Sayt test rejimida ishlamoqda

Раббимов Ҳасан Тўрабоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Уранни ер остида танлаб эритмага ўтказишда қатламдаги механик колматацияни бартараф этиш чораларини ишлаб чиқиш ва татбиқ этиш», 04.00.10 – Геотехнология (очиқ, ер ости ва қурилиш) (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/Т3623.
Илмий раҳбар: Алиқулов Шухрат Шарофович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети, DSc.17/04.06.2021.Т.06.02.
Расмий оппонентлар: Хакимов Шодибой Ихматуллаевич, техника фанлари доктори; Мирҳоджаев Бахтиёр Исмойилович, геология-минералогия фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ер остида танлаб эритмага ўтказиш жараёнида қазиб олиш самарадорлигини ошириш ва механик колматацияни бартараф этиш учун айланма эритмаларни муаллақ заррачачалардан тозалаш усулини ишлаб чиқиш ва асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
филтрлаш муҳитининг ғовакли каналларининг ўлчамлари заррачалар диаметрининг ўртача қийматига боғлиқлиги аниқланди. Заррачалар диаметри ғоваклар диаметридан 5-6 марта кичик бўлганда колматация жараёни секинланиши эвазига,  филтрация хусусиятларининг яхшиланишига ва ер остида танлаб эритмага ўтказиш жараёнининг самарадорлигини оширишга олиб келиши аниқланган;
ер остида танлаб эритмага ўтказишнинг айланма эритмаларида муаллақ заррачалар миқдори ва колматация даражаси уран уюмларининг барқарор филтрация хусусиятлари ва танлаб эритмага ўтказиш жараёнлари самарадорлигини сезиларли даражада ошиширувчи ўзаро боғлиқлик ўрнатилган;
айланма эритмаларда муаллақ заррачалар миқдорини камайтириш имконини берувчи полиакриламиднинг энг мақбул тури (ПАА-Г)ни қўллаш натижасида, уран конларида филтрация коеффициентини 10% гача ошишига эришилиши аниқланган;
муаллақ заррачачалар миқдорини камайтириш, колматацияни минималлаштириш ва маъдан қатламининг филтрация хусусиятларини барқарорлаштириш имконини берадиган, шунингдек, ер остида танлаб эритмага ўтказиш жараёнининг самарадорлигини сезиларли даражада ошишига хизмат қиладиган, эритмаларни тозалашнинг комплекс ёндашуви асосланган ва технологик схемаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Уран конларининг қудуқларида колматацияланишнинг олдини олишнинг самарали усулларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
уран конларида ер остида танлаб эритмага ўтказиш жараёнида колматасияланишнинг олдини олиш усули «Навоий кон-металлургия комбинати» АЖ Марказий илмий-тадқиқот лабораториясида амалиётга жорий этилган (Навоий кон-металлургия комбинатининг АЖ 2024  йил 12 ноябрдаги 23/01-01-07/694-сон маълумотномаси). Натижада, уран қазиб олиш унумдорлиги 10 % ортишини аниқлаш имконини берган;
уран конларида ер остида танлаб эритмага ўтказиш жараёнида колматасияланишнинг олдини олиш усули «Навоий кон-металлургия комбинати» АЖ Марказий илмий- тадқиқот лабораториясида амалиётга жорий этилган (Навоий кон-металлургия комбинатининг АЖ 2024 йил 12 ноябрдаги 23/01-01-07/694-сон маълумотномаси). Натижада, полиакриламид сарфи 0,5г/м3 эритма (дастлабки суспензия таркибига қараб), юборилган эритмалардаги муаллақ заррачалар миқдори 5 мг/л да сақлаш энг самарадори эканлигини аниқлаш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish