Зикрияев Зокир Мамировичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): “Талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида  иқтисодиётни ривожлантириш технологияси (ОТМ иқтисодиёт йўналиши талабаларини иш билан бандликка тайёрлаш жараёни мисолида)”, 13.00.07–Таълимда менежмент (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:  В2023.1.DSc/Ped440.
Илмий маслаҳатчи: Абдурахмонова Гулнора Қаландаровна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Гулистон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2020.I.16.02 рақамли Илмий кенгаш асосидаги бир мартталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Хакимова Мухаббат Файзиевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Медетова Раушан Мамадияровна, педагогика фанлари доктори, профессор; Насимов Дилмурод Абдуллаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантиришнинг методик асосларига оид тегишли таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантиришнинг методик асослари иқтисодий ҳодиса ва жараёнларга таъсирини умумижтимоий муҳитни моделлаштиришнинг умумийдан ягоналикка ва ягоналикдан чегаравий умумийликкача йўналтирилтирувчи фалсафий занжирида индивидуал ўқитиш мақсадига ўтишни адаптив дидактикани таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантириш шароитида олий таълим муассасаси талабалари бандлигини таминлашда асосий таъсир этувчи омиллардан бири сифатида замонавий рақамли технологияларнинг шахсга йўналтирилган, мослашвчан, муаммодан ечимга қаратилган янгича усулларини жорий этиш ҳамда ушбу жараённи молиялаштиришда “скоринг” тизимидан фойдаланиш зарурати асосланган;
талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантиришнинг методик асосларини ижтимоий-иқтисодий шароитларга мослаштириш орқали меҳнат бозорида яширин ишсизликни бартараф этиш бўйича функсионал модели  “Кариерани ривожлантириш” (талабаларга кариераларини шакллантиришда ёрдам берадиган шахсий режа дастурлари), “Амалиёт дастурлари” (амалиёт ва стажировкалар орқали талабаларни реал иш шароитлари билан таништириш), “Стартап ташаббуслар” (талабаларнинг инновацион ғояларини амалга оширишлари учун стартап инкубаторларини йўлга қўйиш, талабаларнинг тадқиқот ишларини рағбатлантириш ва инновацион лойиҳаларни амалга ошириш) асосида  такомиллаштирилган;
инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантириш шароитида олий таълим муассасаси талабалари бандлигини таминлаш жараёнига иқтисодий ҳодиса ва жараёнларга таъсирини ва иқтисодий фаоллигини ошириш механизмлари амалиётга йўналтирилган таълим, лойиҳа бошқаруви, молиявий баҳолаш, маркетинг стратегиялари,  “flipped classroom”  ва “case studies” асосида такомиллаштирилган;
иқтисодиётни ривожлантириш шароитида олий таълим муассасаси талабалари бандлигини таминлаш асосида истиқболдаги прогноз кўрсаткичлари, олий таълим муассасаларида иқтисодиёт фанларини ўқитиш орқали талабаларнинг иш жараёнига киришиб кетиш қобилиятларини ривожланганлик даражаларини баҳолаш мезонлари яхлит таълим маконини визуал яратиш, яхлит жараёнини касбий йўналганликда ташкил этиш, бошқариш ва педагогик қўллаб-қувватлаш ҳамда ташкилий-педагогик, педагогик-психологик ва предметли-дидактик шарт-шароитларни жадал интеграцияда таъминлаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида талабаларни иш билан бандликка тайёрлаш механизмларини ривожлантириш жараёнини лойиҳалашнинг илмий-методик асослари юзасидан ишлаб чиқилган услубий ва амалий таклифлар асосида:
талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантиришнинг методик асослари иқтисодий ҳодиса ва жараёнларга таъсирини умумижтимоий муҳитни моделлаштиришнинг умумийдан ягоналикка ва ягоналикдан чегаравий умумийликкача йўналтирилтирувчи фалсафий занжирида индивидуал ўқитиш мақсадига ўтишни адаптив дидактикани таъминлаш асосида такомиллаштиришга доир таклифлардан “Иқтисодий ўсиш” номли дарслик ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 25-ноябрдаги 388-сон гувоҳномаси). Натижада талабаларини иш билан бандликка тайёрлаш механизмларини ривожлантиришнинг дидактик таъминоти бойишига хизмат қилган;
талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантириш шароитида олий таълим муассасаси талабалари бандлигини таминлашда асосий таъсир этувчи омиллардан бири сифатида замонавий рақамли технологияларнинг шахсга йўналтирилган, мослашвчан, муаммодан ечимга қаратилган янгича усулларини жорий этиш ҳамда ушбу жараённи молиялаштиришда скоринг тизимидан фойдаланишга доир амалий таклиф ва тавсиялардан “ГАТ технологияси  асосида  Сирдарё  вилоятини  туристик  (тарихий  ва  табиий)  салоҳиятини ко'тариш  учун  информацион  геолакациясини  яратиш” номли лойиҳада фойдаланилган (Гулистон давлат университетининг 2024-йил 14-майдаги 11-71-сон маълумотномаси). Натижада мазкур ишлаб чиқилган дастур талабаларини иш билан бандликка тайёрлаш механизмларини ривожлантиришга хизмат қилган;
талабалар фаолиятини инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантиришнинг методик асосларини ижтимоий-иқтисодий шароитларга мослаштириш орқали меҳнат бозорида яширин ишсизликни бартараф этиш бўйича функсионал модели  “Кариерани ривожлантириш“ (талабаларга кариераларини шакллантиришда ёрдам берадиган шахсий режа дастури), “Амалиёт дастурлари” (амалиёт ва стажировкалар орқали талабаларни реал иш шароитлари билан таништириш,  “Стартап ташаббуслар” (талабаларнинг инновацион ғояларини амалга оширишлари учун стартап инкубаторларини йўлга қўйиш, талабаларнинг тадқиқот ишларини рағбатлантириш ва инновацион лойиҳаларни амалга ошириш) асосида  такомиллаштирилга доир амалий таклиф ва тавсиялардан “Умумий педагогика ва психология” дарслиги ишлаб чиқишда фойдаланилган (Гулистон давлат университети Кенгашининг 2023-йил 20-декабрдаги 193-сон баённомаси). Натижада, бўлажак мутахассисларни иш билан бандликка тайёрлаш механизмларини ривожлантиришнинг дидактик имкониятлари оширилган;
инновацион бошқариш асосида иқтисодиётни ривожлантириш шароитида олий таълим муассасаси талабалари бандлигини таминлаш жараёнига иқтисодий ҳодиса ва жараёнларга таъсирини ва иқтисодий фаоллигини ошириш амалиётга ё'налтирилган таълим, лойиҳа бошқаруви, молиявий таҳлил, маркетинг стратегиялари,  флиппед cлассроом  ва cасе студиес механизмлари асосида такомиллаштиришга доир таклифлардан “Иқтисодий ўсиш” номли дарслик ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 25-ноябрдаги 388-сон гувоҳномаси). Натижада, бўлажак мутахассисларни иш билан бандликка тайёрлаш механизмларини ривожлантиришнинг методик имкониятлари оширилган;
иқтисодиётни ривожлантириш шароитида олий таълим муассасаси талабалари бандлигини таминлаш асосида истиқболдаги прогноз кўрсаткичлари, олий таълим муассасаларида иқтисодиёт фанларини ўқитиш орқали талабаларнинг иш жараёнига киришиб кетиш қобилиятларини ривожланганлик даражаларини баҳолаш мезонлари яхлит таълим маконини визуал яратиш, яхлит жараёнини касбий йўналганликда ташкил этиш, бошқариш ва педагогик қўллаб-қувватлаш ҳамда ташкилий-педагогик, педагогик-психологик ва предметли-дидактик шарт-шароитларни жадал интеграцияда таъминлаш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялардан Гулистон давлат  университетида бажарилган А1.17-рақамли “Глобаллашув шароитида миллий иқтисодиётда макроиқтисодий барқарорликни таъминлашнинг устувор йўналишлари” мавзусидаги илмий-тадқиқот лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 28-сентябрдаги 89-03-366-сон гувоҳномаси). Натижада, ишлаб чиқилган дидактик таъминот ва баҳолаш мезонлари бўлажак мутахассисларни иш билан бандликка тайёрлаш механизмларини ривожлантиришга хизмат қилган.