Алимова Хилола Пулатовнанинг

фандоктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Болалардаги қўшма жароҳатларда тез тиббий ёрдам кўрсатишни ташкиллаштириш тамойилларини такомиллаштириш», 14.00.40–Шошилинч тиббиёт (тиббиёт фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.DSc/Tib117.

Илмий маслаҳатчи: Шарипова Висолатхон Хамзаевна, тиббиёт фанлари доктори.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази.

ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази, Dsc.28.02.2018.Tib.63.01.

Расмий оппонентлар: Ормантаев Алмас Камалович, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Қозоғистон); Миннуллин Илдар Пулатович, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси); Агзамходжаев Талат Саидалиевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.

Етакчи ташкилот: Болалар шошилинч жарроҳлиги ва травматология илмий-текшириш институти (Россия Федерацияси).

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: болалар қўшма жароҳатларини ташхислаш ва даволаш сифатини ошириш ҳамда тез тиббий ёрдам кўрсатишни ташкил этишни ташкиллаштириш бўйича таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

қўшма жароҳатланган болаларга шифохона босқичида жароҳатнинг оғирлигига боғлиқ аниқ шахсга йўналтирилган шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишни ташкиллаштиришни такомиллаштириш мақсадида махсус тиббий-дастурий таъминоти ишлаб чиқилган;

беморнинг оғирлик даражаси ва жароҳат оғирлигини баҳолаш модели асосида операция аралашуви муддати ва кетма-кетлигини аниқлаш орқали жарроҳлик даволаш тактикаси асосланган, биринчи босқичга жароҳатланган организмнинг ҳаётий муҳим фаолиятини мониторлаш чиқиши, бу эса ўз навбатида муайян ҳолатдаги беморларни назорат қилиш жараёнини мукаммаллаштирган;

қўшма ва шокоген жароҳатланган болаларга шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишнинг тактика жиҳатлари ва даволаш-ташхислаш концепцияси жароҳат оғирлиги ва бўлиши мумкин бўлган асоратларни ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган ;

беморнинг оғирлик даражаси ва жароҳатнинг оғирлигини баҳолаш шкалалари асосида болаларда жароҳатланиш касаллиги кечишининг прогнози ва оқибатлари аниқланган, бу ўз навбатида шошилинч тиббий ёрдам кўрсатиш босқичларида жароҳатланган беморларни мукаммал даволанишини таъминлаган;

қорин бўшлиғи аъзоларининг қўшма жароҳатлари бўлган болаларни ташхислаш ва даволашнинг ўзига хос хусусиятлари асосида  эндовидео-хирургик усулларни қўллашнинг тактик жиҳатлари аниқлаштирилган ҳамда уларни нафақат жароҳатланган соҳаларни ташхислаш жараёнида, балки аниқланган касалликларни даволаш имконияти очиб берилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:

Болалардаги қўшма жароҳатларда тез тиббий ёрдам кўрсатишни ташкиллаштириш тамойилларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:

DGU 02562 рақамли «Қўшма жароҳат олган болаларни касалхонага ётқизиш босқичида шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишни ташкиллаштиришни оптималлаштириш учун дастур» ЭҲМ дастурлари учун гувоҳнома олинган (Ўзбекистон Республикаси ЭҲМ учун дастур давлат реестрида 2012 йил 9 августда рўйхатдан ўтказилган). Мазкур дастурий патент қўшма жароҳат олган болаларга касалхонага ётқизиш босқичида шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишни ташкиллаштириш, эрта ташхислаш ва даволаш барвақт бошлаш орқали тузалиш даврини қисқартириш имконини яратган;

«Болалар қўшма шокоген жароҳатларида тез тиббий ёрдам кўрсатишда ташхислаш-даволаш чора-тадбирлари алгоритми» ишлаб чиқилган ҳамда тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 31 июлдаги 8н-д/165-сон маълумотномаси). Мазкур ташхислаш-даволаш алгоритми қўшма жароҳат олган болаларда касалхонагача бўлган босқичда жароҳатнинг оғирлигини прогнозлашга ва келиб чиқадиган асоратларнинг олдини олишга  хизмат қилган;

болалар қўшма жароҳатларида тез тиббий ёрдам кўрсатишни ташкиллаштириш тамойилларини такомиллаштириш бўйича тадқиқот натижалари соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, РШТЁИМ ҳамда унинг Наманган ва Самарқанд филиаллари амалиётига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 13 августдаги 8н-з/164-сон маълумотномаси). Жорий қилинган натижалар ихтисослаштирилган тиббий ёрдам сифатини оширган, болалардаги қўшма ва шокоген жароҳатларни барвақт аниқлаш ва назорат қилиб туриш, жарроҳлик аралашувларини амалга ошириш кетма-кетлиги ва муддатини белгилаш, беморни эрта фаоллаштириш ва шифохонада даволаниш муддатини қисқартириш ҳисобига шифохонада кетадиган харажатларни 15% тежашга имкон берган.