Сайипова Дилафруз Раҳимовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
“Бобурнома”да тарихий шахслар тасвири ва талқини (ижодкор ва ҳукмдор шахслар мисолида), 10.00.02 – Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Fil1581.
Илмий раҳбар: Сулаймонов Исроил Исомиддинович, филология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети, DSc.03/05.05.2023.Fil.02.11.
Расмий оппонентлар: Қобилов Усмон Уралович, филология фанлари доктори, профессор; Раджабова Буробия Тангировна, филология фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади “Бобурнома”да тарихийлик ва бадиий талқин масаласи ҳамда тарихий воқелик ва тарихий шахслар тасвирида муаллиф услубини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
 “Бобурнома”да муаллифнинг адабий-эстетик қарашларидаги новаторона ёндашув ҳамда у билан муносабатда бўлган давр ижтимоий-сиёсий ва маданий ҳаётида иштирок этган тарихий шахсларни тасвирлашдаги ростгўйлик, самимийлик, адолат тамойиллари асосида соддалик, қисқалик, қиёслаш услуби аниқланган;
асарда тасвирланган адабий муҳит, адабий жараён, анъанавий жанр ва поетик шакллар давомийлиги, ижодкор шахси, мавқеини, инсоний қиёфасини конкрет кўрсатишдаги муаллифнинг мунаққид сифатидаги холислиги очиб берилган;
“Бобурнома”да тарихий шахслар тасвири орқали давр воқелигининг ёритилиши, руҳоният кишилари шахсияти ва эътиқоди масаласи, бунинг муаллиф ҳаётий фаолияти билан алоқадорлик жиҳатлари, ҳукмдор шахс ва унинг характери очиб берилиб, муаллиф шахсиятида типиклик ва ўзига хослик, ҳукмдорлик ҳамда диний-маърифийлик хусусиятлари асосланган;
тарихий-насрий асарларнинг пайдо бўлиши, тараққиёти, ўзбек насрининг шаклланиш жараёнларида “Бобурнома”нинг муҳим мемуар манба сифатидаги аҳамияти асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. “Бобурнома” асарида ижодкор ва ҳукмдор шахслар тасвири бўйича олинган илмий натижалар асосида:
тарихий-насрий асарларнинг пайдо бўлиши, тараққиёти, ўзбек насрининг шаклланиш жараёнларида “Бобурнома”нинг муҳим мемуар манба сифатидаги аҳамияти юзасидан олинган хулосалардан ФА-А1-Г004 рақамли “Қорақалпоқлар тасаввурида аёл тимсоли: этнологик тадқиқотлар” мавзусидаги фундаментал лойиҳада белгиланган вазифалар ижросида фойдаланилган (ЎзР ФА Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий тадқиқот институтининг 2022-йил 15-февралдаги  17.01/31-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа ишининг мумтоз насрий асарларда адиб услуби, адабий муҳит ва адабий танқидчиликнинг ўзига хос илмий қирраларини ўрганишга доир  таҳлиллар билан бойишига хизмат қилган;
“Бобурнома”да муаллифнинг адабий-эстетик қарашларидаги новаторона ёндашув ҳамда у билан муносабатда бўлган давр ижтимоий-сиёсий ва маданий ҳаётида иштирок этган тарихий шахсларни тасвирлашдаги ростгўйлик, самимийлик, адолат тамойиллари асосида соддалик, қисқалик, қиёслаш услубига оид назарий хулосаларидан ФА-Ф1-005 рақамли «Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиётшунослик тарихини тадқиқ қилиш» мавзусидаги фундаментал тадқиқот лойиҳада фойдаланилган (ЎзР ФА Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий тадқиқот институтининг 2022-йил 15-февралдаги 17.01/30-маълумотномаси). Натижада ўзбек мумтоз адабиёти тарихидаги  ижодкорлар, руҳоният кишилари тазкирасининг қорақалпоқ адабиётшунослиги жанрларига таъсири масаласини ойдинлаштириш учун хизмат қилган;
асарда тасвирланган адабий муҳит, адабий жараён, анъанавий жанр ва поетик шакллар давомийлиги, ижодкор шахси, мавқеини, инсоний қиёфасини конкрет кўрсатишдаги муаллифнинг мунаққид сифатидаги қарашларидан ҳамда “Бобурнома”да тарихий шахслар тасвири орқали давр воқелигининг ёритилиши, руҳоният кишилари шахсияти ва эътиқоди масаласи, бунинг муаллиф ҳаётий фаолияти билан алоқадорлик жиҳатлари, ҳукмдор шахс ва унинг характери очиб берилиб, муаллиф шахсиятида типиклик ва ўзига хослик, ҳукмдорлик ҳамда диний-маърифийлик хусусиятлари ҳақидаги илмий маълумотларидан Ўз МТРКнинг “Маданият ва маърифат” телерадиокомпаниясининг  2022-йил 10-февралдаги «Буюк юрт алломалари» номли адабий-маърифий кўрсатуви  ва  эшиттириши тайёрланишида диссертация хулосаларидан амалий фойдаланилган (Ўз МТРКнинг 2022-йил 10- февралдаги 02-02-03/30-сон маълумотномаси). Натижада кўрсатув ва эшиттиришларнинг илмий кўрсаткич ва далиллар билан бойишига хизмат қилган.