Sayt test rejimida ishlamoqda

Маннанов Музаффар Ибрагимовичнинг
фалсафа доктори (PhD) Диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи):
“Сувни чучуклантириш тизими ҳароратини назорат қилувчи микроелектрон қурилмани ишлаб чиқиш”, 01.04.10 – Яримўтказгичлар физикаси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.4. PhD /Т1502.
Илмий маслаҳатчи: Қўлдашов Оббозжон Хокимович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети ҳузуридаги Яримўтказгичлар физикаси ва микроелектроника илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети ҳузуридаги Яримўтказгичлар физикаси ва микроелектроника илмий-тадқиқот институти, DSc.03/30.12.2019.FM/Т.01.12.
Расмий оппонентлар: Тагаев Марат Баймуратович, техника фанлари доктори, профессор; Рахмонов Анвар Тожибевич, техника фанлари доктори, профессор;
Етакчи ташкилот: Наманган мухандислик - қурилиш институти
Диссертация йўналиши: Назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади:
мақсади Ни ёки Cу киришма атомлари билан легирланган кремний монокристалли ҳарорат датчикларини яратиш ҳамда н-Си<Ни>, н-Си<Cу> датчиклари асосида сувни чучуклантириш тизимидаги ҳароратни автоматик назорат қилувчи микроелектрон қурилмани ишлаб чиқишдан  иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
илк бор 240 мкм қалинликдаги н-Си<Ни> ва н-Си<Cу> намуналар асосида 25÷70℃ ҳарорат оралиғида сезгирлиги мос равишда βCу=8200К, βНи=8600К  бўлган ҳарорат датчиклари яратилган;
илк бор Си асосидаги мавжуд ҳарорат датчикларида қўшимча қатлам сифатида металл (никел) компенсатордан фойдаланилди. Шунда мавжуд ҳарорат датчикларини сезгирлиги  8÷10 фоизга  оширишга эришилган;
тажрибалар натижасига кўра ҳарорати Т=100℃ бўлган сув ва ҳаво муҳитларида,  датчикларини сезгирлиги, сувда газ муҳитига нисбатан 17 фоизга юқори бўлишлиги
н-Си<Ни> ва н-Си<Cу> датчикларда аниқланган;
н-Си<Ни> ва н-Си<Cу> датчиклари асосида сувни чучуклантириш қурилмаси ҳароратини 45÷60℃ оралиқларда автоматик назорат қилувчи микроелектрон қурилма ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.Сувни чучуклантириш тизими ҳароратини назорат қилувчи микроелектрон қурилма ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
мавжуд ҳарорат датчикларга нисбатан сезгирлик коеффитсиентини 8÷10  фоизга ошириш  учун  уларга  қўшимча  қатлам  сифатида  металл  (никел)  компенсатордан фойдаланиш натижасида 240 мкм қалинликдаги Си<Ни> ёки Си<Cу> намуналар асосида сезгирлиги мос равишда βCу=8200К, βНи=8600К  бўлган  ҳарорат  датчиклари  яратилганлиги  «ФОТОН» акциядорлик жамиятида  икки марта ионлашган сув ҳароратини 70±0.5℃ да ўлчаш учун қўлланилган. ("Ўзелтехсаноат" акциядорлик жамоасининг 2024 йил 25 мартдаги № 345-сонли  маълумотномаси). Олинган  натижалар  мавжуд  ҳарорат  датчикларига  нисбатан ишлаб чиқариш самарадорлигини 3 фоизга ошириш имконини берган.
Си<Ни> намуналари  асосидаги  датчиклари  ёрдамида  сувни  чучуклантириш тизимларида  ҳароратни  автоматик  бошқариш  имконини  берган  ва  унинг самарадорлигини 10 фоизга  оширган  ҳамда “Ер  ости  сувларини  тузсизлантириш қурилмаси” учун  Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фойдали моделига патент олинган (№ФАП 02349 23.10.2023й). Илмий натижалардан фойдаланиш ер ости сувларини тузсизлантириш самарадорлигини оширган ҳамда аҳолини сифатли ичимлик суви билан таъминлаш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish