Хусанов Хабибулло Хакимовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистонда миллатлараро тотувликни таъминлашда миллий-маданий марказларнинг ўрни (Андижон, Наманган ва Фарғона вилоятлари мисолида, 1989-2021-йиллар)” 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.3.PhD/Tar404
Илмий раҳбар: Комилов Ойбек Камилович, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон давлат университети, DSc.03/31.12.2020.Таr.60.01..
Расмий оппонентлар: Усмонов Бахриддин Ахмедович, тарих фанлари доктори, профессор; Юсупова Севара Низомитдиновна, тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент
Етакчи ташкилот: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади 1989-2021-йилларда  Андижон,  Наманган, Фарғона ва вилоятларидаги миллатларараро муносабатлар тарихи ҳамда минтақадаги миллий маданият марказлар бўлимларининг халқлар ўртасидаги ўзаро тотувликни ҳамда жипсликни таъминлаш билан боғлиқ бўлган жараёнларни тарихийлик аспектида очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Фарғона водийсида 1989 йили рўй берган ўзбек ва месхети турклари ўртасидаги “Фарғона фожиаси”нинг етилганлиги, бу миллатлараро низони собиқ Иттифоқнинг маъмурий-буйруқбозликка асосланган мафкуравий жамиятида олиб борган совет миллий сиёсатининг мантиқий оқибати бўлганлиги, марказ раҳбариятининг халқлар орасидаги можарони аввалдан пухта ўйлаган “режалари”га айнан мос бўлган қўпорувчилик ҳаракати билан боғлиқлиги аниқланган;   
Ўзбекистон ҳукуматининг минтақада истиқлол йиллари олиб борган оқилона миллий сиёсати туфайли турли миллат ва элатларнинг бу ерда дўстона, аҳил ҳаёт кечиришига мустаҳкам замин яратилганлиги боис ижтимоий-сиёсий барқарорликнинг таъминланганлиги, бу эса мамлакатнинг жаҳон ҳамжамиятидан муносиб ўрин эгаллашига яқиндан таъсир кўрсатганлиги, Фарғона водийсининг барча миллат ва элатлар учун “Ягона Ватан ва ягона макон” эканлиги, барча фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилиги қонун билан кафолатланганлиги, ҳар бир халқларнинг эркин яшаши, фаолияти ва маданий равнақи учун барча шарт-шароитлар яратилганлиги кўрсатилган;
Янги Ўзбекистоннинг таркибий қисми бўлган Андижон, Наманган ва Фарғона вилоятларида миллатлараро тотувлик муносабатларининг барқарорлашувига оид ўтказилган модернизацион чора-тадбирларнинг ортиб борганлиги, Ўзбекистон немис маданият маркази “Wiedergeburt”нинг Фарғона вилоят бўлими томонидан “Биз бир дарахтнинг новдаларимиз” номли эзгу шиор остида фестиваль, концерт ва ижодий учрашувлар ўтказилиши, бўлимда ёш авлодни немис тили, вокал, актёрлик маҳорати, амалий ва тасвирий санъат сирларини пухта ўрганиши натижасида ҳудудда халқлар ҳамжиҳатлигини таъминлашга тўла маънода эришилганлиги асосланган;
минтақада татарларнинг “Сабантўй” миллий байрамини ўзбекларнинг “Меҳржон” ҳосил байрамига айнан ўхшаш эканлиги, корейсларнинг “Тано” ҳамда “Овол-Дано” байрамларини ўтказиш анъанага айланиб боргани, миллатлараро ҳамжиҳатлик, дўстлик ва ўзаро ёрдам тамойилларини кундалик турмушга сингдиришда Андижондаги уйғур, арман ҳамда Намангандаги рус, тожик, корейс марказлар бўлимлари томонидан маданий-маърифий алоқаларнинг йўлга қўйилиши баробарида муҳим фестиваллар ўтказилгани, маданият кунларининг нишонланиши, анъанавий ўтказилиши халқлар миллий урф-одатлари, анъаналари, маданиятини тиклашга ҳамда ассимиляциясига таъсир қилгани далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.  1989-2021-йилларда Фарғона водийсидаги миллатлараро тотувликни таъминлашда миллий маданият марказлар бўлимлари фаолияти тарихини тадқиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар, хулоса ва таклифлар асосида:
Фарғона водийсида 1989 йили рўй берган ўзбек ва месхети турклари ўртасидаги “Фарғона фожиаси”нинг етилганлиги, бу миллатлараро низони собиқ Иттифоқнинг маъмурий-буйруқбозликка асосланган мафкуравий жамиятида олиб борган совет миллий сиёсатининг мантиқий оқибати бўлганлиги, марказ раҳбариятининг халқлар орасидаги можарони аввалдан пухта ўйлаган “режалари”га айнан мос бўлган қўпорувчилик ҳаракати билан боғлиқлигига доир илмий хулосалардан Республика Маданият вазирлиги ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг конференция, семинар ва давра суҳбатларини ўтказишда атрофлича фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг 2024 йил 26 мартдаги 14-07-509-сон маълумотномаси). Натижада тақдим этилган мазкур материаллар ёш авлоднинг Ўзбекистонда тарихан қарор топган миллатлараро муносабабларнинг мазмун-моҳиятини ва тарихини янада теран англашига ҳисса қўшган;
мустақиллик йиллари Фарғона водийсида олиб борилган оқилона ҳукумат миллий сиёсати туфайли турли миллат ва элатларнинг бу ерда дўстона, аҳил ҳаёт кечиришига мустаҳкам замин яратилиши баробарида ижтимоий-сиёсий барқарорликнинг таъминланганлиги, бу эса Ўзбекистоннинг жаҳон ҳамжамиятидан муносиб ўрин эгаллашига муҳим таъсир кўрсатганлиги, минтақанинг барча миллат ва элатлар учун “Ягона Ватан ва ягона макон” эканлиги, барча фуқаролар тенг ҳуқуқлилигининг қонун йўли билан кафолатланганлиги ҳамда миллий маданий марказларнинг фаолиятига доир янги маълумотлар ва материаллардан Ўзбекистон Республикаси Оила ва гендер илмий-тадқиқот институтининг ЖҲБЛ-69-сон “Миллатлараро ҳамжиҳатлик ва дўстлик алоқалари” мавзусидаги илмий лойиҳасини шакллантиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Оила ва гендер илмий-тадқиқот институтининг 2024 йил 10 январдаги 01-09/972-сон маълумотномаси). Лойиҳа  доирасида мазкур материаллардан атрофлича фойдаланилиши Фарғона водийсидаги миллатлараро муносабатлар, миллий маданий марказлар фаолияти бўйича янги тарихий маълумотларни қўлга киритилишига кўмак берган;
Ўзбекистон немисларининг “Wiedergeburt” миллий маданий маркази фаолияти бўйича олинган илмий натижалар Германия Федератив Республикаси, Бремен шаҳридаги A&A Ausbildung und Arbeit Plus GmbH номли илмий марказнинг ҳисоботларини тарихий маълумотлар билан тўлдиришда атрофлича фойдаланилган (Бремендаги Ausbildung und Arbeit Plus GmbH марказининг 2024 йил 21 февралдаги тегишли сертификати). Натижада марказ ҳисоботида Янги Ўзбекистоннинг Андижон, Наманган ва Фарғона вилоятларида миллатлараро тотувлик муносабатларининг барқарорлашувига оид ўтказилган модернизацион чора-тадбирларнинг ортиб борганлиги, “Wiedergeburt”нинг Фарғона вилоят бўлими томонидан “Биз бир дарахтнинг новдаларимиз” номли эзгу шиор остида фестивал, концерт ва ижодий учрашувлар ўтказилиши, бўлимда ёш авлодни немис тили, вокал, актёрлик маҳорати, амалий ва тасвирий санъат сирларини пухта ўрганиши натижасида ҳудудда халқлар ҳамжиҳатлигини таъминлашга тўла маънода эришилганлигини янги маълумотлар билан мукаммаллаштиришга  ёрдам берган;
минтақада татарларнинг “Сабантўй” миллий байрамини ўзбекларнинг “Меҳржон” ҳосил байрамига айнан ўхшаш эканлиги, корейсларнинг “Тано” ҳамда “Овол-Дано” байрамларини ўтказиш тобора анъанага айланиб боргани, миллатлараро ҳамжиҳатлик, дўстлик ва ўзаро ёрдам тамойилларини кундалик турмушга сингдиришда Андижондаги уйғур, арман ҳамда Намангандаги рус, тожик, корейс марказлар бўлимлари томонидан маданий-маърифий алоқаларнинг йўлга қўйилиши баробарида муҳим фестиваллар ўтказилганига оид тадқиқотнинг илмий хулосаларидан Республика Маданият вазирлиги ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг конференция, семинар ва давра суҳбатларини ўтказишда атрофлича фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитасининг 2024 йил 26 мартдаги 14-07-509-сон маълумотномаси). Тақдим этилган материаллар миллатлараро муносабатлар бўйича илмий-амалий тадқиқотларни ташкиллаштиришга хизмат қилган.