Sevinov Jasur Usmonovichning

fan doktori (DSc) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.

Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Identifikatsion yondashuv mezonlari asosida texnologik ob’ektlarni adaptiv boshqarish sistemalarini sintezlash usullari va algoritmlari», 05.01.08–Texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishlarni avtomatlashtirish va boshqarish (texnika fanlari).

Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.3.DSc/T141.

Ilmiy maslahatchi: Igamberdiev Xusan Zakirovich, texnika fanlari doktori, professor, akademik.

Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent davlat texnika universiteti.

IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent davlat texnika universiteti, DSc.27.06.2017.T.03.02.

Rasmiy opponentlar: Maraximov Avazjon Raximovich, texnika fanlari doktori, professor; Nazarov Ulugbek Sultanovich, texnika fanlari doktori, professor; Abdukadirov Abduzarif Abduraufovich, texnika fanlari doktori.

Yetakchi tashkilot: «Ximavtomatika» MChJ.

Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.

II. Tadqiqotning maqsadi: identifikatsion yondashuv mezonlari asosida texnologik ob’ektlarni adaptiv boshqarish sistemalarini sintezlash usullari va algoritmlarini ishlab chiqishdan iborat.

III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:

muvofiqlashtirish talablaridan kelib chiqqan holda muntazamlashtirish parametrining optimal qiymatini oshkora tanlash imkonini beruvchi turli modelli strukturalar uchun identifikatsiyalash tenglamasining boshlang‘ich ma’lumotlari topshiriqlari xatoliklarining baholari olingan;

kal`man tipidagi muntazamlashgan fil`tr asosida dispersiyalar minimumligi mezoni bo‘yicha dinamik ob’ektlarni adaptiv boshqarish sistemalarini sintezlashning turg‘un suboptimal algoritmlari ishlab chiqilgan;

soddalashgan muntazamlashtirishning retrospektiv va iteratsiyali variantlari asosida dinamik ob’ektlarni suboptimal adaptiv-lokal boshqarishning turg‘un algoritmlari ishlab chiqilgan;

singulyar yoyishga asoslangan muntazamlashtirish va psevdomurojaat usullari asosida dinamik boshqarish ob’ektlarini identifikatsiyalashning turg‘un algoritmlari ishlab chiqilgan;

to‘plamli modellar va ularning parametrlarini gauss taqsimotining chekli yig‘indisi ko‘rinishidagi silliqlantirishdan foydalanish asosida moslashtirish yordamida rekkurent identifikatsiyalash algoritmlari ishlab chiqilgan;

ortogonal bo‘lmagan faktorizatsiyalash va yomon shartlangan yoki xos kvadrat matrisalarni psevdoteskari tartibda yozish asosida dinamik ob’ektlarni lokal-optimal adaptiv boshqarish sistemalarida boshqarish ta’sirlarini shakllantirishning turg‘un algoritmlari ishlab chiqilgan;

variatsion tengsizliklar usulidan foydalanib, iterativ muntazamlashtirish tamoyili asosida berk boshqarish sistemasida ob’ekt va rostlagich parametrlarini identifikatsiyalashning turg‘un algoritmlari ishlab chiqilgan.

IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.

Identifikatsion yondashuv mezonlari asosida texnologik ob’ektlarni adaptiv boshqarish sistemalarini qurish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:

adaptiv boshqarish sistemalarini sintezlashning ishlab chiqilgan  usullari va mezonlari, berk boshqarish sistemasida ob’ekt va rostlagich parametrlarini identifikatsiyalashning muntazam algoritmlari, dinamik ob’ektlarni suboptimal adaptiv-lokal boshqarish sistemasi «Dehqonobod kaliyli o‘g‘itlar zavodi» UKda joriy qilingan («O‘ZKIMYoSANOAT» AJning 2018 yil 20 fevraldagi 01-736/A-son ma’lumotnomasi). Natijada kaliy o‘g‘itini ishlab chiqarishdagi kaliy xloridni quritish jarayonidagi texnologik rejimlarini barqarorlashtirish va uning ishlash samaradorligini oshirish imkonini bergan;

dinamik sistemalarni identifikatsiyalash va adaptiv boshqarish masalalarini echishni dasturiy-algoritmik qo‘llab-quvvatlashga mo‘ljallangan dasturiy modullardan tuzilgan IARE (Identification, Adaptation, Regularization, Estimation) dasturiy majmuasi «Dehqonobod kaliyli o‘g‘itlar zavodi» UKda joriy qilingan («O‘ZKIMYoSANOAT» AJning 2018 yil 20 fevraldagi 01-736/A-son ma’lumotnomasi). Natijada kaliy xloridni quritish texnologik jarayonini identifikatsiyalash va boshqarishning dasturiy-algoritmik ta’minoti amalga oshirilgan va bu quritish jihozini ishlash samaradorligini oshirish imkonini bergan;

avtomatik rostlash sistemasining ishlab chiqilgan sintezlash algoritmlari buferli tankerning bosimini stabillash uchun «IMIR-TRADE GROUP» MChJda joriy qilingan («O‘ZKIMYoSANOAT» AJning 2018 yil 20 fevraldagi 01-736/A-son ma’lumotnomasi). Natijada buferli tankerda bosimni rostlash jarayonining sifat ko‘rsatkichlarini oshirishga erishilgan.