Sayt test rejimida ishlamoqda

Курбонова Лайло Жумабоевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Таркибида эритроцит бўлган қон таркибий қисмларини клиник қўллашни патогенетик асослаш ва такомиллаштириш», 14.00.16 – Нормал ва патологик физиология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Tib2813.
Илмий раҳбар: Саидов Аълонур Бахтинурович, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар: Сайфуллаева Саида Акрамжановна, тиббиёт фанлари доктори, катта илмий ходим; Ахмедов Камолиддин Хакимович, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: «Трансфузиология илмий ишлаб-чиқариш маркази» хўжалик бошқаруви ҳуқуқи бўйича Республика давлат корхонаси (Қозоғистон Республикаси).
II. Тадқиқотнинг мақсади: ювилган, музлатилган, нурлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитлар мембраналарининг зарарланиш даражасини қиёсий баҳолашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
турли хил ишлов берилган эритроцитларда ёғларнинг перекисли оксидланиш маҳсулотлари баҳоланганда ювилган ва музлатилган эритроцитларда малон диальдегиди ва диен конъюгатлари миқдорлари бир-биридан фарқ қилмаслиги, нурлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда эса бу кўрчаткичлар нисбатан пастлиги исботланган;
турли хил ишлов берилган эритроцитларда антиоксидант ферментлари супероксиддисмутаза ва каталаза фаолликлари ювилган ва музлатилган эритроцитларда юқори, нурлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда эса пастлиги исботланган;
турли хил ишлов берилган эритроцитларнинг осмотик резистентлиги бир-биридан фарқланиши аниқланиб, осмотик резистентликнинг кескин бузилиши айниқса музлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда юқорилиги исботланган;
турли хил ишлов берилган эритроцитар масса эритроцитларининг сорбциялаш/ютилиш қобилиятидаги ўзгаришлар, яъни ювилган ва музлатилган эритроцитларда асосан сорбция кузатилиши, нурлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда эса десорбция холатлари ҳам кузатилиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Таркибида эритроцит бўлган қон таркибий қисмларини клиник қўллашни патогенетик асослаш ва такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: турли хил ишлов берилган эритроцитларда ёғларнинг перекисли оксидланиш маҳсулотлари баҳоланганда ювилган ва музлатилган эритроцитларда малон диальдегиди ва диен конъюгатлари миқдорлари бир-биридан фарқ қилмаслиги, нурлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда эса бу кўрчаткичлар нисбатан пастлиги исботлангани бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 22 майда 05-23/49-т-сон билан тасдиқланган «Донор қони эритроцитларининг ўтказувчанлик хусусиятига баҳо бериш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Хоразм вилояти қон қуйиш маркази бўйича 02.08.2023 йилдаги 33-I-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган гематология илмий-амалий тиббиёт маркази бўйича 08.08.2023 йилдаги 01-4/7/3-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/39-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: таклиф этилган усул жароҳатланган ёки кўп қон йўқотган беморларда қон шаклли элементларни ва қон йўқотиш пайтида йўқолган айланма қон ҳажмини тўлдиришга имкон беради, даволаш самарадорлигини оширади ва асоратларни олдини олади. Иқтисодий самарадорлиги: донор қонини сақлаш учун сарфланадиган бюджет маблағларнинг 20% таклиф этилган усул билан олинган қонни сақлашда унинг таркибидаги эритроцитларнинг ўтказувчанлиги нурланган ва филтрланган эритроцитларга қараганда юқори бўлиши, узоқ муддатли сақлаш учун эритроцитларини ювиш ва музлатиш усулидан фойдаланиш натижасида иқтисод қилинади;
иккинчи илмий янгилик: турли хил ишлов берилган эритроцитларда антиоксидант ферментлари супероксиддисмутаза ва каталаза фаолликлари ювилган ва музлатилган эритроцитларда юқори, нурлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда эса пастлиги исботлангани бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 22 майда 05-23/49-т-сон билан тасдиқланган «Донор қони эритроцитларининг ўтказувчанлик хусусиятига баҳо бериш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Хоразм вилояти қон қуйиш маркази бўйича 02.08.2023 йилдаги 33-I-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган гематология илмий-амалий тиббиёт маркази бўйича 08.08.2023 йилдаги 01-4/7/3-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/39-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: таклиф этилган усул жароҳатланган ёки кўп қон йўқотган беморларда қон шаклли элементларни ва қон йўқотиш пайтида йўқолган айланма қон ҳажмини тўлдиришга имкон беради, даволаш самарадорлигини оширади ва асоратларни олдини олади. Иқтисодий самарадорлиги: донор қонини сақлаш учун сарфланадиган бюджет маблағларнинг 20% таклиф этилган усул билан олинган қонни сақлашда унинг таркибидаги эритроцитларнинг ўтказувчанлиги нурланган ва филтрланган эритроцитларга қараганда юқори бўлиши, узоқ муддатли сақлаш учун эритроцитларини ювиш ва музлатиш усулидан фойдаланиш натижасида иқтисод қилинади;
учинчи илмий янгилик: турли хил ишлов берилган эритроцитларнинг осмотик резистентлиги бир-биридан фарқланиши аниқланиб, осмотик резистентликнинг кескин бузилиши айниқса музлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда юқорилиги исботлангани бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 22 майда 05-23/49-т-сон билан тасдиқланган «Донор қони эритроцитларининг ўтказувчанлик хусусиятига баҳо бериш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Хоразм вилояти қон қуйиш маркази бўйича 02.08.2023 йилдаги 33-I-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган гематология илмий-амалий тиббиёт маркази бўйича 08.08.2023 йилдаги 01-4/7/3-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/39-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: таклиф этилган усул жароҳатланган ёки кўп қон йўқотган беморларда қон шаклли элементларни ва қон йўқотиш пайтида йўқолган айланма қон ҳажмини тўлдиришга имкон беради, даволаш самарадорлигини оширади ва асоратларни олдини олади. Иқтисодий самарадорлиги: донор қонини сақлаш учун сарфланадиган бюджет маблағларнинг 20% таклиф этилган усул билан олинган қонни сақлашда унинг таркибидаги эритроцитларнинг ўтказувчанлиги нурланган ва филтрланган эритроцитларга қараганда юқори бўлиши, узоқ муддатли сақлаш учун эритроцитларини ювиш ва музлатиш усулидан фойдаланиш натижасида иқтисод қилинади;
тўртинчи илмий янгилик: турли хил ишлов берилган эритроцитар масса эритроцитларининг сорбциялаш/ютилиш қобилиятидаги ўзгаришлар, яъни ювилган ва музлатилган эритроцитларда асосан сорбция кузатилиши, нурлатилган ва лейкофильтрланган эритроцитларда эса десорбция холатлари ҳам кузатилиши исботлангани бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 22 майда 05-23/49-т-сон билан тасдиқланган «Донор қони эритроцитларининг ўтказувчанлик хусусиятига баҳо бериш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Хоразм вилояти қон қуйиш маркази бўйича 02.08.2023 йилдаги 33-I-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган гематология илмий-амалий тиббиёт маркази бўйича 08.08.2023 йилдаги 01-4/7/3-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/39-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: таклиф этилган усул жароҳатланган ёки кўп қон йўқотган беморларда қон шаклли элементларни ва қон йўқотиш пайтида йўқолган айланма қон ҳажмини тўлдиришга имкон беради, даволаш самарадорлигини оширади ва асоратларни олдини олади. Иқтисодий самарадорлиги: донор қонини сақлаш учун сарфланадиган бюджет маблағларнинг 20% таклиф этилган усул билан олинган қонни сақлашда унинг таркибидаги эритроцитларнинг ўтказувчанлиги нурланган ва филтрланган эритроцитларга қараганда юқори бўлиши, узоқ муддатли сақлаш учун эритроцитларини ювиш ва музлатиш усулидан фойдаланиш натижасида иқтисод қилинади.

Yangiliklarga obuna bo‘lish