Sayt test rejimida ishlamoqda

Утепова Нигора Бурхоновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Пестицидлар таъсири шароитида туғилган авлод лимфа тугунларининг постнатал ривожланиши», 14.00.02 – Морфология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Тib2640.
Илмий раҳбар: Азизова Феруза Хусановна, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар: Орипов Фирдавс Суръатович, тиббиёт фанлари доктори, доцент; Хамракулова Муқаддасхон Аскаровна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Хўжа Ахмад Яссавий номидаги халқаро қозоқ-турк университети (Қозоғистон Республикаси).
II. Тадқиқотнинг мақсади: она организмига пестицидларнинг сурункали таъсири шароитида туғилган авлодда илк постнатал даврда мезентериал лимфа тугунлари (МЛТ)нинг структур-функционал хусусиятларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
кичик дозада сурункали юборилган фипронилнинг урғочи каламушларни фертиллик хусусиятларини пасайтириши ва улардан туғилган авлоднинг илк постнатал даврда физиологик ривожланишига салбий таъсир кўрсатиши исботланган;
урғочи каламушларга ҳомиладорлик ва лактация даврларида фипронилнинг сурункали таъсири авлод мезентериал лимфа тугунларининг структур-функционал зоналарини илк постнатал ривожланиши ва шаклланиши суръатларини сезиларли даражада пасайтириши исботланган;       
урғочи каламушларга фипронилнинг сурункали таъсири натижасида мезентериал лимфа тугунлари ҳужайраларининг пролиферацияси ва апоптози жараёнлари ўртасида юзага келадиган  номутаносиблик аъзонинг тимусга тобе зоналарини гипотрофияси ва гипоплазиясига олиб келиши аниқланган;   
она организмига фипронилнинг сурункали таъсири шароитида авлоднинг мезентерал лимфа тугунларида иммункомпетент ҳужайраларнинг пролифератив фаоллигининг пасайиши ва апоптоз даражасининг ошиши илк постнатал даврда ривожланадиган иккиламчи иммунтанқислигининг морфологик асоси эканлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Она организмига пестицидларнинг сурункали таъсири шароитида туғилган авлодда илк постнатал даврда МЛТнинг структур-функционал хусусиятларини аниқлаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: кичик дозада сурункали юборилган фипронилнинг урғочи каламушларни фертиллик хусусиятларини пасайтириши ва улардан туғилган авлоднинг илк постнатал даврда физиологик ривожланишига салбий таъсир кўрсатиши исботланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 16 июнда 05-23/43-т-сон билан тасдиқланган «Пиретроид пестицидларининг пренатал таъсирининг мезентериал лимфа тугунларининг постнатал ривожланишига токсик таъсирини баҳолаш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент давлат стоматология институти «Стоматология ва юз-жағ жарроҳлиги» маркази қошидаги «Морфология илмий-тадқиқот лабораторияси» бўйича 17.06.2023 йилдаги 221/АФ-сон ҳамда Тошкент педиатрия тиббиёт институти тиббий ва биологик кимё, тиббий биология, умумий генетика кафедраси қошидаги илмий-тадқиқот лабораторияси бўйича 19.06.2023 йилдаги 261-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/56-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: фипронилнинг мезентерал лимфа тугунларини постнатал ривожланишига салбий таъсирининг морфологик механизмларини очиб берувчи мазкур тадқиқот натижалари болаларда ривожланиши мумкин иккиламчи иммун танқислигининг олдини олиш ва тузатишнинг самарали усулларини ишлаб чиқиш учун назарий асос бўлади. Иқтисодий самарадорлиги: стационар шароитида болаларда иммунтанқислик ҳолатини ташҳислаш ва даволашга сарфланадиган бюджет маблағлари она организми орқали фипронил пестицидининг сурункали таъсири натижасида авлодда ривожланадиган иммун бузилишларни олдиндан кўра билиш ва эрта аниқлаш натижасида иқтисод қилинади;
иккинчи илмий янгилик: урғочи каламушларга ҳомиладорлик ва лактация даврларида фипронилнинг сурункали таъсири авлод мезентериал лимфа тугунларининг структур-функционал зоналарини илк постнатал ривожланиши ва шаклланиши суръатларини сезиларли даражада пасайтириши исботланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 16 июнда 05-23/43-т-сон билан тасдиқланган «Пиретроид пестицидларининг пренатал таъсирининг мезентериал лимфа тугунларининг постнатал ривожланишига токсик таъсирини баҳолаш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент давлат стоматология институти «Стоматология ва юз-жағ жарроҳлиги» маркази қошидаги «Морфология илмий-тадқиқот лабораторияси» бўйича 17.06.2023 йилдаги 221/АФ-сон ҳамда Тошкент педиатрия тиббиёт институти тиббий ва биологик кимё, тиббий биология, умумий генетика кафедраси қошидаги илмий-тадқиқот лабораторияси бўйича 19.06.2023 йилдаги 261-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/56-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: фипронилнинг мезентерал лимфа тугунларини постнатал ривожланишига салбий таъсирининг морфологик механизмларини очиб берувчи мазкур тадқиқот натижалари болаларда ривожланиши мумкин иккиламчи иммун танқислигининг олдини олиш ва тузатишнинг самарали усулларини ишлаб чиқиш учун назарий асос бўлади. Иқтисодий самарадорлиги: стационар шароитида болаларда иммунтанқислик ҳолатини ташҳислаш ва даволашга сарфланадиган бюджет маблағлари она организми орқали фипронил пестицидининг сурункали таъсири натижасида авлодда ривожланадиган иммун бузилишларни олдиндан кўра билиш ва эрта аниқлаш натижасида иқтисод қилинади;
учинчи илмий янгилик: урғочи каламушларга фипронилнинг сурункали таъсири натижасида мезентериал лимфа тугунлари ҳужайраларининг пролиферацияси ва апоптози жараёнлари ўртасида юзага келадиган  номутаносиблик аъзонинг тимусга тобе зоналарини гипотрофиясига олиб келиши  аниқланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 16 июнда 05-23/43-т-сон билан тасдиқланган «Пиретроид пестицидларининг пренатал таъсирининг мезентериал лимфа тугунларининг постнатал ривожланишига токсик таъсирини баҳолаш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент давлат стоматология институти «Стоматология ва юз-жағ жарроҳлиги» маркази қошидаги «Морфология илмий-тадқиқот лабораторияси» бўйича 17.06.2023 йилдаги 221/АФ-сон ҳамда Тошкент педиатрия тиббиёт институти тиббий ва биологик кимё, тиббий биология, умумий генетика кафедраси қошидаги илмий-тадқиқот лабораторияси бўйича 19.06.2023 йилдаги 261-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/56-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: фипронилнинг мезентерал лимфа тугунларини постнатал ривожланишига салбий таъсирининг морфологик механизмларини очиб берувчи мазкур тадқиқот натижалари болаларда ривожланиши мумкин иккиламчи иммун танқислигининг олдини олиш ва тузатишнинг самарали усулларини ишлаб чиқиш учун назарий асос бўлади. Иқтисодий самарадорлиги: стационар шароитида болаларда иммунтанқислик ҳолатини ташҳислаш ва даволашга сарфланадиган бюджет маблағлари она организми орқали фипронил пестицидининг сурункали таъсири натижасида авлодда ривожланадиган иммун бузилишларни олдиндан кўра билиш ва эрта аниқлаш натижасида иқтисод қилинади;
тўртинчи илмий янгилик: она организмига фипронилнинг сурункали таъсири шароитида авлоднинг мезентерал лимфа тугунларида иммункомпетент ҳужайраларнинг пролифератив фаоллигининг пасайиши ва апоптоз даражасининг ошиши илк постнатал даврда ривожланадиган иккиламчи иммунтанқислигининг морфологик асоси эканлиги исботланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 16 июнда 05-23/43-т-сон билан тасдиқланган «Пиретроид пестицидларининг пренатал таъсирининг мезентериал лимфа тугунларининг постнатал ривожланишига токсик таъсирини баҳолаш» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Тошкент давлат стоматология институти «Стоматология ва юз-жағ жарроҳлиги» маркази қошидаги «Морфология илмий-тадқиқот лабораторияси» бўйича 17.06.2023 йилдаги 221/АФ-сон ҳамда Тошкент педиатрия тиббиёт институти тиббий ва биологик кимё, тиббий биология, умумий генетика кафедраси қошидаги илмий-тадқиқот лабораторияси бўйича 19.06.2023 йилдаги 261-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни  сақлаш  вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 15 июлдаги 03/56-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: фипронилнинг мезентерал лимфа тугунларини постнатал ривожланишига салбий таъсирининг морфологик механизмларини очиб берувчи мазкур тадқиқот натижалари болаларда ривожланиши мумкин иккиламчи иммун танқислигининг олдини олиш ва тузатишнинг самарали усулларини ишлаб чиқиш учун назарий асос бўлади. Иқтисодий самарадорлиги: стационар шароитида болаларда иммунтанқислик ҳолатини ташҳислаш ва даволашга сарфланадиган бюджет маблағлари она организми орқали фипронил пестицидининг сурункали таъсири натижасида авлодда ривожланадиган иммун бузилишларни олдиндан кўра билиш ва эрта аниқлаш натижасида иқтисод қилинади.

Yangiliklarga obuna bo‘lish