Ибрагимова Нигора Исломовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Юрак/ҲЕАРТ” консептуал тушунчасининг паремиологик ва фразеологик матнларда фаоллашуви (инглиз ва ўзбек тиллари материаллари асосида), 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик, таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.1.PhD/Fil.2249.
Илмий раҳбар: Сафаров Шахриёр Сафарович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат чет тиллар институти, PhD.03/30.12.2019.Fil/Ped83.01.
Расмий оппонентлар: Жўраева Малоҳат Муҳаммадовна, филология фанлари доктори, профессор;  Одилов Баҳодир Бахтиёрович, филология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек ва инглиз тиллари фразеологик ва паремиологик мантлари доирасида “юрак/қалб” – “ҳеарт/соул” консептини шакллантирувчи лисоний воситаларни қиёсий ўрганиб, уларнинг семантикаси ва фаоллашувида умумий ва ўзига хос жиҳатларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўзбек ва инглиз тилларида “юрак”/“ҳеарт” консептинининг лингвомаданий, семантик, фалсафий-диний ва эмосионал хусусиятлари очиб берилиб, ҳар иккала тилда юракнинг қобилиятлари оқилона фикрлашдан кўра кўпроқ ҳиссий тамойил билан боғлиқ эканлиги аниқланган;
чоғиштирилаётган тиллар фразеологик тузилмаларида “юрак/қалб” – “ҳеарт/соул” консепти ижобий, салбий ва нейтрал инсоний ҳис-туйғуларни, жумладан, кучли ҳаяжон, бефарқлик, жисмоний оғриқ, қўрқув, хафагарчилик, ёвузлик; романтик туйғулар, жасорат, енгиллик, меҳрибонлик, самимийлик; хотира, сезги, фикрлаш каби ҳолатларни ифодалаш хусусиятлари очиб  берилган;
ўзбек тили паремиологик матнларида “юрак” консепти “қалб”, “дил”, “кўнгил” лексемалари орқали воқеланиши, инглиз тилида эса “ҳеарт” консепти “соул”, “пурпосе”, “бодй”, “ман”, “меморй”, “лове”, “cоураге”, “cонтемплатион” каби лексемалар ёрдамида вербаллашуви ҳамда уларнинг семантик хусусиятлари далилланган;
“юрак/ ҳеарт консептлари иштирокидаги паремияларни таржима қилиш муаммолари белгиланиб, ушбу муаммолар ечимини топишда Функсионал эквивалентликни таъминловчи анъанавий усуллар билан бир қаторда ижтимоий-маданий ва социопрагматик омилларни инобатга олувчи тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. “Юрак/ҲЕАРТ” консептуал тушунчасининг паремиологик ва фразеологик матнларда фаоллашуви юзасидан олинган илмий натижалар ва амалий таклифлар асосида:
ўзбек ва инглиз тилларида “юрак”/“ҳеарт” консептинининг лингвомаданий, семантик, фалсафий-диний ва эмосионал хусусиятлари ўрганилиб, ҳар иккала тилда юракнинг қобилиятлари оқилона фикрлашдан кўра кўпроқ ҳиссий тамойил билан боғлиқ эканлиги ҳақидаги таҳлил натижалари Самарқанд давлат чет тиллар институтида бажарилган  №2/24-4/7-690 “Энглиш Аccесс Миcросчоларшип Програм” мавзусидаги лойиҳа доирасида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2024-йил 8-августда 1526/02-сон маълумотномаси). Натижада олинган таҳлил ва хулосалардан бадиий матнларни хитой тилидан оъзбек тилига таржима қилиш амалиёти такомиллашиб, магистратура талабалари учун ташкил этилган онлайн курсларни ташкиллаштиришда манба боълиб хизмат қилган;
чоғиштирилаётган тиллар фразеологик тузилмаларида “юрак/қалб” – “ҳеарт/соул” консепти ижобий, салбий ва нейтрал инсоний ҳис-туйғуларни, жумладан, кучли ҳаяжон, бефарқлик, жисмоний оғриқ, қўрқув, хафагарчилик, ёвузлик; романтик туйғулар, жасорат, енгиллик, меҳрибонлик, самимийлик; хотира, сезги, фикрлаш каби ҳолатларни ифодалаш хусусиятлари ёритилганлиги ҳақидаги натижалар  Қарши давлат университетида бажарилган СУЗ-800- 21ГР-381 “Реинфорcинг Энглиш Лангуаге cомпетенcе ат Карши Стате Университй” мавзусидаги лойиҳа доирасида фойдаланилган (Қарши давлат университетининг 2024-йил 18-сентябрдаги 04/2944-сон маълумотномаси). Натижада, диссертация материаллари тилшунослик ва таржимашунослик каби фанларнинг оъқитилишида ҳамда мазкур амалий лойиҳа боъйича электрон ресурслар, босма дарслик учун манбалар ва назарий ҳамда амалий материаллар тайёрланаётганида муҳим манба боълиб хизмат қилган;
ўзбек тили паремиологик матнларида “юрак” консепти “қалб”, “дил”, “кўнгил” лексемалари орқали воқеланиши, инглиз тилида эса “ҳеарт” консепти “соул”, “пурпосе”, “бодй”, “ман”, “меморй”, “лове”, “cоураге”, “cонтемплатион” каби лексемалар ёрдамида вербаллашуви ҳамда уларнинг семантик хусусиятлари ифодалаган маънолар боъйича таклиф ва тавсиялардан Самарқанд вилояти телерадиокомпаниясида 2024-йил 29-августдаги куни эфирга узатилган “Ассалом Самарқанд!” коърсатувининг навбатдаги сонининг ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Самарқанд Телерадиокомпаниясининг 2024-йил 29-августдаги 01-07/231-сон маълумотномаси). Натижада мазкур диссертацияда илгари сурилган илмий оммабоп аҳамиятга эга тавсияларидан кейинги кўрсатувларда ҳам фойдаланиш кўзда тутилган.