Дониёрова Шахноза Дониёровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Саноат корхоналарида иқтисодий ресурслардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш”, 08.00.03 – Саноат иқтисодиёти (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.3.PhD/Iqt2873.
Илмий раҳбар: Хомитов Комил Зоитович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/30.07.2022.I.16.05.
Расмий оппонентлар: Хошимова Наима Абитовна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Салимов Баходир Бахтиярович, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади саноат корхоналарида иқтисодий ресурслардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш бўйича илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
услубий ёндашувга кўра, “иқтисодий ресурс” тушунчасининг иқтисодий мазмуни жамият (тармоқ, корхона) мақсадларига эришиш учун ишлаб чиқариш (хизмат кўрсатиш, иш бажариш) жараёнида потенсиал фойдаланиладиган чекланган тавсифга эга табиий, моддий, номоддий ва инсон ресурслари мажмуи ҳамда иқтисодий фаолиятнинг зарур таркибий элементлари ва шарт-шароитлари базасини бирлаштириш интеграциялашган тадбиркорлик субъектлари фаолиятини ривожланиш стратегиясига мувофиқ ҳолда ресурсларни бошқариш тизимини яратиш нуқтаи назаридан такомиллаштирилган;
саноат корхоналарда иқтисодий ўсишни интеграл баҳолаш усулини ишлаб чиқариш жараёнлари ривожланишининг интенсив ва экстенсив омиллари таъсири хусусиятларига кўра такомиллаштириш орқали уларнинг хусусий кўрсаткичлар воси тасидаги ўзаро боғлиқлиги интенсив ( бўлган ҳолатда) ва экстенсив (  бўлган ҳолатда) омиллар таъсирида содир бўлиши шартлари асосланган;
Қашқадарё вилояти саноат корхоналарининг техник-технологик ривожланиши ( ), тармоқ қонунчилик тизими ( ), бозордаги рақобат ( ), истеъмолчилар талабининг шаклланиши ( ) билан боғлиқ ташқи омиллар ҳамда корхонанинг ривожланиш стратегияси ( ), ишлаб чиқариш жараёнларини ташкил этиш ( ), корхонанинг молиялаштириш имкониятлари ( )ни ифодаловчи ички омиллар ўртасидаги мақбул нисбат (0,21; 0,28; 0,17; 0,34 / 0,32; 0,35; 0,33) ни таъминлаш орқали иқтисодий ресурслардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш асосланган;
Қашқадарё вилоятида саноатнинг барқарор ривожланиш динамикаси ҳамда тармоқда ялпи ишлаб чиқариш ҳажмини оширишнинг 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.  
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Саноат корхоналарида иқтисодий ресурслардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
услубий ёндашувга кўра, “иқтисодий ресурс” тушунчасининг иқтисодий мазмунини жамият (тармоқ, корхона) мақсадларига эришиш учун ишлаб чиқариш (хизмат кўрсатиш, иш бажариш) жараёнида потенсиал фойдаланиладиган чекланган тавсифга эга табиий, моддий, номоддий ва инсон ресурслари мажмуи ҳамда иқтисодий фаолиятнинг зарур таркибий элементлари ва шарт-шароитлари базасини бирлаштириш интеграциялашган тадбиркорлик субъектлари фаолиятини ривожланиш стратегиясига мувофиқ ҳолда ресурсларни бошқариш тизимини яратиш нуқтаи назаридан такомиллаштиришга оид назарий-услубий материаллардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Саноат иқтисодиёти” номли дарсликни тайёрлашда фойдаланилган (Тошкент давлат иқтисодиёт университети ректорининг 2023-йил 29-сентябрдаги 314-сонли буйруғи). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида талабаларда ресурслари мажмуи ҳамда иқтисодий фаолиятнинг зарур таркибий элементлари ва шарт-шароитлари базасини бирлаштириш интеграциялашган тадбиркорлик субъектлари фаолиятини ривожланиш стратегиясига мувофиқ ҳолда ресурсларни бошқариш тизимини яратиш нуқтаи назаридан такомиллаштирилган “иқтисодий ресурс”  тушунчасининг иқтисодий мазмуни бўйича назарий билимларни янада кенгайтириш имкони яратилган;
саноат корхоналарда иқтисодий ўсишни интеграл баҳолаш усулини ишлаб чиқариш жараёнлари ривожланишининг интенсив ва экстенсив омиллари таъсири хусусиятларига кўра такомиллаштириш орқали уларнинг хусусий кўрсаткичлар воситасидаги ўзаро боғлиқлиги интенсив (  бўлган ҳолатда) ва экстенсив (  бўлган ҳолатда) омиллар таъсирида содир бўлиши шартлари бўйича таклифи Ўзбекистон Республикаси Савдо-саноат палатасининг ҳудудий бошқармалари амалиётига фойдаланиш учун қабул қилинган. (Савдо-саноат палатасининг 2024-йил 29-майдаги 9/03-31-8856-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида саноат корхоналарида меҳнат унумдорлиги ва фондлар қайтими индексларининг 1,0 коеффициентдан ошириш орқали иқтисодий ўсиш даражасининг умумий индексини 1,6 коеффициентга оширишга эришилган;
Қашқадарё вилояти саноат корхоналарининг техник-технологик ривожланиши ( ), тармоқ қонунчилик тизими ( ), бозордаги рақобат ( ), истеъмолчилар талабининг шаклланиши ( ) билан боғлиқ ташқи омиллар ҳамда корхонанинг ривожланиш стратегияси ( ), ишлаб чиқариш жараёнларини ташкил этиш ( ), корхонанинг молиялаштириш имкониятлари ( )ни ифодаловчи ички омиллар ўртасидаги мақбул нисбат (0,21; 0,28; 0,17; 0,34 / 0,32; 0,35; 0,33) ни таъминлаш орқали иқтисодий ресурслардан фойдаланиш самарадорлигини ошириш таклифи Ўзбекистон Республикаси Савдо-саноат палатасининг ҳудудий бошқармалари амалиётига фойдаланиш учун қабул қилинган. (Савдо-саноат палатасининг 2024-йил 29-майдаги 9/03-31-8856-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида саноат корхонасини ривожлантириш учун стратегик бизнес қарорларини ишлаб чиқишда мақсадларни аниқлаш ҳамда ресурслардан самарали фойдаланиш имкони яратилган;
Қашқадарё вилоятида саноатнинг барқарор ривожланиш динамикаси ҳамда тармоқда ялпи ишлаб чиқариш ҳажмини оширишнинг 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичларидан Ўзбекистон Республикаси Савдо-саноат палатасининг ҳудудий бўлимлари амалиётида фойдаланилган (Савдо-саноат палатасининг 2024-йил 29-майдаги 9/03-31-8856-сон маълумотномаси). Ушбу прогноз кўрсаткичларидан фойдаланиш 2030 йилга келиб, Қашқадарё вилоятида кичик бизнес ва хусусий тадбиркорлик субъектлари томонидан яратиладиган жами саноат маҳсулоти ҳажмини 52,9%га ва қайта ишлаш саноати ҳажмини 36,4%га ошиши имконини беради.