Нарзиева Дилноза Фахриддиновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Сут бези саратонини ташхислаш ва даволашнинг клиник-иммунологик ва молекуляр-биологик жиҳатлари» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/Tib3832.
Илмий раҳбар: Каххаров Алишер Жамолиддинович, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.04/30.12.2019Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Ходжаев Абдувохид Валиевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Исмаилова Адолат Абдураимовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Техас Университетнинг MD Anderson номли онкологик маркази (АҚШ).
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: сут бези саратонида прогностик таснифлашни яхшилаш ва индивидуал терапевтик ёндашувларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
сут бези саратонида CD4, CD8 ва CD20 лимфоцитлар ҳолати ва инфильтрацияси билан характерланувчи ўсманинг иммун профили иммун жавобнинг мустақиллиги туфайли ўсма жараёнининг босқичи ва ўсманинг гистологик тури билан ўзаро боғлиқ эмаслиги исботланган.
CD20 мусбат лимфоцитларнинг юқори даражаси кам самарали иммун жавоб реакцияси туфайли сут бези саратонини агрессив кечишига, терапиянинг самарасизлигига ва ёмон оқибатларга олиб келиши исботланган.
сут бези саратонида мусбат PD-L1 ҳолати фаол иммун жавоб ва неоадювант кимётерапиянинг яхши клиник натижалари билан тавсифланувчи CD4 ва CD8 лимфоцитларининг юқори инфильтрацияси билан боғлиқлиги исботланган.
ўсма тўқималарида CD4+ ва CD8+ лимфоцитларининг юқори инфильтрацияси мавжуд беморлар тўлиқ патоморфологик жавобнинг юқори суратлари билан ажралиб туриши, қайталанишсиз ва умумий омон қолиш кўрсаткичининг ортиши билан тавсифланиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Сут бези саратонини ташхислаш ва даволашнинг клиник-иммунологик ва молекуляр-биологик жиҳатлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик амалиётга татбиқ этилди: сут бези саратонида CD4, CD8 ва CD20 Республика ихтисослаштирилган онкология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали онкомаммология бўлимида 2024-йил 29-октябрдаги 32-сон буйруғи билан киритилган, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали онкомаммология бўлимида 2024-йил 15-октябрдаги 88-Т-сон буйруғига киритилган лимфоцитлар ҳолати ва инфильтрацияси билан характерланувчи ўсманинг иммун профили иммун жавобнинг мустақиллиги туфайли ўсма жараёнининг босқичи ва ўсманинг гистологик тури билан ўзаро боғлиқ эмаслиги исботланган. Ижтимоий самарадорлик: ТИЛни ҳисоблашнинг тавсия этилган усули биринчи марта сут бези саратонига ташхис қўйишда самарадорлиги тасдиқланди, шунингдек, сут бези саратони билан оғриган беморларда неоадювант кимётерапияни индивидуал даволаш самарадорлигини оширди. Иқтисодий самарадорлик: сут бези саратони билан оғриган беморларга ташхис қўйиш ва прогностик таснифлашнинг асосли самарадорлигидан фойдаланган ҳолда биринчи марта давлат бюджети маблағларини 8,5 фоиз тежашга эришилди. Хулоса: иммун микромуҳитини башоратлаш моделларига киритиш прогнозларнинг аниқлилигини ошириши ва прогнозни индивидуаллаштиришга ёрдам бериши мумкин, бу эса беморларни адекватроқ даволаш ва уларни мониторинг қилиш имконини беради, бу эса 2-3 кун давомида касалхонада қолиш ва беморларнинг ҳаёт сифатини ошириш ҳисобига ҳар бир даволаш курси учун ҳар бир бемордан 8,5% бюджет маблағларини тежаш имконини беради;
иккинчи илмий янгилик татбиқ этилди: CD20 мусбат лимфоцитларнинг юқори даражаси кам самарали иммун жавоб реакцияси туфайли сут бези саратонини агрессив кечишига, терапиянинг самарасизлигига ва ёмон оқибатларга олиб келиши исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали онкология бўлимида 2024 йил 29 октябрдаги 32-сон буйруғи, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали онкомаммология бўлимида 2024-йил 15-октябрдаги 15-сон 88-Т буйруғи билан CD20 мусбат лимфоцитларининг юқори даражаси сут бези саратонининг агрессив кечишига, терапия самарасизлигига ва кам самарали иммунитет реакцияси туфайли ёмон оқибатларга олиб келиши исботланган. Ижтимоий самарадорлик: олинган маълумотлар беморларнинг клиник натижалари ва ҳаёт сифатини яхшилашга қаратилган индивидуал терапевтик ёндашувларни яратишга ёрдам беради. Иқтисодий самарадорлик: давлат бюджети маблағларини 9,5 фоизга тежашга эришилди. Хулоса: ўсманинг иммун микромуҳитини ҳисобга олган ҳолда прогностик моделларни такомиллаштириш беморларнинг умр кўриш давомийлигини ошириш ва касалхонада қолиш вақтини 2-3 кунга қисқартириш орқали ҳар бир курс учун 1 беморга 9,5% бюджет маблағларини тежаш имконини берди;
учинчи илмий янгилик: сут бези саратонида мусбат PD-L1 ҳолати фаол иммун жавоб ва неоадювант кимётерапиянинг яхши клиник натижалари билан тавсифланувчи CD4 ва CD8 лимфоцитларининг юқори инфильтрацияси билан боғлиқлиги исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали онкология бўлимида 2024 йил 29 октябрдаги 32-сон буйруғи, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали онкомаммология бўлимида 2024-йил 15-октябрдаги 15-сон 88-Т буйруғи билан сут бези саратонида мусбат PD-L1 ҳолати фаол иммун жавоб ва неоадювант кимётерапиянинг энг яхши клиник натижаси билан характерланувчи CD4 ва CD8 лимфоцитларининг юқори инфильтрацияси билан боғлиқлиги исботланган. Ижтимоий самарадорлик: тадқиқот клиницистларга даволаш қарорларини қабул қилиш учун янги воситаларни тақдим этади, шу жумладан ўсманинг иммун микромуҳитини ва PD-L1 ва EGFR рецепторлари ҳолатини баҳолаш, бу неоадювант кимётерапия, иммунотерапия ва таргет терапия усулларини танлашда фойдали бўлиши мумкин. Иқтисодий самарадорлик: давлат бюджети маблағларини 6,0 фоизга тежашга эришилди. Хулоса: тадқиқот терапияни режалаштиришда PD-L1 ва EGFR ҳолатини баҳолашнинг муҳимлигини таъкидлайди, бу даволаш натижаларини яхшилаш ва иммунотерапия самарадорлигини оширишга имкон беради, бу эса беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилайди ҳамда касалхонада қолиш вақтини 2-3 кунга қисқартириш орқали ҳар бир бемор учун бюджет маблағларининг 15,0 фоизини тежайди;
тўртинчи илмий янгилик ўсма тўқималарида CD4+ ва CD8+ лимфоцитларининг юқори инфильтрацияси мавжуд беморлар тўлиқ патоморфологик жавобнинг юқори суратлари билан ажралиб туриши, қайталанишсиз ва умумий омон қолиш кўрсаткичининг ортиши билан тавсифланиши исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Жиззах филиали онкология бўлимида 2024 йил 29 октябрдаги 32-сон буйруғи, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Қашқадарё филиали онкомаммология бўлимида 2024-йил 15-октябрдаги 15-сон 88-Т буйруғи билан ўсма тўқималарида CD4+ ва CD8+ лимфоцитларининг юқори инфильтрацияси мавжуд беморлар тўлиқ патоморфологик жавобнинг юқори суратлари билан характерланиши, рецидивсиз ва умумий омон қолиш кўрсаткичининг ортиши билан характерланиши исботланган. Ижтимоий самарадорлик: ушбу тадқиқот беморларнинг ҳаёт сифатини янада аниқ ва самарали терапевтик стратегиялар орқали яхшилайди, бу эса ножўя таъсирларни камайтиришга ва психологик фаровонликни яхшилашга олиб келади. Иқтисодий самарадорлик: янги усулнинг жорий этилиши аниқроқ прогнозлаш ҳисобига даволаш харажатларини камайтириш ва беморларнинг айрим кичик гуруҳлари учун самарасиз ёки кераксиз (ортиқча) бўлиши мумкин бўлган ортиқча муолажалар ва даволаш усулларини камайтириш имконини беради. Хулоса: янги усулни жорий этиш, беморларнинг айрим кичик гуруҳлари учун самарасиз ёки кераксиз (ортиқча) бўлиши мумкин бўлган ортиқча муолажалар ва даволаш усулларини аниқроқ башорат қилиш ва камайтириш орқали даволаш харажатларини 16,5 фоизга камайтириш имконини беради;