Марданова Гавҳар Добиловнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Сурхондарё вилоятида қон сўрувчи чивинлар (Cулиcидае: Анопҳелес) фаунаси ва экологиясининг замонавий ҳолати», 03.00.06 – Зоология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/В734.
Илмий раҳбар: Хуррамов Алишер Шукурович, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Термиз давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.06.2021.B.05.06.
Расмий оппонентлар: Мирзаева Гулнара Саидорифовна, биология фанлари доктори, профессор; Юнусов Мирзакарим Мирзаҳалилович, биология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Сурхондарё вилояти ҳудудида тарқалган Анопҳелес авлоди чивинларининг тур таркиби, фаунаси, биоекологияси ҳамда эпидемиологик аҳамиятга эга турларни аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Сурхондарё вилоятида учровчи Анопҳелес авлодига мансуб чивинларнинг ҳозирги ҳолати таҳлил қилинган ва 1 оила, 1 кенжа оила, 1 авлод, 2 кенжа авлодга мансуб 4 тури аниқланган;
илк бор Сурхондарё вилояти шароитида Анопҳелес авлодига мансуб чивин турларининг рибосома ва митохондриал ДНК генлари ёрдамида молекуляр идентификация исботланган;
илк бор Сурхондарё вилояти ҳудудида учровчи Анопҳелес авлоди чивин турларининг зоогеографик тарқалиши таҳлил қилинди, натижада 1 та Космополитик ва 3 та Палеарктик ареалларига тааллуқли бўлган жами 4 та гуруҳларга тааллуқли эканлиги аниқланган;
биринчи марта вилоят ҳудудида Анопҳелес чивинларининг табиий яшаш ландшафтлари илк бор аниқланган;    
Сурхондарё вилоятида ўртача кунлик ҳароратга богʼлиқ ҳолда Анопҳелес суперпиcтус чивинлари организмида Пласмодиум вивах спорозоитларининг самарали ривожланиши учун керак бўладиган муддатлар назарий жиҳатдан исботланган;    
Сурхондарё вилоятида қайд этилган Анопҳелес авлодига мансуб чивин турларининг ҳозирги ҳолатини рўйхатга олиш бўйича давлат кадастрини юритиш санитария эпидемология хизмати томонидан уларга қарши курашда профилактик чораларни ишлаб чиқишга асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Сурхондарё вилоятида қон сўрувчи чивинлар (Cулиcидае: Анопҳелес) фаунаси ва экологиясининг замонавий ҳолати юзасидан олинган илмий натижалар асосида:
молекуляр-генетик тадқиқотлар натижасида, Сурхондарё вилояти безгакни тарқатувчи 3 тур безгак чивинлар мДНКси CОИ соҳаси нуклеотидлар кетма-кетлиги бўйича маълумотлар Биотехнологик ахборотлар миллий маркази (НCБИ) базасига жойлаштирилган (Биотехнологик ахборотлар миллий марказининг (НCБИ) 2023-йил 4-ноябрдаги электрон маълумотномаси). Натижада, Ан. суперпиcтус - (ОР770044), Ан. пулчерримус - (ОҚ719825), Ан. ҳйрcанус - (ОҚ842340) турларининг идентификация рақамлари олинган ва улар халқаро миқёсда турларни аниқлаш ҳамда филогениясини ўрганиш имконини берган;
Сурхондарё вилоятида тарқалган Анопҳелес авлодига мансуб қон сўрувчи чивинларнинг 4 та турига мансуб Ан. суперпиcтус, Ан. пулчерримус, Ан. ҳйрcанус, Ан. cлавигер турларининг 19 нусха намуналари Республикада етакчи бўлган Зоология институти “Зоология коллекцияси” ноёб обʼектига киритилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2022-йил 19-декабрдаги 4/1255-3172-сонли маълумотномаси). Натижада, намуналар Сурхондарё вилояти ҳудудлари бўйича Институт коллекцияси фондини бойитиш имконини берган.