Хатамова Рашида Закиржановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбек жамиятини янада барқарорлаштириш шарти сифатида талаба ёшларида ватанпарварлик маданиятини такомиллаштириш” 09.00.04 – Ижтимоий фалсафа (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.3.PhD/Fal.1049
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Наманган давлат университети PhD.03/30.04.2021.F.76.06.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш. илмий даражаси ва унвони: Замилова Римма Рамилевна педагогика фанлар доктори (DSc), профессор.
Расмий оппонентлар: Назаров Насриддин Атақулович фалсафа фанлари доктори, профессор; Мусаев Одил Рахматович фалсафа фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади. Тадқиқотнинг мақсади замонавий ўзбек жамиятининг ижтимоий барқарорлигини таъминлашда ёшлар ўртасида ватанпарварлик маданиятини такомиллаштириб боришнинг ижтимоий-фалсафий жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги.
Ўзбекистон талаба ёшлари онгида ватанпарвар қиёфаси ва ахлоқий идеалининг конституциявий хусусиятлари фалсафа категорияси сифатида ўрганишга доир ёндашувлар ижтимоий эксперимент усулини қўллаш орқали тизимлаштирилган;
талаба ёшларда ватанпарвар қиёфаси ва ахлоқий идеалининг конституциявий муносабатларини такомиллаштиришнинг аксиологик ёндашув усуллари ва йўлларининг самарадорлиги исботланди;
жамиятда ватанпарварлик маданиятини юксалтириш давр руҳи таъсирида ўзгариб борувчи янгиланган структуризация жараёнлари ёшлар тафаккурида ахлоқий идеал ва ватанпарвар шахс образининг асословчи парадигма эканлиги далилланган;
жамиятда ватанпарварлик маданиятини ривожлантириш, мавжуд ижтимоий тартибларни издан чиқариш, миллий руҳиятга таъсир қилувчи космополистик қадриятлар (беватанлик, маданий жоҳиллик, аксиологик емирилиш)ни олдини олиши орқали маърифатли фуқаролик жамиятни барпо этишнинг фалсафий жиҳатлари асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек жамиятини янада барқарорлаштириш шарти сифатида талаба ёшлар ўртасида ватанпарварлик маданиятини такомиллаштириш борасида ишлаб чиқилган тадқиқот натижалари асосида:
Ўзбекистон талаба ёшлари онгида ватанпарвар қиёфаси ва ахлоқий идеалининг конституциявий хусусиятларини сўровнома натижалари асосида ҳамда ижтимоий эксперимент усулини қўллашга доир хулоса ва тавсияларидан Ўзбекистон Ёшлар иттифоқи Марказий Кенгашининг “Ўзбек жамиятини янада барқарорлаштириш шарти сифатида талаба ёшлар ўртасида ватанпарварлик маданиятини такомиллаштириш” дастурини ишлаб чиқишда, шунингдек, 2023-йил учун Ўзбекистон Ёшлар иттифоқи Марказий Кенгаши ишидаги режа бўйича тадбирлар, давра суҳбатларида ўзбек талаба ёшлари орасида ватанпарварлик маданиятини такомиллаштириш усуллари ва йўлларининг самарадорлигини исботлашда олинган илмий хулосалар ва таклифлардан фойдаланилди (Ўзбекистон Ёшлар иттифоқи Марказий Кенгашининг 2024-йил 14-мартдаги 04-13/276-сон маълумотномаси). Натижада, диссертация ишида илгари сурилган таклифлар, тавсиялар ва хулосалар Янги Ўзбекистонда талаба-ёшлардаватанпарварлик маданиятини илмий асосланган мезонлари, ностандарт қарор қабул қилиш, мустаҳкам фуқаролик позицияси фазилатларини шакллантиришга хизмат қилган;
талаба ёшларда ватанпарвар қиёфаси ва ахлоқий идеалининг конституциявий муносабатларини такомиллаштиришнинг аксиологик самарадорлиги оширишга оид хулоса ва таклифларидан Республика маънавият ва маърифат марказининг 2023-йилги тадбирлар дастурининг ИВ йўналишидаги 18-бандида келтирилган: “Ватанпарварлик, ёшлар орасида миллий ғурур, ҳарбийларга, Ватан ҳимоячиларига ҳурматни сингдириш, Ватанни ҳимоя қилишни энг шарафли бурч сифатида англаш ғоясини кенг тарғиб қилиш бўйича амалий чора-тадбирларни белгилаш” бўйича тарғибот-ташвиқот ишларини ташкил этиш ва ўтказиш учун фойдаланилган. (Республика маънавият ва маърифат марказининг 2024-йил
19-мартдаги 02-22/113-сонли маълумотномаси). Натижада, диссертацияда илгари сурилган таклифлар ва тавсиялар ўзбек жамиятини янада барқарорлаштириш шарти сифатида талабаларнинг ватанпарварлик маданиятини оширишга хизмат қилди;
Жамиятда ватанпарварлик маданиятини юксалтириш давр руҳи таъсирида ўзгариб борувчи янгиланган структуризацияси жараёнларини моделлаштириш усулини қўллаш асосида талаба ёшларда ватанпарварлик маданиятини шакллантириш жараёни ва таркибий тузилиши бўйича таклиф ва тавсияларидан Ўзбекистон телерадиокомпанияси ДУКнинг “Таълим ва тараққиёт”, “Ўзбекистон ёшлари”, “Миллат ва маданият” (2023-2024-й.й.) теледастурлари ссенарийларини яратишда қўлланилиб, мунтазам равишда нашр этилди. (Ўзбекистон телерадиокомпанияси ДУКнинг 2024-йил 5-февралдаги 04-36/173-сон маълумотномаси). Натижада ёшлар тафаккурида ахлоқий идеал ва ватанпарвар шахс образининг асословчи парадигмаларни очиб беришга хизмат қилган;
жамиятда ватанпарварлик маданиятини ривожлантириш, мавжуд ижтимоий тартибларни издан чиқариш, миллий руҳиятга таъсир қилувчи космополистик қадриятлар (беватанлик, маданий жоҳиллик, аксиологик емирилиш)ни олдини олишга доир хулоса ва таклифларидан Республика маънавият ва маърифат марказининг 2023-йилги тадбирлар дастурининг ИВ йўналишидаги 18-бандида келтирилган: “Ватанпарварлик, ёшлар орасида миллий ғурур, ҳарбийларга, Ватан ҳимоячиларига ҳурматни сингдириш, Ватанни ҳимоя қилишни энг шарафли бурч сифатида англаш ғоясини кенг тарғиб қилиш бўйича амалий чора-тадбирларни белгилаш” бўйича тарғибот-ташвиқот ишларини ташкил этиш ва ўтказиш учун фойдаланилган. (Республика маънавият ва маърифат марказининг 2024-йил 19-мартдаги 02-22/113-сонли маълумотномаси). Натижада, ёшларда ватанпарварлик маданиятини ривожлантириш орқали маърифатли фуқаролик жамиятни барпо этишнинг фалсафий жиҳатларини асослашга хизмат қилган.