Иноятов Камолиддин Хуснидиновичнинг
доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):
“Йўловчи вагонининг иссиқликдан ҳимоя қилувчи техник ечимларини танлаш ва асослаш”, 05.08.05 – “Темир йўлларнинг ҳаракатланувчи таркиби, поездларни тортиш ва электрлаштириш”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.3.PhD/Т4803
Илмий раҳбар Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Абдуллаев Баҳром Актамович, техника фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, DSc 15/31.08.2022.Т.73.07.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Ворон Олег Андреевич– техника фанлари доктори, доцент; Третяков Александр Владимирович – техника фанлар доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ривожланиш йўналишларини танлаш ва йўловчи вагонларининг иссиқлик изоляциясини яхшилаш бўйича илмий асосланган техник ечимларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
йўловчи вагонлари кузовининг иссиқлик тўсиғидаги иссиқлик узатиш коеффициентини тажрибавий йўл билан аниқлаш услубиятини иқлимий синов камераси ёрдамида аниқланадиган пеноплексдан ишланган бир жинсли элементларнинг учта даражаланган коеффициентидан фойдаланилганлигини ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган;
йўловчи вагони кузовининг иссиқлик тўсиғи учун янги конструктив ечимларни асосланган ҳолда танлаш имконини берувчи вагон ички ва ташқи ҳаво ҳароратини термодатчиклар орқали узлюксиз ўлчаш билан қуёш радиациясининг йўловчи вагон иқлимига таъсири аниқланган;
кузовнинг турли иссиқлик изоляция материалларини тажрибавий тадқиқ этиш имконини берадиган қопқоқ кўринишидаги учта даражаланган алмашинувчи элементларни қўллаган ҳолда йўловчи вагонлари кузовининг иссиқлик тўсиғидаги иссиқлик узатиш коеффициентини аниқлаш ускунаси такомиллаштирилган;
йўловчи вагони конструксиясини такомиллаштириш мақсадида кузовнинг иссиқлик тўсиғи қалинлигини камайтириш ҳамда вагонларнинг ички фойдали ҳажмини ошириш имконини берадиган замонавий материалларини қўллаш асосида йўловчи вагон кузовининг конструксияси такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши қуйидагилардан иборат: Йўловчи вагони кузовининг иссиқлик тўсиғи конструксиясини такомиллаштириш бўйича олиб борилган илмий тадқиқотлар асосида:
йўловчи вагонлари кузови иссиқлик тўсиғидаги иссиқлик узатиш коеффициентини тажриба йўли билан аниқлаш мақсадида йўловчи вагони кузови иссиқлик узатиш коеффициентининг ўртача ҳисобий қийматини аниқлашнинг ишлаб чиқилган услубияти ва дастури ҳамда йўловчи вагонлари кузовининг иссиқлик тўсиғидаги иссиқлик узатиш коеффициентини аниқловчи такомиллаштирилган ускуна “Тошкент йўловчи вагонларини қуриш ва таъмирлаш заводи” АЖ да жорий қилинди (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлигининг 2024 йил 19 июлдаги 4/6543 – сонли маълумотномаси). Натижада, такомиллаштирилган ускуна, кузовнинг турли иссиқлик изоляция материалларини тажрибавий тадқиқ этиш имконини берадиган қопқоқ кўринишидаги учта даражаланган алмашинувчи элементларни қўллаган ҳолда йўловчи вагонлари кузовининг иссиқлик тўсиғидаги иссиқлик узатиш коеффициентини ўлчаш аниқлигини ошириш имконини берган.
йўловчи вагони кузовининг иссиқлик тўсиғига оид ишлаб чиқилган техник ечимлар “Тошкент йўловчи вагонларини қуриш ва таъмирлаш заводи” АЖ да жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлигининг 2024 йил 19 июлдаги 4/6543 – сонли маълумотномаси), поездлар қатнови хавфсизлигини қатъий таъминлаш шароитида белгиланган вагонларни ишлаб чиқаришда уларнинг эксплуатацион ишончлилигини ошириш имконини беради; танланган иссиқлик изоляция материалларининг татбиқ қилиниши кузов деворлари қалинлигини тахминан 20% га камайтириш, кузовнинг фойдали ҳажмини ошириш, вагонни совитиш ёки иситишга сарфланадиган электр энергиясини тежаш, вагонларни қуришда ёки капитал таъмирлашда харажатларни камайтириш имконини беради. Натижада, илмий-тадқиқот ишини жорий этиш ҳисобига эришиладиган иқтисодий самарадорлик 328 млн. сўмни ташкил этган.