Sayt test rejimida ishlamoqda

Рахимжонова Гулнора Абдумажидовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертaцияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертaция мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Аллергик ринити бор бўлган беморларда экссудатив ўрта отитнинг патогенези ва даволаш тамойиллари», 14.00.04-Оториноларингология (тиббиёт фанлари).
Диссертaция мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/Tib1351.
Илмий раҳбар: Хайдарова Гавҳар Саидахмадовна, тиббиёт фанлари доктори (DSc).
Диссертaция бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат стоматология институти, DSc.04/30.12.2019.Tib.59.01.
Расмий оппонентлар: Радциг Елена Юрьевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси); Махкамова Нигора Эргашевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: А.Алиев номидаги Озарбайжон Давлат тиббий малака ошириш институти.
Диссертaция йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: аллергик ринит бор бўлган болаларда экссудатив ўрта отит кечишининг ўзига хос хусусиятларини аниқлаш ва даволаш усулларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
болаларда экссудатив ўрта отит ривожланишининг этиопатогенезида евстахий найи вентиляцион ва дренаж функциясининг узоқ вақт бузилишига олиб келувчи омиллар учраш частотаси аниқланган;
умумий қон тахлилида эозинофиллар, иммунологик тахлилда IgE миқдори юқори бўлган болаларда ЭЎО катарал, секретор босқичлари устунлиги, эшитув найи вазифаси бузилиши асосан IV даражадалиги аниқланган;
аллергик ринит бўлган болаларда ЭЎО аудиометрияда эшитиш кондуктив типда II ва III даражада эшитиш пасайганлиги аниқланган;
аллергик ринит бўлган беморларда ЭЎО катарал ва секретор босқичларида даволаш усуллари асосан консерватив бўлиб, назал кортикостероид, антилейкотриен қўлланган, самарасиз бўлгандагина ноғора парда шунтлаш ва аденоидэктомия жарроҳлик амалиётини ўтказилиши самарадорлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тошкент тиббиёт академияси мувофиқлаштирувчи эксперт кенгашининг 13 ноябрдаги №11/038 сон хулосасига кўра:
биринчи илмий янгилик: болаларда экссудатив ўрта отит ривожланишининг этиопатогенезида евстахий найи вентиляцион ва дренаж функциясининг узоқ вақт бузилишига олиб келувчи омиллар учраш частотаси аниқланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: олинган илмий натижалар 2021 январдан 2021 июлгача “Тошкент тиббиёт академияси кўп тармоқли клиникаси” ва “Voice LOR Clinic” хусусий клиникасида  амалиётга жорий этилган. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: тадқиқот натижалари асосида экссудатив ўрта отит билан касалланган болаларда эшитиши пасайиши даражасини, касаллик босқичларини, ноғора бўшлиғидаги ўзгаришларни, эшитув найи дисфункцияси даражасини баҳолашни ўзига хослигини олиш мақсадида хар бир ташхислаш учун ўртача 300 000-500 000 сўмни,  қўшимча равишда ташхислаш учун 200 000-250 000 сўмни иқтисод қилиш имконини берган. Ҳамда касаллик даражаси ва ёндош келтириб чиқарувчи касалликларни аниқ аниқлаш орқали даволаш кетма-кетлиги ҳам ўзгариб, бунинг натижасида беморда ортиқча жарроҳлик амалиётисиз, консерватив даво ва этиологик омилларни бартараф қилиш ёрдамида касаллик самарали даволангани туфайли 1 000 000 – 1 500 000 сўм иқтисод қилиш имконини берган. Хулоса: Экссудатив ўрта отит билан касалланган болаларда юзага келадиган ўзгаришларни аниқлаш учун  давлат бюджетидан 500 000 дан 750 000 сўмни тежаш имконини берган. Илмий янгиликдан кенгайтирилган ҳолда фойдаланиши: “Аллергик ринити бор бўлган беморларда экссудатив ўрта отитнинг патогенези ва даволаш тамойиллари” мавзусида илмий янгилик бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Тошкент тиббиёт академиясининг 2022 йилдаги 13 апрелдаги 03-1214-сон хати Соғлиқни сақлаш вазирлигига тақдим этилган.
иккинчи илмий янгилик: умумий қон тахлилида эозинофиллар, иммунологик тахлилда IgE миқдори юқори бўлган болаларда ЭЎО катарал, секретор босқичлари устунлиги, эшитув найи вазифаси бузилиши асосан IV даражадалиги аниқланган. тадқиқот натижаларининг назарий аҳамияти аллергик ринит билан касалланган болаларда экссудатив ўрта отитнинг ўзига хос кечиши, эшитиш пасайиши турғунлиги, шунга кўра даволаш усули ҳам ўзгаришини ҳисобга олиш муҳим ҳисобланади. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: олинган илмий натижалар 2021 январдан 2021 июлгача Тошкент тиббиёт академияси кўп тармоқли клиникаси ва “Voice LOR Clinic” хусусий клиникаси амалиётига жорий этилди. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: тадқиқот натижалари асосида ишлаб чиқилган тавсиялар экссудатив ўрта отит касаллиги  босқичларининг ўзига хослигини инобатга олиб эрта босқичида аниқлаш болаларда турғун эшитиш пасайиши олдини олиш мақсадида бир ташхислаш учун ўртача 500 000 сўмни ташкил этган. Хулоса: Экссудатив ўрта отит касаллигини янги ташхислаш амалиётга жорий қилиниши 1 нафар бемор ҳисобига бюджет ва бюджетдан ташқари  маблағларни 500 000дан 1 500 000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган. Илмий янгиликдан кенгайтирилган ҳолда фойдаланиши: “Аллергик ринити бор бўлган беморларда экссудатив ўрта отитнинг патогенези ва даволаш тамойиллари” мавзусида илмий янгиликни бошқа соғлиқни сақлаш муассаларига жорий  этиш бўйича Тошкент тиббиёт академиясининг 2022 йилдаги 13 апрелдаги 03-1214-сон хати Соғлиқни сақлаш вазирлигига тақдим этилган.
учинчи илмий янгилик: аллергик ринит бўлган болаларда ЭЎО аудиометрияда эшитиш кондуктив типда II ва III даражада эшитиш пасайганлиги аниқланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: олинган илмий натижалар 2021 январдан 2021 июлгача “Тошкент тиббиёт академияси кўп тармоқли клиникаси” ва “Voice LOR Clinic” шифохонаси клиник амалиётига жорий этилди. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: тадқиқот натижалари аллергик ринит билан касалланган болаларда экссудатив ўрта отит касаллигида ҳар бир босқичнинг ўзига хослигини баҳолашда эшитиш пасайиши муддатга доир ривожланиши мумкин бўлиши, буни олдини олиш учун аудиологик кўрсаткичлар асосида ташхислаш даражасини яхшилаш имконини берган. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: тадқиқот натижалари асосида ишлаб чиқилган тавсиялар экссудатив ўрта отит касаллигида  босқичларнинг ўзига хослигини инобатга олиб эрта босқичда аниқлаш болаларда турғун эшитиш пасайишини олдини олиш мақсадида бир ташхислаш учун ўртача 500 000 сўмни ташкил этган. Хулоса: экссудатив ўрта отит касалликда эшитиш пасайишининг ўзига хослиги ташхислаш учун  давлат бюджетидан 500 000дан 1 500 000 минг сўм тежаш имконини берган.  “Аллергик ринити бор бўлган беморларда экссудатив ўрта отитнинг патогенези ва даволаш тамойиллари” мавзусидаги тадқиқотида олинган илмий янгилик бошқа соғлиқни сақлаш муассаларига жорий  этиш бўйича Тошкент тиббиёт академиясининг 2022 йилдаги 13 апрелдаги 03-1214-сон хати Соғлиқни сақлаш вазирлигига тақдим этилган.
тўртинчи илмий янгилик: аллергик ринит бўлган беморларда ЭЎО катарал ва секретор босқичларида даволаш усуллари асосан консерватив бўлиб, назал кортикостероид, антилейкотриен қўлланган, самарасиз бўлгандагина ноғора парда шунтлаш ва аденоидэктомия жарроҳлик амалиётини ўтказилиши самарадорлиги баҳоланган. Экссудатив ўрта отит билан оғриган болаларни даволаш учун ишлаб чиқилган даволаш алгоритми, ноғора бўшлиқни шунтлаш оперaцияси ўтказилган беморларда оперaциядан кейинги даволашни оптималлаштириш, ноғора пардага ўрнатиш учун вентиляция найчаларини танлаш ва уларнинг қолиш муддати бўйича тавсиялар ушбу гуруҳдаги беморларда барқарор клиник самарага эришилган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: “Тошкент тиббиёт академияси кўп тармоқли клиникаси” ва “Voice LOR Clinic” хусусий клиникасида  амалиётга жорий этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: Экссудатив ўрта отит аллергик ринит фонида кечганида касаллик белгилари турғун ва эшитиш пасайиши даражаси юқори бўлгани аниқланган. Шунга кўра даволаш тактикаси белгиланган. Бу касалликнинг босқичларига ҳам тааллуқли. Касаллик ўз вақтида аниқланиши ва даво чораларини оториноларинголог, аллерголог ва отохирурглар билан биргаликда олиб борилиши хисобига болаларимизда касаллик осон, яъни консерватив йўл билан даволанган. Кечки асоратларда эса жарроҳлик амалиёти йўли билан даволанган. Аллергик ринит бўлган болаларимизда хаттоки жарроҳлик амалиётининг ўзигина самарасиз хисобланади. Қўшимча равишда консерватив даво муолажаларини ўтказиш тавсия қилинган. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: Тадқиқот натижалари асосида экссудатив ўрта отит билан касалланган болаларимизда касалликнинг этиологик омили, патогенетик таъсири, босқичлари ва эшитиш пасайиши даражасига кўра даво чораси консерватив, жарроҳлик усуллари ўз вақтида ва аниқ белгиланса, турғун эшитиш пасайишининг олди олинади. Эшитиш пасайиши бутун дунёда ижтимоий аҳамиятга эга бўлган холат хисобланади. Даво чоралари самарадорлигига кўра болаларда эшитиш ўз вақтида тикланади ва ривожланмайди. Бу эса ўз навбатида ногиронлик сони ортишини олдини олади ва ҳар бир ногирон учун давлат томонидан тўланиши керак бўлган нафақа, яъни 1,5-2 млн.дан ортиқ харажатларни иқтисод қилишга эришилади. Хулоса: Экссудатив ўрта отит билан касалланган болаларда турғун эшитиш пасайиши туфайли давлат бюджетидан тўланиши керак бўлган 1,5 - 2 млн.дан ортиқ харажатларни иқтисод қилиш имконини берган. “Аллергик ринити бор бўлган беморларда экссудатив ўрта отитнинг патогенези ва даволаш тамойиллари” мавзусидаги тадқиқотида олинган юқоридаги илмий янгилик бошқа соғлиқни сақлаш муассаларига жорий этиш бўйича Тошкент тиббиёт академиясининг 2022 йилдаги 13 апрелдаги 03-1214-сон хати Соғлиқни сақлаш вазирлигига тақдим этилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish