Очилов Жамшид Абдурашидовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Глобал техноген цивилизация ривожланиш жараёнининг синергетик таҳлили», 09.00.01–Онтология, гносеология ва мантиқ (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3PhD/Fal94.
Илмий раҳбар: Тураев Бахтиёр Оманович фалсафа фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.27.06.2017.F.02.02.
Расмий оппонентлар: Каримов Бахтиёр Рахмонович, фалсафа фанлари доктори, профессор; Алиева Кулуйпа Мукашовна, фалсафа фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент темир йўл муҳандислари институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: техноген цивилизация генезиси, шаклланиш ва ривожланиш босқичлари, глобаллашув хусусиятлари ва оқибатларини синергетик таҳлил воситасида ўрганиш орқали уларни оптималлаштиришга доир хулоса, таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
техноген цивилизациянинг глобаллашувига оид парадигмалар, категориал ўзгаришларнинг детерминистик моҳияти ва индетерминистик талқини ҳамда технологик тараққиёт жараёнининг ночизиқли ривожланишидаги ижтимоий, динамик, интегратив функциялари ва уларнинг когнитив, эвристик томонлари очиб берилган;
техноген цивилизациянинг глобаллашуви жараёнининг ижобий ва салбий жиҳатлари фалсафанинг алоҳидалик, махсуслик, умумийлик категориялари ва ночизиқли тафаккурнинг флуктуация тамойили нуқтаи назаридан технологик сингулярликнинг ижобий томонларини синергетик ўз-ўзини ташкиллаштириш ёндашуви асосида кучайтириш ва экологик ва ижтимоий барқарорликни амалга ошириш йўллари асосида салбий томонларидан ҳимояланишга қаратилган тавсиялар ишлаб чиқилган;
техноген цивилизация глобаллашувининг жамият интеллектуал салоҳияти, ахборот технологияси ва базасининг ривожланиши ўртасидаги корреляцион боғланиш аниқланган ва унинг синергетик ўз-ўзини такомиллаштиришга қаратилган концептуал унсурлари очиб берилган;
техноген цивилизациянинг глобаллашуви жараёнининг салбий оқибатлари бўлган шахснинг маргиналлашуви, ижтимоий бегоналашуви ва конформизм каби ҳодисаларни вужудга келтирувчи аттрактор (жалб қилувчи) сабаблар, бифуркация нуқталари ва ривожланиш тенденциялари аниқлаб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Глобал техноген цивилизация ривожланиш жараёнининг синергетик таҳлили бўйича ишлаб чиқилган таклиф ва тавсиялар асосида:
техноген цивилизациянинг глобаллашувига оид парадигмалар ва категориал ўзгаришларнинг детерминистик моҳияти ва индетерминистик талқини ҳамда технологик тараққиёт жараёнининг ночизиқли ривожланишидаги ижтимоий, динамик, интегратив функциялари ва уларнинг когнитив, эвристик томонлари очиб берилишига оид илмий янгилигидан “Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2017 йил фаолиятини самарали амалга ошириш тадбирлар дастурининг жамоатчилик ва ОАВ билан ишлаш самарадорлигини ошириш, жамоатчилик ташкилотларини атроф-муҳитни асраш ва табиий ресурслардан фойдаланиш қисмида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2017 йил 19 декабрдаги 01/13-7162-сон маълумотномаси). Бу таклиф ва тавсиялар мазкур қўмита иш фаолиятининг техноген цивилизация жараёнида мақсадга мувофиқ иш юритиш самарадорлигига ижобий таъсир қилган;
техноген цивилизациянинг глобаллашуви жараёнининг ижобий ва салбий жиҳатлари фалсафанинг алоҳидалик, махсуслик, умумийлик категориялари ва ночизиқли тафаккурнинг флуктуация тамойили нуқтаи назаридан технологик сингулярликнинг ижобий томонларини синергетик ўз-ўзини ташкиллаштириш ёндашуви асосида кучайтириш ва экологик ва ижтимоий барқарорликни амалга ошириш йўллари асосида салбий томонларидан ҳимояланишга қаратилган тавсияларидан ҳамда техноген цивилизациянинг глобаллашуви жараёнининг салбий оқибатлари бўлган шахснинг маргиналлашуви, ижтимоий бегоналашуви ва конформизм каби ҳодисаларни вужудга келтирувчи аттрактор (жалб қилувчи) сабаблар, бифуркация нуқталари ва ривожланиш тенденциялари аниқланган янгилигидан Ўзбекистон ёшлар иттифоқи Марказий Кенгашининг 01-03/9-сонли Қарори асосида тасдиқланган 2017 йилдаги ҳаракат режасининг 3-иловаси 55-банди (Ўзбекистон ёшлар иттифоқи тасарруфига ўтган коллежлар базасида Ахборот технологияларига ихтисослашган co-working яратиш); 72-банди (Халқ таълими ва ўрта-махсус касб-ҳунар таълими муассасалари учун “Интернетдан фойдаланиш маданияти”, “Халқаро тармоқда ёшларни бузғунчи ғоялардан муҳофаза этиш”; 86-банди (Ўзбекистон ёшлар иттифоқи томонидан интернет тизими орқали маънавий тарғибот ишларини, жумладан, электрон китобхонлик тизимини яратиш бўйича тегишли тадбирларни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон ёшлар иттифоқи Марказий Кенгашининг 2017 йил 6 декабрдаги 04-13/2319-сон маълумотномаси). Бу Ўзбекистон ёшлари онгида технологик маданиятнинг ривожланишига самарали таъсир кўрсатган;
техноген цивилизация глобаллашувининг жамият интеллектуал салоҳияти, ахборот технологияси ва базасининг ривожланиши ўртасидаги корреляцион боғланиш аниқланган ва унинг синергетик ўз-ўзини такомиллаштиришга қаратилган концептуал унсурларидан “Ўзбекистон иқтисодиётини ривожлантиришнинг илмий асослари ва муаммолари” илмий-тадқиқот марказида А-2-4 рақамли “Инновацион хизматлар бозорини шакллантириш ва ривожлантириш ҳамда унинг Ўзбекистон Республикаси ҳудудлари иқтисодиётининг рақобатбардошлигини оширишдаги таъсири” мавзусидаги амалий лойиҳада фойдаланилган (Фан ва технологиялар агентлигининг 2017 йил 10 ноябрдаги ФТА-01-11/1057-сон маълумотномаси). Тавсиялардан фойдаланиш ишлаб чиқариш жараёнига инновацион технологияларни татбиқ этишнинг фалсафий асосларини такомиллаштириш имконини берган.
