Sayt test rejimida ishlamoqda

Мирзаахмедова Гулшаной Мансуржон қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
    Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш технологияси”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагоигка фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Ped3830.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
Илмий раҳбар: Шермуҳаммадов Баҳодиржон Шермуҳаммадович, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.11.2021.Ped.05.07.
Расмий оппонентлар: Усмонов Бахриддин Ахмедович, тарих фанлари доктори, профессор; Болтаева Моҳичеҳра Жамшид қизи, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Наманган давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тарих таълими жараёнида бўлажак тарих ўқитувчиларининг аналитик тафаккурини ривожлантиришда тарихий муаммони танлаш, уни муайян қисмларга ажратиш, маълумотларни таққослаб улар ўртасидаги боғлиқликни топиш, фикрни изчиллик билан тўғри баён этиш, фикрлаётганда фақат далилларга таяниш, ахборотларнинг муҳимини ажрата билиш, муқобил ечимлар бўлиши мумкинлигини ҳисобга олиш ва хулоса чиқариш имкониятларини аналитик тафаккур операциялари негизида самарали қўллаш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак тарих ўқитувчиларининг аналитик тафаккурини ривожлантиришда тарихий манбаларга таҳлилий муносабатни шакллантириш методикасини ишлаб чиқиш, тарихий манба ва материаллар билан ишлаш бўйича машғулотларни тизимли лойиҳалаш, герменевтик баҳолаш ва муаммоли таълим методларининг дидактик омилларини ўқув лойиҳалари тайёрлашга йўналтириш асосида аниқлаштирилган;
бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш моделининг ташкилий-методик компоненти сифатида инновацион ўқитишнинг коллоборатив ва когнитив муносабатни қарор топтириш компонентлари интеграцияси “Тушунчалар таҳлили”, “Тарихий далиллар орқали аналитик тафаккур”, “3 М”, “ПРБЛ” методларини, шунингдек, “Муаммо” технологиясининг аҳамиятини репродуктив жорий этиш устуворлиги асослантирилган;
бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш технологияси тузилмавий характерга эгалиги, аналитик тафаккур юритишга мотивация ҳосил қилиш, талабанинг маърифати ва тарбияланганлик даражасини кўтариш орқали уни ривожлантириш, мустақил аналитик амалиётга ўргатиш, ўз-ўзини назорат қилиш орқали маънавий-мафкуравий иммунитетни кучайтиришнинг маърифий воситаси эканлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш технологияси бўйича олинган тадқиқот натижалари асосида:
тарих таълими жараёнида бўлажак тарих ўқитувчиларининг аналитик тафаккурини ривожлантиришда тарихий муаммони танлаш, уни муайян қисмларга ажратиш, маълумотларни таққослаб улар ўртасидаги боғлиқликни топиш,  фикрни изчиллик билан тўғри баён этиш, фикрлаётганда фақат далилларга таяниш, ахборотларнинг муҳимини ажрата билиш, муқобил ечимлар бўлиши мумкинлигини ҳисобга олиш ва хулоса чиқариш имкониятлари  аналитик тафаккур операциялари  негизида самарали қўллаш  асосида такомиллаштирилганлигига доир тавсиялар Ўзбекистон Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 17-июлдаги 314-сонли буйруғига асосан бакалавриатнинг 60111100 – Тарих йўналиши талабалари учун нашрга тавсия этилган “Тарих фалсафаси ва методологияси” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 17-июлдаги 314-сон буйруғи асосида берилган 414645034898878300-рақамли нашр гувоҳномаси). Натижаларнинг жорий қилиниши бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш методикаси машғулотларни тизимли лойиҳалаш асосида такомиллаштиришга хизмат қилган;
 бўлажак тарих ўқитувчиларининг аналитик тафаккурини ривожлантиришда тарихий манбаларга таҳлилий муносабатни шакллантириш методикасини ишлаб чиқиш,  тарихий манба ва материаллар билан ишлаш бўйича машғулотларни тизимли лойиҳалаш, герменевтик таҳлил этиш ва муаммоли таълим  методларининг дидактик омилларини ўқув лойиҳалари тайёрлашга йўналтириш асосида аниқлаштирилганлигига доир тавсиялар Ўзбекистон Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил  17-июлдаги 314-сонли буйруғига асосан бакалавриатнинг 60111100 – Тарих йўналиши талабалари учун нашрга тавсия этилган “Тарих фалсафаси ва методологияси” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 17-июлдаги 314-сон буйруғи асосида берилган 414645034898878300-рақамли нашр гувоҳномаси). Натижаларнинг жорий қилиниши бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш методикаси машғулотларни тизимли лойиҳалаш асосида такомиллаштиришга хизмат қилган;
бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш моделининг ташкилий-методик компоненти сифатида инновацион ўқитишнинг коллоборатив ва когнитив  муносабатни қарор топтириш  компонентлари интеграцияси “Тушунчалар таҳлили”, “Тарихий далиллар орқали аналитик тафаккур”, “3 М”, “ПРБЛ” методларини, шунингдек,  “Муаммо” технологиясининг аҳамиятини репродуктив жорий этиш устуворлиги асосида такомиллаштирилганлигига доир тавсиялардан Ўзбекистон Миллий университетида бажарилган ФЗ-2020010829-сонли “Талаба ёшлар илмий фаолиятида амалий кўникмаларни шакллантиришнинг инновацион механизмлари” мавзусидаги амалий лойиҳада белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 29-июлдаги 11-05-3874/04-сон далолатномаси). Натижаларнинг жорий қилиниши бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш борасида ишлаб чиқилган инновацион-педагогик моделнинг коллоборатив ва когнитив компонентлар интеграцияси асосида такомиллаштиришга хизмат қилган.
 бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш  технологияси  тузилмавий характерга эга бўлиб, аналитик тафаккур юритишга мотивация ҳосил қилиш, талабанинг маърифати ва тарбияланганлик даражасини кўтариш орқали уни ривожлантириш,  мустақил аналитик амалиётга ўргатиш, ўз-ўзини назорат қилиш орқали маънавий-мафкуравий иммунитетни кучайтиришнинг маърифий воситаси эканлиги исботланганлигига доир тавсиялардан Ўзбекистон Миллий университетида бажарилган ПЗ-20170929789 рақамли “Ўзбекистонда олий таълим муассасаларининг ўқув жараёнида илғор педагогик ва замонавий ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланишни такомиллаштириш механизмларини ишлаб чиқиш” мавзусидаги амалий лойиҳада белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда бажаришда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 29-июлдаги 11-05-3874/04-сонли далолатномаси) ҳамда “Ўзбекистон тарихи” телеканалида эфирга узатилган “Ҳамма учун” кўрсатуви ссенарийларини ёзишда фойдаланилди (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали” давлат муассасасининг 2024-йил 24-июлдаги 06-31-873-сон маълумотномаси). Натижаларнинг жорий қилиниши бўлажак тарих ўқитувчиларида аналитик тафаккурни ривожлантириш технологияси маънавий-мафкуравий иммунитетни кучайтиришнинг маърифий воситаси эканлигига хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish