Толипов Фахриёр Нурбек ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қуёш фотоелектрик станциялари уланган тақсимлаш тармоқларида қувват исрофини камайтириш”, 05.05.01 – “Энергетика тизимлари ва мажмуалари”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Т4690.
Илмий раҳбар: Эркинов Баходир Нариманович - техника фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Энергетика муаммолари институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Энергетика муаммолари институти, DSc.02/30.12.2021.Т.143.01.
Расмий оппонентлар: Қодиров Дилшод Ботирович - техника фанлари доктори, доцент, Тураев Акрамжон Икромжонович - техника фанлари бўйича фалсафа доктори.
Етакчи ташкилот: Бухоро муҳандислик-технология институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: қуёш фотоелектрик станциялари уланган тақсимлаш тармоқларида қувват исрофини камайтиришга қаратилган илмий ечимларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қуёш фотоелектрик станциялари уланган тақсимлаш тармоқларида нисбий қувват исрофларини минималлаштириш имконини берувчи усул тармоқ параметрларини ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган;
тақсимлаш тармоғида қувват исрофини камайтиришни аниқловчи алгоритм ва рақамли модел электр истеъмолчиларнинг қуввати, юклама графиги ва жойлашувини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқилган;
қуёш фотоелектрик станциялари уланган тақсимлаш тармоқларида қувват исрофини турли юкламаларда шакл коеффисиентини ўзгаришини ҳисобга олиб юқори тежамкорлик имконини берувчи усул яратилган;
қуёш фотоелектрик станцияларини тақсимлаш тармоқларига мақбул уланиш нуқталарига уланишнинг иқтисодий самарадорлигини аниқлаш имконини берувчи усул электр истеъмолчиларнинг техник-иқтисодий ва энергетик кўрсаткичларини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Қуёш фотоелектрик станциялари уланган тақсимлаш тармоқларида қувват исрофини камайтириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
тақсимлаш тармоғига уланган қайта тикланувчи энергия манбалари асосидаги паст кучланишли қуёш фотоелектрик станцияларнинг турли юкламаларда шакл коеффисиентини ўзгаришини ҳисобга олган ҳолда юқори тежамкорлик имконини берувчи усул асосида яратилган дастурий маҳсулот «Сирдарё ҳудудий электр тармоқлари корхонаси» АЖ га жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Энергетика вазирлигининг 2024 йил 25 октябрдаги 01-11-8695 - сон маълумотномаси). Натижада 0,4 кВ тақсимлаш тармоғида бир сутка давомида қувват исрофи 93,719 кWга камайтириш имконини берган.
электр истеъмолчиларнинг қуввати, юклама графиги ва жойлашувини ҳисобга олган ҳолда қуёш фотоелектрик станциялари уланган тақсимлаш тармоғида қувват исрофини камайтиришни аниқловчи алгоритм ва рақамли модел «Сирдарё ҳудудий электр тармоқлари корхонаси» АЖ га жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Энергетика вазирлигининг 2024 йил 25 октябрдаги 01-11-8695 - сон маълумотномаси). Натижада биноларга ўрнатилган Он-Грид қуёш фотоелектрик станцияларни марказлаштирилган тармоққа электр энергияни ўтказиши ҳисобига йилига жами 53 457 680 сўм иқтисодий самарадорликка эришилган.
