Умарова Гулноза Қудратиллаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистонда ўсадиган ер бағирлаган темиртикан ўсимлигининг фармакогностик таҳлили», 15.00.02–Фармацевтик кимё ва фармакогнозия (фармацевтика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.PhD/Far10.
Илмий раҳбар: Комилов Хўжиасрор, фармацевтика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент фармацевтика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент фармацевтика институти, DSc.27.06.2017.Far.32.01.
Расмий оппонентлар: Зайнутдинов Хикматилла Суннатович, фармацевтика фанлари доктори, профессор; Бобаев Исомиддин Давронович, кимё фанлари доктори, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: «Дори воситалари тиббий буюмлар ва тиббий техника эксперти-заси ва стандартизацияси давлат маркази» ДУК.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистонда ўсадиган ер бағирлаган темиртикан ўсим-лигининг фармакогностик кўрсаткичларини аниқлаш ва уни тиббиёт амалиётида қўллаш юзасидан меъёрий ҳужжатларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгиликлари:
ер бағирлаган темиртикан ўсимлиги таркибидаги асосий биологик фаол моддаларнинг кимёвий ва миқдорий таркиби аниқланган;
темиртикан ўсимлигининг асосий таъсир қилувчи фуростанол сапонинларнинг сифат-миқдорийтаҳлил усуллари ишлаб чиқилган;
ўсимлик хомашёсининг оптимал сақлаш шароитлари ва яроқлилик муддатлари ишлаб чиқилган;
ер бағирлаган темиртикан ўсимлиги хомашёси ва қуруқ экстрактини стандартлаш усуллари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистонда ўсадиган ер бағирлаган темиртикан ўсимлигининг фармакогностик таҳлили бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ер бағирлаган темиртикан ўсимлиги хомашёси учун вақтинчалик фармакопея мақоласи “Дори воситалари, тиббий буюмлар ва тиббий техника экспертизаси ва стандартизацияси давлат маркази” давлат унитар корхонаси томонидан тасдиқланган (ВФС 42 Уз-3282-2018). Ушбу вақтинчалик фармакопея мақоласининг ишлаб чиқилиши қурук экстракт олиш имконини берган;
ўсимликдан олинган қуруқ экстракт учун вақтинчалик фармакопея мақоласи “Дори воситалари, тиббий буюмлар ва тиббий техника экспертизаси ва стандартизацияси давлат маркази” давлат унитар корхонаси томонидан тасдиқланган (ВФС 42 Уз-3283-2018). Ушбу вақтинчалик фармакопея мақоланинг ишлаб чиқилиши адаптоген дори воситасини олишда хизмат қилган;
темиртикан ўсимлигидан олинадиган адаптоген дори воситасини ишлаб чиқишга жорий этиш учун “Дори воситалари, тиббий буюмлар ва тиббий техника экспертизаси ва стандартизацияси давлат маркази” давлат унитар корхонаси гувоҳномаси олинган (DV/M 02002/02/18). Натижада мазкур ўсимликдан тайёрланадиган адаптоген дори воситасини ишлаб чиқишнинг меъёрий-ҳуқуқий асоси яратилган.