Наврузов Эркин Равшановичнинг
Фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Машинали ўргатиш усуллари орқали зарарли дастурий таъминотларни аниқлаш», 05.01.11–Рақамли технологиялар ва сунъй интеллект (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.4.PhD/FM829.
Илмий раҳбар: Игнатев Николай Александрович, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2019.FM.01.02 рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Мадрахимов Шавкат Файзуллаевич, техника фанлари доктори, профессор; Бериков Владимир Барисович, техника фанлари доктори, доцент (Россия).
Етакчи ташкилот: Рақамли технологиялар ва сунъий интеллектни ривожлантириш илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади ҳужум қилинган ресурс томонидаги зарарли трафикдан фойдаланган ҳолда хизмат коʼрсатишни рад этишга қаратилган тақсимланган ҳужумларни эрта аниқлаш ҳамда уни оʼз кучи билан блоклаш учун долзарб услуб ва воситаларни яратишдир.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
ДДОС ҳужумлари турларини аниқлаш мураккаблиги даражаси бўйича тартибланган кетма-кетлиги аниқланган, тартиблаш жараёни обектларнинг умумлашган баҳоларини ҳисоблаш усулларига асосланган алгоритмлар орқали шакллантирилган латент аломатлар фазосида амалга оширилган;
латент аломатлар тўпламини жуфтликлар (ДДОС ҳужумлари тури, нормал трафик) бўйича танлаш амалга оширилган, англаш алгоритмларининг умумлаштириш қобилияти хом аломатлар фазосига нисбатан юқорилиги асосланган;
метрик алгоритмлардан фойдаланган ҳолда берилганларни кластер таҳлил қилиш асосида прецедентлар базасини шакллантириш услуби ишлаб чиқилган. Ўлчам лаънати муаммосини ҳал қилиш учун аломатларнинг турғунлиги хоссаси асосида фазони бирлаштиришдан фойдаланилган;
синфларнинг чегара обектлари бўйича тақсимот зичлигини ҳисоблаш усули ишлаб чиқилган ва асосланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Тадқиқотнинг информатив аломатларни танлаш, ДДОС ҳужумлари турларининг аниқлаш мураккаблик даражасини баҳолаш, ДДОС ҳужумлари прецедентлар базасини шакллантириш методологияси кўринишидаги илмий натижаларининг жорий этилиши қуйидаги ҳужжатларда келтирилган:
ДДОС ҳужум турларининг кетма-кетлигини  аниқлаш мураккаблик даражаси, информатив аломатлар тўпламини аниқлаш бўйича олинган натижалар ОТ-Атех-286 «Ахборотларни ҳимоя қилишни та'минлашда Функционал жадваллар асосида таҳдидларни аниқлаш ва зарарсизлантириш дастурий та'миноти ва CАД тизими» грант лойиҳасида ҳужумларни аниқлаш учун фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий университетининг 2022 йил 20 декабрдаги № 04/11-8304-сонли маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланилиши ҳисоблаш ресурсларини камайтириш ва аниқликни ошириш орқали ҳужумларни аниқлаш самарадорлигини 15% га ошириш имконини берган;
ДДОС ҳужумларини тавсифловчи прецедентлар базаси ва ДДОС ҳужумларини аниқлаш мураккаблиги бўйича олинган натижалари “УНИCОН.УЗ” Фан-техника ва маркетинг илмий тадқиқотлар маркази Давлат унитар корхонасида телекоммуникация ускуналарини ДДОС ҳужумларидан ҳимоя қилишда фойдаланилган (“УНИCОН.УЗ” Давлат унитар корхонасининг 2023-йил 21 ноябрдаги № 5-2/2282-сонли маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланилиши ДДОС ҳужумларни аниқлашда 15% самарадорликга эришиш имконини берган.