Олимов Фарусхон Музаффар ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қалин қатламли конларни қазиб олишдаги нобудгарчилик ва сифацизланишни илмий тадқиқ қилиш ва камайтириш», 04.00.10 – Геотехнология (очиқ, ер ости ва қурилиш) (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Т4558.
Илмий раҳбар: Исмаилов Анварбек Суннатуллаевич, техника фанлар номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети, DSc.17/04.06.2021.Т.06.02.
Расмий оппонентлар: Ҳакимов Шодибой Икматуллаевич, техника фанлари доктори, доцент; Меликулов Абдусаттор Джабборович, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Миллий технологик тадқиқотлар университети «МИСИС»нинг Олмалиқ шаҳридаги филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: кон лаҳимларини қатламга нисбатан оптимал жойлаштириш асосида қалин қатламли конларни ер ости усулида қазиб олишдаги нобудгарчилик ва сифацизланишни камайтиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қалин қатламли конларни камера-лентали қазиб олиш тизими билан қазиб олишда қатламларда лаҳимнинг оптимал жойлашувини қатлам қиялик бурчагига боғлиқлиги аниқланган;
кон лаҳимининг нишаб ва қия қатламларга нисбатан қамраб олишидаги нобудгарчилик ва сифацизланиш меъёрларининг оптимал миқдорларига аналитик боғлиқлиги аниқланган;
нобудгарчиликлар ва сифацизланишни камайтириш мақсадида кон лаҳимларини қатламнинг шифти ва остига нисбатан жойлаштиришнинг оптимал параметрларини аниқлашнинг график-аналитик усули ишлаб чиқилган;
қалин қатламли конларни ер ости усулида қазишда нобудгарчилик ва сифацизланиш кўрсаткичларини камайтириш учун қазиш лаҳимларининг қатлам қиялик бурчагига боғлиқ равишда оптимал жойлашувини аниқлашнинг математик модели ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қалин қатламли конларни қазиб олишдаги нобудгарчилик ва сифацизланишни илмий тадқиқ қилиш ва камайтириш бўйича олиб борилган илмий натижалар асосида:
лаҳимларни қатлам қиялик бурчагига нисбатан оптимал жойлашувини аниқлаш усули «Деҳқонобод калий заводи» АЖ тоғ-кон мажмуаси 8-панел 86-камерасида жорий этилган «Ўзкимёсаноат» АЖ нинг 2023 йил 19-октябрдаги 23-3-3097-сон маълумотномаси). Натижада, лаҳимларнинг оптимал жойлашувини таъминлаш орқали қатламни қазиб олиш даражаси 9,21 % га ортиши имконини берган;
лаҳимларни қатлам қиялик бурчагига боғлиқ ҳолда оптимал жойлаштириш технологияси «Деҳқонобод калий заводи» АЖ тоғ-кон мажмуаси 8-панел 86-камерасида жорий этилган («Ўзкимёсаноат» АЖ нинг 2023 йил 19-октябрдаги 23-3-3097-сон маълумотномаси). Натижада, қазиб олинган фойдали қазилма сифат кўрсатгичининг минимум 0,15 % га яхшиланиш имконини берган.