Жўраев Баҳодиржон Иномжон ўғли
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Бошқарув функсиялар турли чегараланишга эга ҳоллар учун стратегия ва унинг тадбиқлари”, 01.01.02-Дифференциал тенгламалар ва математик физика (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.3.PhD/FM910
Илмий раҳбар: Саматов Баҳром Таджиахматович, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.12.2019.FM.05.04.
Расмий оппонентлар: Апаков Юсуфжон Пулатович, физика-математика фанлари доктори, профессор; Мамадалиев Нуманжон, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: В.И.Романовский номидаги Математика институти.
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўйинчиларнинг бошқарувларига геометрик, Гронуолл, интеграл ва турли чегараланишлар қўйилган ҳолларда қувиш-қочиш масалалари ҳамда Р.Айзекснинг “Қутулиш чизиғи” дифференциал ўйин масаласини ҳал қилишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
ўйинчилар бошқарувларига турли чегараланишлар (геометрик-Гронуолл, Гронуолл-геометрик, интеграл-Гронуолл) қўйилган содда ҳаракатли дифференциал ўйинда қувиш-қочиш масалалари қувловчи учун параллел қувиш методи билан, қочувчи учун эса йўналишли бошқарув функсияси ёрдамида ечилган;
ўйинчилар бошқарувлари умумлашган типидаги интеграл чегараланишга эга содда ҳаракатли дифференциал ўйинда параллел қувиш стратегияси ёрдамида қувиш масаласи ечилишини кафолатлайдиган етарлилик шартлари топилган;
қувловчининг бошқарувига чизиқсиз, қочувчининг бошқарувига эса чизиқли интеграл чегараланишлар қўйилган дифференциал ўйинларда қувиш-қочиш масаласининг ечими қувловчи учун параллел қувиш методи билан, қочувчи учун эса йўналишли бошқарув функсияси ёрдамида исботланган;
қувловчининг бошқарувига интеграл қочувчининг бошқарувига эса геометрик чегараланишлар қўйилган ҳолда иккинчи тартибли дифференциал ўйин учун қувиш-қочиш масаласининг ечилишини кафолатлайдиган етарлилик шартлари топилган ва Р.Айзекснинг “Қутулиш чизиғи” масаласи ҳал қилинган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бошқарув функсиялар турли чегараланишга эга ҳоллар учун П-стратегия ва унинг татбиқлари бўйича олинган натижалар асосида:
бошқарувлари чизиқсиз ва чизиқли интеграл чегараланишларга эга дифференциал ўйинда қувиш-қочиш масалаларини ечишда олинган натижалардан №ОТ-Ф4-(36+32) рақамли “Математик физика ва оптимал бошқарув масалаларини ечишнинг янги усулларини ишлаб чиқиш. Тоқ тартибли хусусий ҳосилали тенгламалар учун ноклассик бошланғич ва спектрал масалалар ва уларнинг тадбиқлари” мавзусидаги фундаментал лойиҳада бошқарув функсиялари турли чегараланишли қарама-қарши бошқарувли динамик системаларда фойдаланилган (Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университетининг 2024-йил 19-январдаги 04/11-671-сонли маълумотномаси). Натижада, оптимал бошқарув масалаларини ечишнинг янги усулларини ишлаб чиқиш ва уларни сонли амалга оширишда келиб чиқадиган чизиқсиз бошқарув системалар учун етарли шартлар аниқлаш имконини берган;
бошқарувлари турли чегараланишли содда ва инерсион ҳаракатли дифференциал ўйинларда қувиш-қочиш ва “Қутулиш чизиғи” масалаларини ечишда олинган натижалардан УЗБ-Инд-2021-87-сонли “Ли симметрияси таҳлили, гиперболик системаларнинг Ляпунов бўйича турғунлигини таҳлил қилиш ва моделлаштириш” мавзусидаги фундаментал лойиҳада турли чегараланишли зиддиятли жараёнларни бошқаришда фойдаланилган (Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университетининг 2024-йил 26-февралдаги 04/11-1301-сонли маълумотномаси). Натижада, гиперболик тенгламалар системаси учун аралаш масаланинг аниқ ечимлари ва экспоненсиал турғун сонли ечимини топиш учун Ли симметрияси таҳлили ва адекват ҳисоблаш моделини ишлаб чиқиш имконини берган.