Sayt test rejimida ishlamoqda

Маматқулова Лобар Ўроловнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Томчилатиб суғоришда уруғлик ғўзани парваришлашнинг агротехнология элементларини ишлаб чиқиш”, 06.01.02– Мелиорация ва суғорма деҳқончилик (Қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.4.PhD./Qx.653.
Илмий раҳбар: Дурдиев Нормат Ҳасанович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Пахта селекцияси, уруғчилиги ва етиштириш агротехнологиялари илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Пахта селекцияси, уруғчилиги ва етиштириш агротехнологиялари илмий-тадқиқот институти, DSc.05/30.2019.Qx.42.01.
Расмий оппонентлар: Норқулов Усмонқул, қишлоқ хўжалик фанлари доктори, профессор; Хасанов Максуд Марифович, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Сурхондарё вилоятининг оч тусли бўз тупроқлари шароитида томчилатиб суғориш технологиясида уруғлик учун етиштириладиган Бухоро-10 ғўза навининг суғориш тартиблари ва минерал ўғит меъёрларини ишлаб чиқиш ҳамда юқори уруғлик пахта ҳосили  етиштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк маротаба Сурхондарё вилоятининг оч тусли бўз тупроқлари шароитида томчилатиб суғориладиган уруғлик пахта учун етиштирилган Бухоро-10 ғўза навини тупроқ намлиги ЧДНСга нисбатан 75-75-65% тартибда суғориш мақбул эканлиги аниқланган; 
уруғлик чигит учун етиштирилган ўрта толали Бухоро-10 ғўза навини эгатлаб суғорилганда минерал ўғитларни N-250, P-175, K-125 кг/га, томчилатиб суғорилганда N-200, P-140, K-100 кг/га меъёрда қўллаш самарали эканлиги аниқланган; 
оч тусли бўз тупроқларда уруғлик учун экилган Бухоро-10 ғўза навини томчилатиб суғоришда 2-5-2 тизимда гуллашгача 280-300 м3/га, гуллаш-ҳосил тўплаш даврида 370-390 м3/га, пишиш даврида эса 300-310 м3/га меъёрларда жами 9 марта суғориш мақбул эканлиги аниқланган;
томчилатиб суғориш технологиясида минерал ўғитларни сувда эритиб қўллаш ҳисобига ғўзанинг ўсиш-ривожланиши яхшиланиб, кўсаклар сони 1,2-2,3 дона, бир дона кўсакдаги пахта вазни 0,5-1,3 г, 1000 дона чигит вазни 7,4-9,9 г юқори бўлиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Cурхондарё вилоятининг суғориладиган оч тусли бўз тупроқлари шароитида томчилатиб суғориш усулида уруғлик ғўза етиштириш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари асосида: 
ғўза уруғчилиги фермер хўжаликлари учун «Томчилатиб суғориладиган майдонларда Бухоро-10 ғўза навидан сифатли уруғлик пахта етиштириш бўйича тавсиянома» тасдиқланган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг  2023 йил 6-октябр №21-06/1161-сон маълумотномаси). Ушбу тавсиянома ғўза уруғчилиги фермер хўжаликларида қўлланма сифатида хизмат қилмоқда; 
томчилатиб суғоришда ўрта толали “Бухоро-10” ғўза навидан уруғлик пахта етиштириш учун ЧДНСга нисбатан 75-75-65% тартибда суғориш ва минерал ўғитларни N-200, P-140, K-100 кг/га меъёрда қўллаш технологияси Сурхондарё вилояти Денов тумани “Жамшид Фаррух Бобомуродовлар” ф/х 120 га майдонда жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 6-октябр №21-06/1161-сон маълумотномаси). Натижада, ғўзадан 6-8 ц/га қўшимча пахта ҳосили ва сифатли уруғлик олинган ҳамда 1000 дона чигит вазни 8-10 г, бир кўсак вазни 0,8-1,0 г ошган, 
Сурхондарё вилояти Денов туманида ўрта толали “Бухоро-10” ғўза навидан томчилатиб суғоришда юқори ва сифатли уруғлик пахта еттиштириш агротехнология элементлари “Денов олтин ерлари” фермер хўжалигининг 100 гектар майдонида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 6-октябр №21-06/1161-сон маълумотномаси). Натижада эгатлаб суғоришга нисбатан 6-8 ц/га юқори ҳосил олиниб, чигит унувчанлиги 8-10%, пишганлиги 6-8%, мойдорлиги 0,8-1,0% ортган ва рентабеллик даражаси 13-17 % ошишига эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish