Sayt test rejimida ishlamoqda

Мажитов Жўрабек Алтибоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Кичик қувватли биогаз қурилмасининг иссиқлик-техник параметрларини асослаш”, 05.05.06-“Қайта тикланадиган энергия турлари асосидаги энергия қурилмалари” ихтисослиги бўйича.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: №В2023.4.PhD/Т1157
Илмий раҳбар: Имомов Шавкат Жаҳонович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро муҳандислик-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти, PhD.03/30.09.2020.Т.111.03. рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Искандаров Зафар Самандарович, техника фанлари доктори профессор; Эргашев Шахриёр Ҳамидуллаевич, техника фанлари фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника унверситети.
Диссертация иши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади биомассани анаероб муҳитда термик қайта ишловчи кичик қувватли биогаз қурилмасининг иссиқлик-техник параметрларини асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қуёш коллектори ва биореакторни комбинацийалаштириш асосида биомасса-дан максимал биогаз олиш имконини берадаган кичик қувватли биогаз қурилмасининг технологик схемаси ишлаб чиқилган;
илк маротаба органик чиқиндиларни анаероб шароитда бўлмали ишлов бериш орқали ферментацийа жараёнининг самарали кечишини таминлайдиган энергийа тежамкор қуёш биогаз қурилмаси ишлаб чиқилган (№ ФАП 2440);
мезофил ҳарорат режимида биомассага бўлмали ишлов берадиган биореактор геометрик параметрлари, биомасса ва атроф-муҳит ҳароратлар фарқини ҳисобга олган ҳолда конвектив иссиқлик бериш коеффициенти ҳамда иссиқлик қаршиликларини оптимал қийматларини ҳисоблаш имконини берадиган иссиқлик узатиш тенгламалари асосида математик модел ишлаб чиқилган;
биогаз қурилмасини иссиқлик билан таъминлайдиган ясси қуёш коллекторининг пастки қисми орқали иссиқлик йоъқотиш коеффициентини коллекторнинг горизонтга нисбатан ташкил қилган бурчагига, абсорбер материали ва атроф-муҳит ҳароратига боғлиқ равишда ҳисоблаш имконини берадиган эмперик тенглама олинган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Кичик қувватли биогаз қурилмасининг иссиқлик-техник параметрларини асослаш буйича олинган тадқиқот натижалари асосида:
қишлоқ аҳоли хонадонлари ва чорва фермер хўжаликларидан чиқадиган органик чиқиндиларни анаероб муҳитда қайта ишлашга мўлжалланган “Қуёш биогаз қурилмаси” учун Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги интеллектуал мулк агентлигидан фойдали моделга патент олинган (№ФАП 2440, 2024 йил). Натижада, қуёш нурланиш иссиқлиги ва фазавий ўзгарувчан иссиқлик аккумулятор ҳамда қуёш коллекторидан фойдаланиб биогаз олиш жараёнининг оптимал ва узлюксиз  изотермик режимнинг таминланишига эришилган;
органик чиқиндиларни анаероб шароитда бўлмали ишлов бериш орқали ферментация жараёнининг самарали кечишини таминлайдиган энергия тежамкор қуёш биогаз қурилмаси Бухоро вилоятининг Қоровулбозор тумани “БУХОРО АГРОКЛАСТЕР ЧОРВА” МЧЖда жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2024-йил 3-июл № 05/04-04-302-сонли маълумотномаси). Натижада, кичик қувватли биореакторнинг ҳар бир сегменти учун оптимал изоляция қатлами қалинлиги, яъни юқори 12,5 см, пастки 10 см ва цилиндрсимон қисми 26,2 см боълган биореакторни фойдали  юзаси 0,745 м2 ва 579,04 кWҳ/м²·йил энергия бериш имкониятига эга қуёш коллектори билан комбинациялаштириш орқали биогаз олиш режими учун зарур боълган энергияни тоълиқ қуёш энергияси ҳисобидан қопланишига эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish