Sayt test rejimida ishlamoqda

Мўминов Шермуҳаммад Абдушукур ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Фотоелектрик панеллар асосидаги барқарор электр станцияларнинг иш режимларини моделлаштириш”, 05.05.06 – «Қайта тикланадиган энергия турлари асосидаги энергия қурилмалари» ихтисослиги бўйича.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/Т4466.
Илмий раҳбар: Кучкаров Акмалжон Ахмадалиевич, техника фанлари бўйича PhD, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона политехника институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона политехника институти, PhD.03/27.02.2020.Т.106.02.
Расмий оппонентлар: Матчанов Нураддин Азадович, техника фанлари доктори, катта илмий ходим; Мирзабаев Акром Махкамович, техника фанлари доктори, пфорессор.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ҳудуднинг иқлим шароитини ҳисобга олган ҳолда фотоелектрик модуллар асосидаги барқарор электр станцияларининг иш режимларини моделлаштириш (Фарғона водийси мисолида) дан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
фотоелектрик станцияларнинг чиқиш қувватлари башоратлашда аниқликни 8-12% гача ошириш имконини берувчи 10 дақиқалик қисқа вақт қадами билан такомиллаштирилган иқлимий ва актинометрик кўрсаткичлар базаси яратилган;
фотоелектрик панел атрофидаги ҳаво оқими ва чанг зарралари ҳаракатини уч ўлчовли моделлаштириш асосида шамол тезлиги, зарралар диаметри ва панел сиртига ҳаво оқимининг ҳужум бурчакларини ҳисобга олган ҳолда чангнинг максимал чўкиш фоизи 15,8% ни ва минимал чўкиш фоизи эса 4,2% ни мос равишда ташкил этиши аниқланган;
қуёш фотоелектрик станцияларининг энергетик кўрсатгичларини мониторинг қилиш жараёнида ўзгармас ток кучини ўлчаш аниқлиги ва сезгирлигини ошириш имконини берувчи АДС1115 модули ва АCС712 ток датчиги, чизиқли регрессия усулидан фойдаланган ҳолда датчикнинг калибрлаш аниқлигини 5,71% га, қурилманинг ўлчаш сезгирлигини 26 марта ортиши ҳамда ўлчов хатолик даражаси 4,54% гача камайиши аниқланган;
фотоелектрик панеллар гуруҳи 16 тагача бўлган станциянинг барқарор иш режимларини комплекс баҳолашда электр энергияси кўрсаткичлари, ташқи иқлимий ва актинометрик маълумотларни реал вақт режимда ўлчаш асосида рўйхатга олиш, график ва рақамли кўринишда тақдим этиш имконини берувчи мониторинг тизими ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижалариниг жорий қилиниши.
Ҳудуднинг иқлим шароитини ҳисобга олган ҳолда фотоелектрик модуллар асосидаги барқарор электр станцияларининг иш режимларини моделлаштириш (Фарғона водийси мисолида) бўйича эришилган натижалар асосида:
фотоелектрик модулларни оптимал ўрнатиш бурчаклари учун таклиф қилинган ҳисоблаш усулларидан (Фрид С.Э., Лисицкая Н.В., Муминов, С.А. Тҳе оптимал англе оф инcлинатион оф пҳотоволтаиc модулес то тҳе ҳоризон. Апплиед Солар Энергй 2023, Вол. 59 Но.1, пп.26–29) фойдаланиш асосида, Жазоирлик олимлар ҳудуд учун қуёш панелларини ерда ўрнатиш учун оптимал бурчакни ҳисоблаш амалга оширилган (А.Намоуне эт ал. Оптимизинг солар панел тилт англес аcросс диверсе Алгериан терраин. Науковйи Виснйк Националноҳо Ҳирнйчоҳо Универсйтету, 2024, № 52223-2362), Хитойлик олимлар томонидан даврий оқим майдонида қуёш фотоелектрик модулларини сонли моделлаштириш амалга оширилган (Даи, Б., Кан, А. Нумериcал Симулатион оф Флуид-Солид Cоуплинг фор Солар Пҳотоволтаиc Модуле ин Периодиc Флоw Фиелд. Аппл. Сол. Энергй 59, 468–479 (2023).), шунингдек, Россиялик олим томонидан қуёш фотоелектрик модулларини самарадорлигини лаборатория шароитида конвектив иссиқлик узатиш коеффициентини ҳисоблашда фойдаланган (М.А. Разаков. Cонвеcтиве Ҳеат Трансфер Cоеффиcиент Моделлинг ин Лаборатирй Тесц оф Пҳотоволтаиc Солар Модулес Эффиcиенcй. 2024 6тҳ Интернатионал Ёутҳ Cонференcе он Радио Элеcтрониcс, Элеcтриcал анд Поwер Энгинееринг (РЕЕПЕ), Мосcоw, Руссиан Федератион, 2024, пп. 1-5).
қайта ишланган сўнгги 15 йиллик иқлимий ва актинометрик маълумотлар базаси (БГУ 00617) фотоелектрик станцияларни лойиҳалашда ҳамда станциянинг ишлаб чиқарган электр энергияси кўрсаткичлари, ташқи иқлимий ва актинометрик маълумотларни реал вақт режимида масофавий мониторинг қилиш тизими (ДГУ 34538) «СУН-ҲИГҲТЕЧ» МЧЖ да жорий қилинган. (“Узелтехсаноат” уюшмасининг 2024 йил 11-декабрдаги №04-3/2150-сонли маълумотномаси). Натижада, фотоелектрик станциянинг йиллик энергия ишлаб чиқариш қувватини 3-5% га ва башаротлаш натижалари аниқлигини 8-12% га ошириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish