Робиддинова Мухлиса Саҳобиддин қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Таркибида азот ва олтингугурт бирикмалари сақловчи юқори интенсив фталоциянин пигментларини олиш технологиясини ишлаб чиқиш», 02.00.14 - Органик моддалар ва улар асосидаги материаллар технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.4.PhD/Т4117.
Илмий раҳбар: Шерқузиев Дониёр Шермаматович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган муҳандислик-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган муҳандислик-технология институти ҳузуридаги DSc.03/29.08.2023.К/Т.66.02 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Адилов Равшан Иркинович, техника фанлари доктори, профессор; Эшқурбонов Фурқат Бозорович, кимё фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: таркибида азот ва олтингугурт сақловчи юқори интенсив фталоциянин пигментларини синтез қилиш ҳамда турли металл тутган янги ҳосилаларини олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
фтал ангидрид, аммоний сулфат, карбамид, ноорганик минерал компонентлар ва металл тузлари асосида янги таркибли юқори интенсив фталоциянин бирикмалари синтез қилинган;
синтез қилинган азот ва олтингугурт сақловчи юқори интенсив фталоциянин бирикмалари таркибининг ҳароратга, синтез давомийлигига, дастлабки таркибий қисмларнинг нисбатига ҳамда муҳитнинг пҲ га боғлиқлиги асосланган;
азот ва олтингугурт сақловчи бирикмалар асосида янги таркибли фталоциянинлар олинган ва уларнинг структуравий таҳлили ҳамда термик барқарорлиги тажрибалар ёрдамида исботланган;
азот ва олтингугурт сақловчи фталоциянинларнинг металл комплекслари асосида лок-бўёқ қопламалари олинган ва уларнинг физик-механик ва эксплуатацион хоссалари аниқланган;
фтал ангидрид, аммоний сулфат, карбамид, ноорганик моддалар ва металл тузлари асосида янги таркибли юқори интенсив фталоциянин олишнинг технологик усули ва уларни олиш жараёнининг мақбул технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Азот ва олтингугурт сақловчи фталоциянин пигментлари асосида лок-бўёқ материалларини олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
таркибида азот ва олтунгугурт бирикмалари сақловчи фталоциянин пигментларини олиш технологияси «Ўзчармсаноат» уюшмасининг “2024-2025 йилларда жорий этиладиган истиқболли илмий ишланмалар рўйхати”га киритилган («Ўзчармсаноат» уюшмасининг 2024 йил 24 июлдаги АС-7/2153-сон маълумотномаси). Натижада, фтал ангидрид, аммоний сулфат, карбамид, ноорганик моддалар, металл тузлари (CуСО4; НиCл2; CуCл, ва CаCл2) ва фтал ангидрид массасига нисбатан 1 % миқдорда катализатор қўшиб азот ва олтингугурт сақловчи юқори интенсив металл фталоциянин пигменти олиш имконини беради;
синтез қилинган азот ва олтингугурт сақловчи юқори интенсив, юқори ҳарорат таъсирига барқарор, фаол ёрқин металл фталоциянин пигментлари қўшиб тайёрланган алкид эмал композициялари олиш технологияси «Ўзчармсаноат» уюшмасининг “2024-2025 йилларда жорий этиладиган истиқболли илмий ишланмалар рўйхати”га киритилган («Ўзчармсаноат» уюшмасининг 2024 йил 24 июлдаги АС-7/2153-сон маълумотномаси). Натижада, тавсия этилаётган технология бўйича тайёрланган пигментнинг интенсивлиги юқорилиги сабабли чарм маҳсулотининг ёрқинлиги ва ранг турғунлигини 2-3 марта ортиш имконини беради.