Джуманиязова Гулноза Мадрахимовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Сут бези саратонининг кам учрайдиган гистологик шаклларини даволашга персоналлашган ёндашув» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.PhD/Tib3170.
Илмий раҳбар: Каххаров Алишер Жамолиддинович, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академиясида
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2019Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Алимходжаева Лола Тельмановна, тиббиёт фанлари доктори; Абдрахманова Алия Жаналыковна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Техас Университетнинг MD Anderson номли онкологик маркази (АҚШ)
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Сут бези саратонининг кам учрайдиган гистологик шаклларини даволашдаги индивидуал ёндашувни ишлаб чиқиш дан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
юқори пролифератив фаоллик, яққол лимфацитар инфильтрация хамда агрессив кам дифференциаллашган ўсиш модели ҳисобига медулляр ва метапластик саратонининг эрта метастазланишига олиб келувчи инвазив сут йўли саратонига нисбатан махаллий лимфа тугунларининг зарарланиш даражаси юқори эканлиги исботланган.
сут бези саратони башоратлашда ўсманинг юкори пролифератив фаоллигини кўрсаткичи метапластик саратон учун 22 ни ташкил қилиш ва папилляр саратонда яхшироқ прогнозни намоён қилиши учун 15 ўртача ўсманинг тури ва Ki-67 нинг қийматига боғлиқлик эканлиги аниқланган.
крибриформ саратон уч карра манфий сут бези саратон билан кечадиган турининг юқори фоизини ташкил қилиши ва унинг рецепторлар экспрессияси йўқлиги хисобига қайталаниш даражаси пастлиги исботланган.
сут бези метапластик саратонида пролиферациянинг юқори даражаси ва агрессив ИГК субтиплари мавжудлиги сабабли қайталанишини олдини олиш учун тез-тез мониторинг ўтказиш зарурлиги исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Сут бези саратонининг кам учрайдиган гистологик шаклларини даволашга персоналлашган ёндавуш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: юқори пролифератив фаоллик, яққол лимфацитар инфильтрация хамда агрессив кам дифференциаллашган ўсиш модели ҳисобига медулляр ва метапластик саратонининг эрта метастазланишига олиб келувчи инвазив сут йўли саратонига нисбатан махаллий лимфа тугунларининг зарарланиш даражаси юқори эканлиги исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Хоразм вилоят филиалининг 2024 йил 13 апрелдаги 46-I-сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Жиззах вилоят филиалининг 2024 йил 22 апрелдаги 26-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 10 декабрдаги 10-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: Сут бези саратонини янада самарали ташхислаш ва даволаш натижасида касалланиш ва ўлим кўрсаткичини пасайтириш ахоли ўртасида ногиронлик даражасини камайтириш сингари мухим ижтимоий ахамиятга эга хисобланади. Иқтисодий самарадорлиги: Шунингдек, у соғлиқни сақлаш тизимида молиявий юкламани камайтириши, касалликларнинг оғир шаклларини узоқ муддатли даволаш харажатларини 9,0% камайтириши мумкин. Хулоса: Тадқиқот маьлумотларига асосланган тавсияларни муваффаиятли амалга ошириш мамлакатда ахоли саломатлигини умумий даражасини яхшилашга ёрдам беради;
иккинчи илмий янгилик: сут бези саратони башоратлашда ўсманинг юкори пролифератив фаоллигини кўрсаткичи метапластик саратон учун 22 ни ташкил қилиш ва папилляр саратонда яхшироқ прогнозни намоён қилиши учун 15 ўртача ўсманинг тури ва Ki-67 нинг қийматига боғлиқлик эканлиги аниқланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Хоразм вилоят филиалининг 2024 йил 13 апрелдаги 46-I-сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Жиззах вилоят филиалининг 2024 йил 22 апрелдаги 26-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 10 декабрдаги 10-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: олинган маълумотлар беморларнинг клиник натижалари ва ҳаёт сифатини яхшилашга қаратилган индивидуал терапевтик ёндашувларни яратишга ёрдам беради. Иқтисодий самарадорлик: давлат бюджети маблағларини 9,5 фоизга тежашга эришилди. Хулоса: ўсманинг тури Ki-67 даражасини ҳисобга олган ҳолда прогностик моделларни такомиллаштириш беморларнинг умр кўриш давомийлигини ошириш ва касалхонада қолиш вақтини 2-3 кунга қисқартириш орқали ҳар бир курс учун 1 беморга 8,5% бюджет маблағларини тежаш имконини берди;
учинчи илмий янгилик: крибриформ саратон уч карра манфий сут бези саратон билан кечадиган турининг юқори фоизини ташкил қилиши ва унинг рецепторлар экспрессияси йўқлиги хисобига қайталаниш даражаси пастлиги исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Хоразм вилоят филиалининг 2024 йил 13 апрелдаги 46-I-сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Жиззах вилоят филиалининг 2024 йил 22 апрелдаги 26-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 10 декабрдаги 10-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: тадқиқот клиницистларга даволаш қарорларини қабул қилиш учун янги воситаларни тақдим этади, шу жумладан ўсманинг ьмолекуляр биологик рецепторлари ҳолатини баҳолаш, бу кимётерапия, гормон терапия ва таргет терапия усулларини танлашда фойдали бўлиши мумкин. Иқтисодий самарадорлик: давлат бюджети маблағларини 7,0 фоизга тежашга эришилди. Хулоса: тадқиқот терапияни режалаштиришда рецепторлар экспрессияси ҳолатини баҳолашнинг муҳимлигини таъкидлайди, бу даволаш натижаларини яхшилаш ва яшовчанлик самарадорлигини оширишга имкон беради, бу эса беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилайди ҳамда касалхонада қолиш вақтини 2-3 кунга қисқартириш орқали ҳар бир бемор учун бюджет маблағларининг 16,0 фоизини тежайди;
тўртинчи илмий янгилик: сут бези метапластик саратонида пролиферациянинг юқори даражаси ва агрессив ИГК субтиплари мавжудлиги сабабли қайталанишини олдини олиш учун тез-тез мониторинг ўтказиш зарурлиги исботланганлиги. Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Хоразм вилоят филиалининг 2024 йил 13 апрелдаги 46-I-сонли буйруғи ва Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Жиззах вилоят филиалининг 2024 йил 22 апрелдаги 26-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 10 декабрдаги 10-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: ушбу тадқиқот беморларнинг ҳаёт сифатини янада аниқ ва самарали терапевтик стратегиялар орқали яхшилайди, бу эса ножўя таъсирларни камайтиришга ва беморлар психологик холатини яхшилашга олиб келади. Иқтисодий самарадорлик: янги усулнинг жорий этилиши аниқроқ прогнозлаш ҳисобига даволаш харажатларини камайтириш ва беморларнинг айрим кичик гуруҳлари учун самарасиз ёки кераксиз (ортиқча) бўлиши мумкин бўлган ортиқча муолажалар ва даволаш усулларини камайтириш имконини беради. Хулоса: янги усулни жорий этиш, беморларнинг самарасиз ёки кераксиз (ортиқча) бўлиши мумкин бўлган ортиқча муолажалар ва даволаш усулларини аниқроқ башорат қилиш ва камайтириш орқали даволаш харажатларини 15,5 фоизга камайтириш имконини беради;