Алимханова Нигора Алимхановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Товар-моддий захиралар ҳисоби ва аудитини такомиллаштириш”, 08.00.08 – “Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4.PhD/Iqt2602.
Илмий раҳбар: Қўзиев Исломжон Неъматович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/30.12.2019.I.17.01.
Расмий оппонентлар: Ахмеджанов Каримжон Бакиджанович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Ибрагимов Абдугапур Каримович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: товар-моддий захиралар ҳисоби ва аудитини такомиллаштиришга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
бухгалтерия ҳисобида товар-моддий захиралар ҳаракати билан боғлиқ операцияларни “01-Материаллар кирими”, “05-Материалларнинг сарфланиши”, “08-Материалларни устахонадан омборга қайтариш” каби гуруҳлар орқали юритиш таклиф этилган;
товар-моддий захиралар ҳисобини юритишда ҳисоб сиёсатига 2113–“Материаллар бўйича меъёрлардан четга чиқишлар” ишчи счётини киритиш таклиф этилган;
акциядорлик жамиятининг ёрдамчи ишлаб чиқариш харажатлари таркибига 2311–“Қурилиш материалларини ишлаб чиқариш” ишчи счётини киритиш таклиф этилган;
товар-моддий захиралар аудитида ички назорат тизимини ўрганиш жараёнида автоматлаштирилган бизнес-жараёнларни текшириш ва фаолият узлюксизлигини баҳолаш зарурлиги асосланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Товар-моддий захиралар ҳисоби ва аудитини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
бухгалтерия ҳисобида товар-моддий захиралар ҳаракати билан боғлиқ операцияларни “01-Материаллар кирими”, “05-Материалларнинг сарфланиши”, “08-Материалларни устахонадан омборга қайтариш” каби гуруҳлар орқали юритиш таклифи “Қуюв-механика заводи” акциядорлик жамиятида ҳисоб сиёсатини ишлаб чиқишда қўлланилган (“Қуюв-механика заводи” акциядорлик жамиятининг 2024 йил 25 сентябрдаги 05/2104-сон маълумотномаси). Натижада, товар-моддий захиралар ҳаракатига оид операцияларни бухгалтерия ҳисобида ҳаққоний ҳамда белгиланган тартиб бўйича акс эттиришда юзага келадиган номувофиқликларнинг олдини олиш ҳамда бартараф этиш имкониятини яратган;
товар-моддий захиралар ҳисобини юритишда ҳисоб сиёсатига 2113–“Материаллар бўйича меъёрлардан четга чиқишлар” ишчи счётини киритиш билан боғлиқ таклифи “Қуюв-механика заводи” акциядорлик жамиятида ҳисоб сиёсатини ишлаб чиқишда фойдаланилган (“Қуюв-механика заводи” акциядорлик жамиятининг 2024 йил 25 сентябрдаги 05/2104-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида акциядорлик жамиятининг товар-моддий захиралари ҳолати ва ҳаракатини бухгалтерия ҳисобида тўғри ва ҳаққоний баҳолаш, юритиш ва акс эттириш таъминланган;
акциядорлик жамиятининг ёрдамчи ишлаб чиқариш харажатлари таркибига 2311–“Қурилиш материалларини ишлаб чиқариш” ишчи счётини киритиш билан боғлиқ таклифи “Қуюв-механика заводи” акциядорлик жамиятида ҳисоб сиёсатини ишлаб чиқишда фойдаланилган (“Қуюв-механика заводи” акциядорлик жамиятининг 2024 йил 25 сентябрдаги 05/2104-сон маълумотномаси). Натижада, ёрдамчи ишлаб чиқариш харажатлари таҳлилий ҳисобининг такомиллашувига, маҳсулот таннархининг тўғри аниқланишига ҳамда молиявий ҳисоботларнинг тўғри тузилишига имконият яратган;
товар-моддий захиралар аудитида ички назорат тизимини ўрганиш жараёнида автоматлаштирилган бизнес-жараёнларни текшириш ва фаолият узлюксизлигини баҳолаш таклифи Ўзбекистон Аудиторлар палатаси томонидан “Аудитни режалаштириш” номли аудиторлик ташкилотининг ички стандартини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Аудиторлар палатасининг 2024 йил 28 октябрдаги 102-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида, акциядорлик жамиятининг молиявий ҳисоботларидаги мавжуд потенциал риск даражасини тўғри ва аниқ белгилаш имконияти яратилган.