийнинг ўзбек ва тожик (форсий) тилларидаги адабий мероси ЎзР ФА Шарқшунослик институти қўлёзмалар фондидаги 3642-рақамли қўлёзма ва 2017-йилда чоп қилинган 2 жилдлик “Девон”и нашрларига таяниб, ўзбек адабиётшунослигида биринчи марта тасаввуфий ғоя, истилоҳ, тимсол ва образларнинг бадиий талқинлари асосида очиб берилган;
  нақшбандия тариқати кенг тарқалган ва фаол амалда бўлган Қўқон адабий муҳити вакили Умархон Амирийнинг тасаввуфга мойиллиги ўз даврининг машҳур муршиди бўлган Муҳаммад Яъқубдан олган сабоғи шеърларидаги ишқ талқини, шам ва парвона, қатра ва уммон, қуёш ва зарра,  куфр ва иймон каби рамзийлик асосида юзага чиққани аниқланган;  
Амирий ижодида ирфоний мавзу ифодаси соқий, ориф, пир, мурид, зоҳид, фақир каби образлар;  ойина, май, қадаҳ, оби ҳаёт, юз, кўз, соч, лаб, хат каби тимсоллар; ваҳдат, касрат, ўзлик, маърифат, тажаллий, мазҳар сингари истилоҳлар воситасида далилланган;
шоир Нуҳ, Хизр, Сулаймон, Яъқуб, Юсуф, Мусо, Исо Масиҳ каби пайғамбарлар билан боғлиқ моʻжизалар, ибратли воқеа-ҳодисаларга ишоралардан  ўқувчиларни ҳақ йўлига даъват этиш ва уларга панд-насиҳат қилиш мақсадида фойдалангани асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Амирий ижодида ирфоний ғоя ва тимсолларнинг тадқиқи бўйича эришилган илмий натижалар асосида:
Амирийнинг ўзбек ва тожик (форсий) тилларидаги адабий мероси ЎзР ФА Шарқшунослик институти қўлёзмалар фондидаги 3642-рақамли қўлёзма ва 2017-йилда чоп қилинган 2 жилдлик “Девон”и нашрларига таяниб, ўзбек адабиётшунослигида биринчи марта тасаввуфий ғоя, истилоҳ, тимсол ва образларнинг бадиий талқинлари асосида очиб берилгани билан боғлиқ хулосалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида ПФ-201912258 рақамли 2021–2023-йилларга мўлжалланган “Ўзбек адабиётининг кўп тилли (ўзбек, рус, инглиз тилларида) электрон платформасини яратиш” фундаментал илмий лойиҳасини бажаришда фойдаланилган. (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2024-йил 17-октябрдаги 03-07-1400/05-сон маълумотномаси). Натижада Шарқ мумтоз сўз санъатидаги мавжуд анъаналар, шунингдек бевосита ўзининг тасаввуфга мойиллиги ва бу борада махсус таълим олганлиги жиҳатидан Амирий ижоди ирфоний ғоя ва тимсолларнинг кенг ва ранг-баранг бадиий талқинларидан холи эмаслиги асосланган;
  нақшбандия тариқати кенг тарқалган ва фаол амалда бўлган Қўқон адабий муҳити вакили Умархон Амирийнинг тасаввуфга мойиллиги ўз даврининг машҳур муршиди бўлган Муҳаммад Яъқубдан олган сабоғи шеърларидаги ишқ талқини, шам ва парвона, қатра ва уммон, қуёш ва зарра,  куфр ва иймон каби рамзийлик асосида юзага чиққани аниқланганига доир янгиликлардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг адабий танқид кенгаши ҳисобот йиғилишларида, Амирий таваллудининг 110 йиллигига бағишланган адабий-маърифий тадбирларда, ёш ижодкорлар тўгараги, маҳорат дарсларида фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2024-йил 11-мартдаги 01-03/280-сон маълумотномаси). Натижада ёш ижодкорларда адабиёт назарияси, адабий таъсир ва ижодкор маҳорати юзасидан билим ва кўникмалар ҳосил қилишга эришилган;
Амирий ижодида ирфоний мавзу ифодаси соқий, ориф, пир, мурид, зоҳид, фақир каби образлар;  ойина, май, қадаҳ, оби ҳаёт, юз, кўз, соч, лаб, хат каби тимсоллар; ваҳдат, касрат, ўзлик, маърифат, тажаллий, мазҳар сингари истилоҳлар воситасида далиллангани ҳақидаги хулосалардан “Ўзбекистон” телерадиоканали” ДМ томонидан тайёрланган “Гʻазал бўстони”, “Таълим ва тараққиёт” номли дастурларнинг  ссенарийларида 2022–2023- йиллар ҳамда 2024-йил январ ва феврал ойлари сонларида фойдаланилган (Ўзбекистон” телерадиоканали” ДМнинг 2024-йил 12-мартдаги 04-36-360-сон маълумотномаси). Натижада Амирий ижодида тасаввуфнинг ўрни ва мумтоз анъаналар доирасида қилинган таҳлиллар радиотингловчилар учун муҳим аҳамият касб этишига эришилган.
шоир Нуҳ, Хизр, Сулаймон, Яъқуб, Юсуф, Мусо, Исо Масиҳ каби пайғамбарлар билан боғлиқ мўжизалар, ибратли воқеа-ҳодисаларга ишоралардан  ўқувчиларни ҳақ йўлига даъват этиш ва уларга панд-насиҳат қилиш мақсадида фойдалангани асосланганига доир хулосалардан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2022–2023-йилларда ўтказилган тарғибот фаолиятида фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги ижтимоий маънавий тадқиқотлар институтининг 2024-йил 4-декабрдаги №10/189-сон маълумотномаси). Натижада тарғибот анжуманларининг илмий-маърифий жиҳатдан ўзига хослиги ортишига, бадиий адабиётнинг тарбия воситаси сифатидаги аҳамиятини очиб беришга эришилган.