Хасанов Азизбек Исламбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон матни

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Акциядорлик жамиятларида рақамли технологияларни бошқаришни такомиллаштириш”, 08.00.16 – “Рақамли иқтисодиёт ва халқаро рақамли интеграция” бўйича ихтисослик.
Диссертация мавзуси рўйҳатга олинган рақам: Б2022.4.PhD/Иқт2695.
Илмий раҳбар: Алиқориев Олимхон Фурқат ўғли, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Бизнес ва тадбиркорлик олий мактаби.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бизнес ва тадбиркорлик олий мактаби, DSc.19/04.07.2023.I.88.01 рақамли Илмий кенгаш асосидаги Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Кенжабоев Аман Турғунович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Иминова Наргиза Акрамовна, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади рақамли иқтисодиёт шароитида акциядорлик жамиятларида рақамли технологияларни самарали бошқаришни такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгиликлари:
«Рақамли эгизак» ҳамда гибрид энергияси технологиясини телекоммуникация қурилмаларда қЎллашга ва сунъий интеллектга кўра гибрид энергия таъминоти манбаларининг ишлаб чиқарадиган энергияси ва телекоммуникация қурилмалари исте'мол қувватини башорат қилишга асосан «Яшил иқтисодиёт»га Ўтиш шароитида акциядорлик жамиятлари бизнес жараёни самарадорлигини ошириш таклиф этилган;
«Ўзбектелеком» АК СДҲ типидаги юқори тезликдаги узатиш тизимлари транспорт тармоғини янги турдаги СТМ типига Ўзгартириш лойиҳаси доирасида аутсорсинг, аутстаффинг, Cloud Optimization (инфратузилма ҳаражатларини оптималлаштириш) ҳамда жараённи максимал автоматлаштириш иқтисодий-технологик элементларининг уйғунлигини қўллаш натижасида лойиҳанинг манфаатдор томонлари ресурсларини, вақтини ва ҳаражатларини тежаш механизми такомиллаштирилган;
«Жиззах» эркин иқтисодий зонасидаги «ГОC-УЗ» МЧЖ ҚКда оптик толали алоқа кабели ишлаб чиқаришни ташкил этишга кўра ЛИС (localization and import substitution) даражасини ошириш, соҳага оид маҳсулотлар импорти таркибини  мувофиқлаштириш ва ҳаражатларни қисқартириш ва шунга кўра  «Ўзбектелеком» АК иқтисодий самарадорлигини ошириш асосланиб EoWDM, MPLS, DWDM, SDN дастурий протоколлар кодлари тармоққа мослаштирилган ҳолда қайта яратилган;
рақамли технологияларни жорий қилишни баҳолаш ёндашуви оптималлаштириш коеффициентларини аниқлашга қаратилган VDA (value driven approach) қиймати «Ўзбектелеком» АК мисолида самарадорлик коеффициенти қиймати ВДА≤2,35 даражасида бўлишига асосан такомиллаштирилиб, бошқарув дастурий таъминоти ҳисоб-китоб, фойдаланувчи аутентификацияси ва мониторинг тизимлари ҳамда Биллинг тизими дастурий таъминотининг бевосита интеграциялашувига кўра ташкил қилишнинг мақсадга мувофиқлиги асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
«Яшил иқтисодиёт»га Ўтиш шароитида акциядорлик жамиятлари бизнес жараёни самарадорлиги «Рақамли эгизак» ҳамда гибрид энергияси технологиясини телекоммуникация қурилмаларда қЎллашга ва сунъий интеллектга кЎра гибрид энергия таъминоти манбаларининг ишлаб чиқарадиган энергияси ва телекоммуникация қурилмалари исте'мол қувватини башорат қилишга асосан жорий этилган ва бир йил давомида сарфланадиган электр-энергия сарф-ҳаражатларини 2.8% га мувофиқлаштириш мумкинлиги асослаб берилди. («Ўзбектелеком» АКнинг маълумотномаси).
«Ўзбектелеком» АК СДҲ типидаги юқори тезликдаги узатиш тизимлари транспорт тармоғини янги турдаги СТМ типига ўзгартириш лойиҳаси доирасида ауцорсинг, ауцтаффинг, Cloud Optimization (инфратузилма ҳаражатларини оптималлаштириш) ҳамда жараённи максимал автоматлаштириш иқтисодий-технологик элементларининг уйғунлигини қўллаш натижасида лойиҳанинг манфаатдор томонлари ресурсларини, вақтини ва ҳаражатларини тежаш механизми такомиллаштириш таклифи «Ўзбектелеком» АКнинг «Рақамли Ўзбекистон-2030» стратегиясига асосланган йўл-ҳаритасини ишлаб чиқишда қЎлланилган («Ўзбектелеком» АКнинг маълумотномаси).
 «Жиззах» эркин иқтисодий зонасидаги «ГОC-УЗ» МЧЖ ҚКда оптик отал ишлаб чиқаришни ташкил этишга кўра ЛИС (localization and import substitution) даражасини ошириш, соҳага оид маҳсулотлар импорти таркибини  мувофиқлаштириш ва ҳаражатларни қисқартириш аосида  «Ўзбектелеком» АК иқтисодий самарадорлигини ошириш асослари Компания томонидан 2025-2028 йилларга мўлжалланган бизнес режа ишлаб чиқилишида инобатга олинган(«Ўзбектелеком» АКнинг маълумотномаси).
рақамли технологияларни жорий қилишни баҳолаш ёндашуви оптималлаштириш коеффициентларини аниқлашга қаратилган ВДА (валуе дривен аппроач) қиймати «Ўзбектелеком» АК мисолида самарадорлик коеффисиенти қиймати ВДА≤2,35 даражасида бЎлишига кЎра такомиллаштириш таклифи «Ўзбектелеком» АК 2028 йилгача ривожлантириш стартегиясини ишлаб чиқишда фойдаланилган («Ўзбектелеком» АКнинг маълумотномаси). мазкур илмий янгиликнинг жорий қилиниши натижасида 2023-йилда хизматлардан фойдаланишни тўхтатиш эҳтимоли пайдо бўлган 17000 нафар мижоз олдиндан аниқланиб, бу орқали жамият йўқотиши мумкин бЎлган 714 млн. сўм миқдоридаги маблағлар тежаб қолинишига муайян даражада хизмат қилган.