Мажидова Зулайҳо Абдимуминовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Инглиз ва ўзбек тилларида директив нутқий актларнинг семантик-прагматик тадқиқи”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:  B2022.3.PhD/Fil2767.
Илмий раҳбар: Эгамназарова Дурдона Шухратиллаевна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.05.02 рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Содиқов Зоҳид Якубжанович, филология фанлари доктори, доцент; Палуанова Ҳалифа Дарибаевна, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва ўзбек тилларида директив нутқий актларнинг семантик-прагматик тадқиқини амалга оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
мулоқотнинг энг кичик бирлиги нутқий ҳаракат бўлиб, у нафақат суҳбат иштирокчилари ниятини, балки мулоқот кечаётган макон, замон, вазият, сўзловчи ва тингловчининг характер-хусусиятлари каби турли экстралингвистик омилларни ҳам инобатга олишни тақозо эташи асосланган;
мулоқотни амалга оширишдан кўзланган мақсадга кўра прескриптив, реквестив, сугГЭСтив директив нутқий актларнинг бири танланади ҳамда унинг амалга оширилиши учун муайян грамматик ва лексик воситалар аниқланган;
директив нутқий актлар буйруқ, кўрсатма, рухсат, тақиқ, буюртма, талаб каби прескриптив, илтимос, ўтиниш каби реквестив, маслаҳат, таклиф, огоҳлантириш, руҳлантириш каби  сугГЭСтив кичик гуруҳларга бўлиниши исботланган;
директив нутқий актларни воқелантирувчи лексик ва грамматик воситалар тизимининг инглиз ва ўзбек тилларида коммуникатив, прагматик, функсионал жиҳатлари далилланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўқувчиларни эссе ёзишга ўргатиш технологиясини такомиллиштириш жараёнида эришилган илмий натижалар асосида:
    мулоқотни амалга оширишдан кўзланган мақсадга кўра прескриптив, реквестив, сугГЭСтив директив нутқий актларнинг бири танланади ҳамда унинг амалга оширилиши учун муайян грамматик ва лексик воситалар хусусидаги хулосалардан Эрасмус+дастурининг Прожеcт № 5983-40-ЭПП-1-2017-Т-ЭС-ЭППКА2-CБҲЕ-ЖП Университй Cооператион Фрамеwорк фор Кноwледге Трансфер ин Cентрал Асиа анд Чина (УНИCАC) грант лойиҳасида фойдаланилган (Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университетининг 2024-йил 7-февралдаги 04/11-1061-сон маълумотномаси). Натижада магистратура талабалари учун яратилган маъруза матнлари янада бойитилиб, директив нутқий актлар таснифи ва унга доир мисоллар билан бойитилган;
    мулоқотнинг энг кичик бирлиги нутқий ҳаракат бўлиб, у нафақат суҳбат иштирокчилари ниятини, балки мулоқот кечаётган макон, замон, вазият, сўзловчи ва тингловчининг характер-хусусиятлари каби турли экстралингвистик омилларни ҳам инобатга олишни тақозо эташига бағишланган таҳлилий фикрлари ва назарий хулосаларидан “Ўзбекистон тарихи” телеканалининг “Ҳамма учун” дастури ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2023-йил 24-октябр санасидаги 06-28/1420-сон маълумотномаси). Натижада телетомошабинларни ўзбек ва инглиз тилларида директив нутқий актларнинг турли дискурсларда намоён бўлишининг ўзига хос хусусиятлари, фарқли ва ўхшаш жиҳатлари билан таништиришда муҳим аҳамият касб этган;
    директив нутқий актлар буйруқ, кўрсатма, рухсат, тақиқ, буюртма, талаб каби прескриптив,   илтимос, ўтиниш каби реквестив, маслаҳат, таклиф, огоҳлантириш, руҳлантириш каби  сугГЭСтив кичик гуруҳларга бўлинишига оид хулосаларидан Америка қўшма штатлари Огаё университети интенсив инглиз тили Огаё дастури лойиҳасида фойдаланилган (Огаё университети интенсив инглиз тили Огаё дастурининг 2023-йил 11-октябр санасидаги маълумотномаси). Натижада бакалавриат ҳамда магистратура талабалари учун яратилган маъруза матнларига қўшимча фойдали маълумотлар киритилиб, директив нутқий акт семантик ва прагматик тадқиқига оид манбалар билан бойитилган;        
    директив нутқий актларни воқелантирувчи лексик ва грамматик воситалар тизимининг инглиз ва ўзбек тилларида коммуникатив, прагматик, функсионал жиҳатлари таҳлилига оид таклиф ва мулоҳазалардан Ўзбекистон Миллий университетида 2018-2020-йилларда бажарилган ПЗ-201709134-сонли “Филология йўналиши бўйича инглиз тили ўрганишни баҳолаш сифатининг шакл ва тамойиллари” мавзусидаги амалий тадқиқот лойиҳаси доирасида вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган ва юқоридаги тавсиялар ушбу лойиҳа доирасида нашр этилган ишларда ўз аксини топган (Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий Университетининг 2024-йил 11-июлдаги 04/11-5560-сон маълумотномаси). Натижада, “Филология” йўналиши бўйича инглиз тилини ўргатиш тадқиқот лойиҳаси контенти бойитилиб, тил ўрганувчиларнинг инглиз тилига бўлган қизиқишини ўстириш учун асос бўлиб хизмат қилган.