Ўрмонов Асқарали Хайдаралиевичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Фарғона ботиқлигини структуравий-тектоник хусусиятлари ва кайнозой ётқизиқларининг нефт-газга истиқболлилиги», 04.00.07 – Нефть ва газ конлари геологияси, уларни қидириш ва разведка қилиш (геология-минералогия фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.2.DSc/GM38.
Илмий маслаҳатчи: Бобожонов Тошпўлат Лепесович, геология-минералогия фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “Ўзбекгеофизика” АЖ.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Нефть ва газ конлари геологияси ҳамда қидируви институти, DSc.24/30.12.2019.GM.41.01.
Расмий оппонентлар: Долгополов Феликс Геннадьевич, геология-минералогия фанлари доктори; Хайитов Одилжон Ғофурович, геология-минералогия фанлари доктори, профессор; Мақсудов Собитжон Хамидович, геология-минералогия фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Фарғона ботиқлиги кайнозой эраси ётқизиқларини геологик тузилишини аниқлаштириш, структуравий-тектоник районлаштириш, нефть ва газ уюмларини излашнинг асосий устувор йўналишларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Фарғона ботиқлигининг  структуравий-тектоник тузилиши хусусиятлари ва кайнозой ётқизиқларининг нефть-газга истиқболлиги аниқланган;  
тўлқин майдонларини моделлаштириш асосида кайнозой ётқизиқларининг қуйи неогенга тегишли қисмидаги тўлқин қайтарувчи чегараларнинг ўзига хос  табиати исботланган;
нефть ва газнинг тектоник, литологик ва стратиграфик чекланган тутқичларини сейсморазведка-3D асосида излаш ва аниқлашнинг мезонлари аниқланган;
Фарғона ботиқлигининг айрим нефть-газга истиқболли майдонларида палеоген даври гил қатламларида углеводородларни қамраб олган янги қатлам-коллекторлар аниқланган;
нефть-газга оид геологик-қидирув ишларининг кейинги устувор йўналишларини аниқлаш учун Фарғона ботиқлигининг, шу жумладан Қирғизистон ва Тожикистон ҳудудларини айрим қисмларини ўз ичига олган ҳолда, палеоген ётқизиқларининг V горизонти устининг структуравий-тектоник модели (харитаси) ишлаб чикилган;
илк бор нефть-газ тўпланадиган ва структуравий-тектоник зоналарни ажратган ҳолда палеоген даврининг туркистон қатламларини юқори қисми бўйича Фарғона ботиқлигини структуравий-тектоник районлаштириш схемаси ишлаб чиқилган;
антиклинал ва ноантиклинал турдаги янги истиқболли объектларни излаш, аниқлаш ва чуқур бурғилашга тайёрлаш учун геологик-геофизик усулларнинг энг мақбул комплекси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Фарғона ботиқлиги кайнозой ётқизиқларининг структуравий-тектоник хусусиятларини аниқлаш ва унинг нефть газлилик истиқболларини илмий асослаш бўйича  олинган натижалар асосида:
Марказий Аввал ва Шўрсув (Шорсу-IV) конларида мезозой ва палеозой ётқизиқларининг ички тузилишини ва нефть газлилигини ўрганиш  мақсадида параметрик қудуқларни мақбул нуқталарга жойлаштириш “Ўзбекгефтгаз” АЖда амалиётга  жорий қилинган  (Ўзбекгефтгаз” АЖнинг 2023 йил 2 мартдаги 04-23-сон маълумотномаси). Натижада, бўр ётқизиқларининг кесими, уларнинг хусусиятлари, нефть ва газга истиқболи, мукаммал ўрганилди. Марказий Аввал майдони бўр ётқизиқларининг XVIII-горизонтидан кунига 80 минг.м3 миқдорда саноат миқёсидаги газ оқимини олиш имконини берган;
Шарқий Қашқарқир структурасида палеоген ётқизиқларининг ички тузилиши ва нефть-газлилигини ўрганиш мақсадида 2-сонли излов қудуғини оптимал жойлаштириш “Ўзбекгефтгаз” АЖда амалиётга жорий қилинган (Ўзбекгефтгаз” АЖнинг 2023 йил 2 мартдаги 04-23-сон маълумотномаси). Натижада,  қудуқни жойлашиш ўрни аниқланиб у бурғилаш режасига киритилди, шунингдек палеоген ётқизиқларининг нефть-газга истиқболлилиги ҳамда нефть ва газнинг янги уюмларини очиш имкониятларин баҳолаш имконини берган;
Учтепа кони мел ётқизиқларининг ички тузилиши, нефть ва газга истиқболини ўрганиш мақсадида 8 ва 9 излов қудуқларини жойлаштириш "Ўзгеобурнефтегаз" АЖда амалиётга жорий қилинган (Ўзбекнефтегаз АЖнинг 2023 йил 2 мартдаги 04-23-сон маълумотномаси). Натижада, 8-излов қудуғидан бўр ётқизиқларининг XVIII горизонтидан кунига саноат миқёсидаги 80 минг м3 газ ва 57 тонна конденсат оқимларини олиш имконини берган.