Адизов Санжар Рашидовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):
“Фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини бошқариш методологиясини такомиллаштириш”, 08.00.13–“Менежмент” (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.DSc/Iqt511
Илмий раҳбар: Махмудов Носир Махмудович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Фарғона политехника институти, DSc.03/08.05.2024.I.06.05
Расмий оппонентлар: Кучаров Аброржон Собиржонович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор;
Абдуллаев Абдужаббор, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор;
Муминова Элнорахон Абдукаримовна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: Фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини бошқаришнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш бўйича назарий-услубий ҳамда амалий йўналишдаги таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
турдош олий таълим муассасаларни оптималлаштириш орқали илмий, ўқув, ишлаб чиқариш ва технологик салоҳиятдан самарали фойдаланиш асосида синергия самарасига эришиш имкониятини берувчи фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини бошқаришнинг такомиллашган механизми ишлаб чиқилган;
олий таълим ташкилотлари профессор-ўқитувчиларга академик эркинлик бериш асосида фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграцияси жараёнлари менежменти функсиялари самарадорлигини ошириш механизми ишлаб чиқилган;
олий таълим муассасаларининг интеграциялашиш даражасини баҳолаш услубиёти ўқув, илмий, инновацион, тижоратлаштириш, маънавий-маърифий ва жисмоний тарбия ҳамда халқаро фаолият каби мезонларни жорий этиш асосида такомиллаштирилган;
давлат олий таълим муассасаларида хорижий олий таълим муасссасалари билан ҳамкорликда ташкил этилган қўшма таълим дастурлари фаолиятини бошқарувчи ва мувофиқлаштирувчи «Қўшма таълим дастурларини мувофиқлаштириш бўлими (қўшма факултет)» ташкил этиш таклиф этилган;
фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини бошқариш жараёнларини самарадорлигини ошириш йўналишларида Рандом эффеcц эстиматор(РЕЕ) ҳамда Фихед эффеcц эстиматор (ФЕЕ) моделлари асосида Ўзбекистонда таълим тизимини 2030-йилгача ривожлантиришнинг прогноз ссенарийлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграцияси бошқаруви методологиясини такомиллаштириш юзасидан ўтказилган тадқиқот натижалари асосида:
турдош олий таълим муассасаларни оптималлаштириш орқали илмий, ўқув, ишлаб чиқариш ва технологик салоҳиятдан самарали фойдаланиш асосида синергия самарасига еришиш имкониятини берувчи фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини бошқаришнинг такомиллашган механизми бўйича таклиф Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Маъмурий ислоҳотлар доирасида олий таълим, фан ва инновациялар соҳасида давлат бошқарувини самарали ташкил қилиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 2023-йил 3-июлдаги қарори лойиҳасини тайёрлашда фойдаланилган. (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 25-августдаги 02/10-2088-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифни амалиётга жорий этилиши натижасида олий таълим ташкилотларини оптималлаштириш бойича вазирликнинг қисқа, ўрта ва узоқ муддатли режа ҳамда дастурлар комплексини самарали шакллантирилишига эришилган;
олий таълим ташкилотлари профессор-ўқитувчиларга академик эркинлик бериш асосида фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграцияси жараёнлари менежменти функсиялари самарадорлигини ошириш механизми бўйича таклиф Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги томонидан қабул қилинган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 25-августдаги 02/10-2088-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифни амалиётга жорий этилиши натижасида олий таълимнинг халқаро таснифи, илғор хорижий тажриба асосида бакалавриат ва магистратура йўналишларини қайта кўриб чиқиш ҳамда айни пайтда талаб юқори бўлган соҳаларда янги йўналишлар очиш, техник олийгоҳларни бирлаштириш бўйича чора-тадбирлар амалга оширилди;
олий таълим муассасаларининг интеграциялашиш даражасини баҳолаш услубиёти такомиллаштириш бўйича илмий тавсиялари Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Давлат олий таълим муассасаларининг академик ва ташкилий-бошқарув мустақиллигини таъминлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 2021-йил 25-декабрдаги ПҚ-60-сонли қарори лойиҳасини, шунингдек вазирликнинг мазкур жараёнларга тегишли буйруқ, регламент, кўрсатма ва йўриқномаларини ишлаб чиқишда фойдаланилган. (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 25-августдаги 02/10-2088-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий тавсияни жорий этилиши натижасида олий таълим муассасаларининг ташқи муҳит билан интеграциялашиш табиатини чуқур, тушунарли, комплекс, атрофлича ва қарор чиқариш учун фойдали даражада тадқиқ қилиш ҳамда олий таълим муассасаларининг бошқарув қарорларини чиқаришга маъсул раҳбарларда умумий ва функсионал салоҳиятлардан қай даражада фойдаланилаётганига баҳо бериш имконияти яхшиланган;
давлат олий таълим муассасаларида хорижий олий таълим муасссасалари билан ҳамкорликда ташкил этилган қўшма таълим дастурлари фаолиятини бошқарувчи ва мувофиқлаштирувчи “Қўшма таълим дастурларини мувофиқлаштириш бўлими (қўшма факултет)” ташкил этиш ҳақидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Ўзбекистон Республикаси ва хорижий ҳамкор олий таълим ташкилотларининг қўшма таълим дастурлари асосида таълим фаолиятини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида”ги 2021-йил 6-июлдаги 421-сонли қарори лойиҳасини тайёрлашда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 25-августдаги
02/10-2088-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий тавсияни жорий етилиши натижасида давлат олий таълим муассасаларида хорижий ҳамкорлар билан ташкил этилган қўшма таълим дастурлари фаолиятини бошқарувчи ва мувофиқлаштирувчи “Қўшма таълим дастурларини мувофиқлаштириш бўлими (қўшма факултет)” ташкил этилган;
Ўзбекистонда фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини бошқариш жараёнларни тадқиқ этиш асосида таълим тизимини 2030-йилгача ривожлантиришнинг прогноз ссенарийлари Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги томонидан қабул қилинган ва Ўзбекистон Республикаси олий таълим тизимини 2030-йилгача ривожлантириш Консепсияси лойиҳасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 25-августдаги 02/10-2088-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклиф Ўзбекистонда фан, таълим ва ишлаб чиқариш интеграциясини бошқариш жараёнларини самарадорлигини оширишга қаратилган олий таълим тизимини 2030-йилгача ривожлантиришнинг прогноз ссенарийлари мамлакатимиз ҳудудлари ва йиллар кесимида олий таълим хизматларини ҳамда талабалар сонини ўсиши бўйича аниқ ва сифатли таҳлилий натижалар олиш имконини берган.