Мингишов Лазиз Ўткировичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистоннинг экспорт рақобатбардошлигини оширишнинг асосий йўналишлари», 08.00.09–Жаҳон иқтисодиёти (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Iqt228.
Илмий раҳбар: Насирходжаева Дилафруз Сабитхановна, иқтисодиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети, PhD27.06.2017.Tar/Yu/I/S/24.01.
Расмий оппонентлар: Исаджанов Абдували Абдураҳимович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Алимардонов Элшод Дилшодович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистоннинг экспорт рақобатбардошлигини оширишга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
экспорт шартномаларида олдиндан 100 фоиз тўлов шартини бекор қилиш ва ўз навбатида, ташқи савдони суғурталаш амалиётини жорий этишнинг афзалликлари асослаб берилган;
мева-сабзавот маҳсулотлари экспорт нархларини бозор муносабатлари тамойиллари асосида шакллантириш орқали “Ўзагроэкспорт” АЖ томонидан минимал нарх белгилаш амалиётини бекор қилиш мақсадга мувофиқлиги белгилаб берилган;
экспортни қўллаб-қувватлаш мақсадида миллий товарларни ташқи бозорларда харид қилинишини кредитлар орқали рағбатлантириш амалиётини жорий этишнинг афзалликлари асосланган;
экспорт рақобатбардошликни таъминлаш мақсадида халқаро стандарт мезонларини жорий этиш учун Ўзбекистон Республикасининг “Техник жиҳатдан тартибга солиш тўғрисида”ги Қонунининг асосий тамойилларига “техник регламент ва стандартларни ишлаб чиқишда ривожланган мамлакатларнинг илмий-техник ютуқларидан, шунингдек, халқаро ва минтақавий ихтисослашган ташкилотлар стандартларидан фойдаланиш”ни киритиш зарурлиги асослаб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистоннинг экспорт рақобатбардошлигини оширишнинг асосий йўналишлари бўйича ишлаб чиқилган илмий натижалар асосида:
Ўзбекистоннинг мева-сабвазот экспорт имкониятини оширишда олдиндан 100 фоиз тўлов шартини бекор қилиш тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Мева-сабзавот маҳсулотларини ташқи бозорларга чиқариш самарадорлигини оширишга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 2018 йил 17 октябрдаги ПҚ-3978-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон савдо-саноат палатасининг 2018 йил 20 июндаги 11/AU-21-57/7-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг жорий этилиши қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари экспорт ҳажмининг ошишига имкон берган;
Ўзбекистонда мева ва сабзавот маҳсулотларини экспорт контрактлари тузишда контракт тузилган кунида “Ўзагроэкспорт” АЖ томонидан эълон қилинган нархлардан паст бўлмаган нархларда тузилиши шартини бекор қилиш тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 1 августдаги “Ўзбекистон Республикасида инвестиция муҳитини тубдан яхшилаш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармонини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон савдо-саноат палатасининг 2018 йил 20 июндаги 11/AU-21-57/7-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг жорий этилиши миллий маҳсулотлар экспорти географиясининг диверсификация даражаси ошишига олиб келган;
экспортни қўллаб-қувватлашнинг ташқи бозорларда миллий товарларнинг харид қилинишини кредитлар орқали рағбатлантириш каби молиявий механизмларини жорий этиш зарурлиги тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон савдо-саноат палатаси амалий фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон савдо-саноат палатасининг 2018 йил 20 июндаги 11/AU-21-57/7-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф асосида миллий ишлаб чиқарувчилар маҳсулотларининг экспорт ҳажми ошишига эришилган;
ташқи бозорларда рақобатбардошликни таъминлаш мақсадида халқаро стандарт мезонларини жорий этиш учун Ўзбекистон Республикасининг “Техник жиҳатдан тартибга солиш тўғрисида”ги Қонунининг асосий тамойилларига “техник регламент ва стандартларни ишлаб чиқишда ривожланган мамлакатларнинг илмий-техник ютуқларидан, шунингдек, халқаро ва минтақавий ихтисослашган ташкилотлар стандартларидан фойдаланиш”ни киритиш юзасидан таклиф Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Амалдаги қонун ҳужжатлари мониторинги институти томонидан фойдаланиш учун қабул қилинган (2018 йил 12 мартдаги 29/38-сон маълумотнома). Мазкур таклиф экспортни янада рағбатлантириш мақсадида техник жиҳатдан тартибга солиш тизимини халқаро стандартларга уйғунлаштиришда хизмат қилиши назарда тутган.
