Азизов Фарход Амановичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Солиқ маъмурчилигида солиқ тўловчиларга хизмат кўрсатишни такомиллаштириш”, 08.00.07 – “Молия, пул муомаласи ва кредит”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/Iqt1107.
Илмий раҳбар: Гадоев Эркин Файзиевич, иқтисодиёт фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/30.12.2019.I.17.01.
Расмий оппонентлар: Кузиева Наргиза Рамазановна иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Тошматов Шухрат Амонович иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Давлат бошқарув академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: солиқ маъмурчилигида солиқ тўловчиларга хизмат кўрсатишни такомиллаштиришга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
солиқ органларида солиқ тўловчиларга хизмат кўрсатиш сифатини оширишга қаратилган маслаҳат тузилмаларини ташкил этиш орқали солиқ органларининг хизмат кўрсатиш фаолиятини такомиллаштириш таклиф этилган;
солиқ тўловчиларнинг мажбуриятларини бажаришга кўмаклашишга йўналтирилган электрон солиқ хизматларини кенгайтириш орқали солиқ органларини юқори технологияли ташкилотга трансформация қилиш таклифи ишлаб чиқилган;
солиқ органларида солиқ тўловчиларга оид мавжуд маълумотлар асосида юридик шахсларнинг мол-мулк ва ер солиқлари бўйича солиқ ҳисоботларининг солиқ органлари томонидан ҳисоблаб чиқариш амалиётини жорий этиш таклиф этилган;
аҳолини ўзини-ўзи банд қилиш тартибини соддалаштириш, мазкур йўналишда амалдаги тўловларни камайтириш ва фаолият турларини кенгайтириш ҳисобига ўзини-ўзи банд қилган шахсларнинг ижтимоий муҳофаза даражасининг оширилиши асосланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Солиқ маъмурчилигида солиқ тўловчиларга хизмат кўрсатишни такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган илмий таклифлар аcоcида:
солиқ органларида солиқ тўловчиларга хизмат кўрсатиш сифатини оширишга қаратилган маслаҳат тузилмаларини ташкил этиш орқали солиқ органларининг хизмат кўрсатиш фаолиятини такомиллаштириш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 30 октябрдаги “Яширин иқтисодиётни қисқартириш ва солиқ органлари фаолияти самарадорлигини ошириш бўйича ташкилий чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-6098-сонли Фармонини ишлаб чиқишда фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 23 сентябрдаги 06/04-01-01-37/1728-сон маълумотномаси). Натижада, давлат солиқ хизмати органлари таркибий тузилмаси янгиланди, Солиқ қўмитаси марказий аппарати, Йирик солиқ тўловчилар бўйича ҳудудлараро давлат солиқ инспекцияси тузилмасида, ҳудудий давлат солиқ бошқармалари ҳамда давлат солиқ инспекцияларида 3000 га яқин штатлар доирасида солиқ солиш бўйича маслаҳат ва хизмат кўрсатиш билан боғлиқ бўлимлар ташкил этилди;
солиқ тўловчиларнинг мажбуриятларини бажаришга кўмаклашишга йўналтирилган электрон солиқ хизматларини кенгайтириш орқали солиқ органларини юқори технологияли ташкилотга трансформация қилиш таклифи Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини “Ёшларни қўллаб-қувватлаш ва аҳоли саломатлигини мустаҳкамлаш йили”да амалга оширишга оид давлат дастури тўғрисида”ги ПФ-6155-сон Фармонини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 23 сентябрдаги 06/04-01-01-37/1728-сон маълумотномаси). Натижада, солиқ тўловчилар, айниқса тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи юридик ҳамда жисмоний шахслар учун кўрсатиладиган хизмат турлари 45 тагача кенгайтирилиб, қўшимча имкониятлар яратилди;
солиқ органларида солиқ тўловчиларга оид мавжуд маълумотлар асосида юридик шахсларнинг мол-мулк ва ер солиқлари бўйича солиқ ҳисоботларининг солиқ органлари томонидан ҳисоблаб чиқариш амалиётини жорий таклифи 2021 йил 3 февралдаги ПФ-6155-сон “2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини “Ёшларни қўллаб-қувватлаш ва аҳоли саломатлигини мустаҳкамлаш йили”да амалга оширишга оид давлат дастури тўғрисида”ги Фармонини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Реcпубликаси Молия вазирлигининг 2021 йил 23 сентябрдаги 06/04-01-01-37/1728-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг инобатга олиниши натижасида 2023 йилда биргина юридик шахслардан олинадиган мол-мулк солиғи бўйича 78,3 мингта корхоналарга солиқ ҳисоботларининг солиқ органлари томонидан ҳисоблаб чиқарилиши ва шакллантириб берилиши тажрибаси йўлга қўйилди;
аҳолини ўзини-ўзи банд қилиш тартибини соддалаштириш, амалдаги тўловларни камайтириш ва фаолият турларини кенгайтириш ҳисобига ўзини-ўзи банд қилган шахсларнинг ижтимоий муҳофаза даражасини ошириш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 8 июндаги “Тадбиркорлик фаолияти ва ўзини ўзи банд қилишни давлат томонидан тартибга солишни соддалаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-4742-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлигининг 2021 йил 23 сентябрдаги 06/04-01-01-37/1728-сон маълумотномаси). Натижада, аҳоли бандлигини таъминлаш мақсадида жорий қилинган тизим иштирокчиларига рўйхатдан ўтишларида янада қулай шарт-шароит яратилди ва аҳолини расмий иқтисодиётга жалб қилиш фаоллаштирилди, бунда ўзини-ўзи банд қилган фуқаролар 2,5 млн. нафардан ортиб, 306,4 млрд.сўм ижтимоий солиқ давлат бюджетига тўланди.