Абдуллаева Жамиля Кенесбаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Жанубий Оролбўйи қандалалари  (Ҳетероптера) биохилма-хиллиги ва экологияси», 03.00.10 – Экология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.1.PhD/В612.
Илмий раҳбар: Сапаров Абдирахман Данабаевич, биология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ табиий фанлар илмий-тадқиқот институти, DSc.02/30.04.2021.B.79.01.
Расмий оппонентлар: Баймуратов Хусниддин Тошболтаевич, биология фанлари доктори, доцент; Жугинисов Танирберген Исаевич, биология фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Гулистан давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Жанубий Оролбўйи қандалалари биохилма-хиллигини баҳолаш, таксономик структурасини аниқлаш, экологиясини асослаш ва кадастр тизими учун  маълумотларни  ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Жанубий Оролбўйи ҳудудларида олиб борилган илмий-тадқиқотлар натижасида яримқаттиққанотлиларнинг биологик хилма – хиллигининг замонавий  ҳолати баҳоланиб, уларнинг 4 та инфратуркум, 13 катта оила, 22 оила, 35 кенжа оила, 35 триба, 104 авлод, 3 кенжа авлодга мансуб 167 тури аниқландган;
Жанубий Оролбўйидан олиб борилган илмий тадқиқотлар натижасида Редувидае оиласига оид Редувиус авлодига мансуб Редувиус cаринатус Фабриcус,1798 Ўзбекистон фаунаси учун илк бор аниқланган;
Ўзбекистон “Қизил китоби” га киритилган Редувидае оиласи Редувиус авлодига мансуб Редувиус федтченcианус Ошанин 1871 ҳамда Cореидае оиласи Cерcинтҳус Стал, 1860 авлодига мансуб Cерcинтҳус леҳманни Коленати, 1891 турларининг илк бор Жанубий Оролбўйи ҳудудларида  учраши исботланган;
Жанубий Оролбўйида тарқалган яримқаттиққанотли ҳашаротларнинг зоогеографик ва турли ландшафтлар бўйича тарқалиши аниқланган;
Ўзбекистон яримқаттиққаноцимон  ҳашаротлари ҳақидаги яратилган, маълумотлар базасига Жанубий Оролбўйи  учун хос турлар бўйича маълумотлар киритилган ва тавсиялар ишлаб чиқилган;
Жанубий Оролбўйи ҳудудларининг иқлимидан келиб чиқиб, яримқаттиққанотли ҳашаротларнинг экологик ҳусусиятлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Жанубий Оролбўйи қандалалари (Ҳетероптера) биохилма-хиллиги ва экологияси бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Жанубий Оролбўйи ҳудудларида яримқаттиққанотлиларнинг зоофаглардан 55 тури, оммавий зараркунандаларни йўқ қилишда бутун бир комплекс тарзда доимо иштироки уларнинг фаолиятларини интеграллашни самарали бўлишини таъминлаши бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Қорақалпоғистон Республикаси Ўрмон хўжалиги қўмитасининг Нукус, Қораузяк, Мўйноқ, Қунғирот ва Чимбой туманлари амалиётига жорий этилган (Қорақалпоғистон Республикаси Ўрмон хўжалиги қўмитаси 2022 йил 2 декабрдаги 1-702 – сон маълумотномаси). Натижада, республика ҳудудлари бўйлаб Ўрмон хўжалик ўсимликлари зараркунандаларини тартибга солиш ва табиий биологик назоратдаги жараёнда зоофаг қандалаларнинг муҳим рол ўйнашини аниқлаш имконини  берган;
Жанубий Оролбўйидан тарқалган қандалаларнинг 22 оиласи 104 авлоди тегишли бўлган 167 турга мансуб 167 нусха намуналари шулардан 4 та ноёб турларини мансуб жами 167та намуналари республикада етакчи бўлган «Зоология коллекцияси» ноёб объектига киритилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2023 йил 24 февралдаги 4/1255-372-сон маълумотномаси). Натижада, намуналар Жанубий Оролбўйи ҳудудлари бўйича ҳашаротлар фондини бойитган ва улар популяциялари тарқалишининг замонавий ҳолатини баҳолаш, турли ландшафтларда тарқалиши ва экологиясини ўрганиш ҳамда интерфаол атласлар тайёрлаш имконини берган.