Sayt test rejimida ishlamoqda

Саидов Бекзод Абдуллаевичнинг
фалсафа доктори  (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Вестибуляр шванномаларни жарроҳлик амалиёти билан даволаш ва асоратларни олдини олишнинг дифференциал тактикаси», 14.00.28- Нейрохирургия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/Tib1291.
Илмий рахбар: Кариев Гайрат Маратович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.  
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт маркази, DSc.04/04.07.2023.Tib.170.01.
Расмий оппонентлар: Алиходжаева Гулнара Алавуддиновна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Ганиев Абдуаваз Абдулахатович, тиббиет фанлари доктори, доцент
Етакчи ташкилот номи: Андижон давлат тиббиёт институти.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади нервларнинг каудал гуруҳлари ва чақирилган мия потенциалларини интраоператив нейромониторинг ёрдамида даволашнинг янги усулларини ишлаб чиқиш орқали вестибуляр шванномаси бўлган беморларни жарроҳлик даволаш натижаларини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
вестибуляр шваннома ўсишини таҳлил қилиш орқали жарроҳлик вақтида тригеминокардиал рефлексининг  прогностик нейрофизиологик ва гемодинамик  маркерлари исботланган;
илк бор гипертензион  синдроми билан асоратланган  вестибуляр шванномаларни икки босқичли даволаш (1- гидроцефалияни редукция килиш, 2 - ўсмани резекцияси)  асосланган;
илк бор вестибуляр шванномалар учун жарроҳлик йўли билан олиб ташлаш хажмини (субтотал, тўлиқ ёки қисман олиб ташлаш) белгилайдиган интраоператив нейрофизиологик мониторинг предикторлари (амплитуда PIII и PV) аникланган;
жарроҳлик вақтида тригеминокардиал рефлексни динамик кузатувли нейромониторингда  мия устуни ишемиясини  огоҳлантириши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт маркази мувофицлаштирувчи эксперт кенгашининг 2023 йил 1 декабр 5-сон хулосасига кура:
биринчи илмий янгилик: ишлаб чикилган алгоритм ва боскичли жарроҳлик усуллари асосида вестибуляр шванномаларни  даволашда интраоперацион нейроманиторингни кўланилиши жаррох учун мия устуни ва краниал нервларнинг фаолиятини реал вақт давомида назоратлаш хаммда операциядан кейинги даврда беморда кузатилиши мумкин бўлган асоратларни олдини олиш бундан ташқари реабилитация давомийлигин  қисқартиришга имкон яратади. Илмий янгиликнинг моҳияти: илк бор вестибуляр шваннома ўсишини таҳлил қилиш орқали жарроҳлик вақтида тригеминокардиал рефлексининг  прогностик нейрофизиологик ва гемодинамик  маркерлари аниқланди. Илмий янгиликнинг аҳамияти: Тадқиқот натижаларининг илмий аҳамияти ишлаб чиқилган алгоритм ва интраоперацион нейрофизиологик критериялар беморларда  хирургик даволаш тактикаси танловига индивидуал ёндашув имконини беради. Неврологик етишмовчиликнинг тикланиш муддатларини сезиларли қисқарганлиги, жаррох манипуляциялари самарадорлигини оширилганлиги бу ишлаб чиқилган интраоперацион нейромониторинг мезонлари билан изоҳланади.Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (14.11.2023й. №147 ва №148) ва Қашқадарё вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (08.11.2023й. №92 I/CH) амалиётига жорий этилган.
иккинчи илмий янгилик: олиб борилган тадқиқот натижаларини амалиётга татбиқ қилиниши вестибуляр шванномаси бўлган беморларда жарроҳлик тактикасини танлаш бўйича объектив қарор қабул қилишга ёрдам берди, бу эса беморлар ҳаёт сифатини яхшилаш, амбулатор ва стационар шароитда даволаниш муддатини қисқартириш ҳисобига иқтисодий самарадорликни ошириш имконини берди.Таклиф этилган алгоритм ва комплекс ёндашувдан фойдаланиш вестибуляр шванномаси бўлган беморларни даволаш сифатини яхшилади.Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: 1) ётоқ кунларини ўртача 20.38 кундан 14.71 кунгача қисқартириш орқали беморнинг касалхонада қолишини камайтириш шифохона хизматлари учун тўлов миқдорини тахминан 5 991 минг сўмга камайтиради (998 600 сўм оғир беморлар учун интенсив терапия палатасида бўлган 1 кунлик прейскурант бўйича); 2) беморни эрта ишга қайтариш операциядан кейинги узоқ муддатли реабилитация ва дори-дармонларни таъминлаш харажатларини тўлаш учун давлатга харажатни камайтиради ва мавжуд ногиронлик учун умрбод ижтимоий таъминот зарурлигини истисно қилади. Хулоса: жарроҳлик тактикасининг босқичини режалаштириш билан амалга оширилган операциялар ҳар бир бемор учун 5 991 600 сўм тежашга имкон беради. Саидов Бекзод Абдуллаевичнинг “Вестибуляр шванномаларни жарроҳлик амалиёти билан даволаш ва асоратларни олдини олишнинг дифференциал тактикаси” мавзусида илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт марказининг мувофиқлаштириш эксперт кенгаши  2023 йил 29 май 02H 3/1-сонли хати юборилган.
учинчи илмий янгилик:илк бор гипертензион синдроми билан асоратланган вестибуляр шванномаларни икки босқичли даволашга (1- гидроцефалияни редукция килиш, 2 - ўсмани резекцияси) асосланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: вестибуляр шванноманинг гидроцефалия билан асоратланган гипертензион белгилари устунлик қилган беморларда икки босқичли хирургик даво тавсия этилди. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (14.11.2023й. №147) ва Қашқадарё вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (08.11.2023й. №92 I/CH) амалиётига жорий этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: окклюзион гидроцефалия билан асоратланган ўсмаларнинг ўзига хос хусусияти умумий мия симптомлари, ютиниш ва ўзак тузилмаларини сиқилиши натижасида қўпол неврологик нуқсонлар ривожланиши бош мия IV-қоринчаси даражасида ликвородинамик бузилишлар ва мия устуни тузулмаларининг сиқилиши билан боғлиқ. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: вестибуляр шваннома билан оғриган беморларнинг шифохонада қолиш муддатини 1) ётоқ кунларини ўртача 20.38 кундан 14.71 кунгача қисқартириш орқали беморнинг касалхонада қолишини камайтириш шифохона хизматлари учун тўлов миқдорини тахминан 5 991 минг сўмга камайтиради (998 600 сўм оғир беморлар учун интенсив терапия палатасида бўлган 1 кунлик прейскурант бўйича); 2) беморни эрта ишга қайтариш операциядан кейинги узоқ муддатли реабилитация ва дори-дармонларни таъминлаш харажатларини тўлаш учун давлатга харажатни камайтиради ва мавжуд ногиронлик учун умрбод ижтимоий таъминот зарурлигини истисно қилади. Хулоса: жарроҳлик тактикасининг босқичини режалаштириш билан амалга оширилган операциялар ҳар бир бемор учун 5 991 600 сўм тежашга имкон беради. Саидов Бекзод Абдуллаевичнинг “Вестибуляр шванномаларни жарроҳлик амалиёти билан даволаш ва асоратларни олдини олишнинг дифференциал тактикаси” мавзусида илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Соғлиқни сақлаш вазирлигига Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт марказининг -2022 йил 26 декабр  02-6/1504-сонли ва 2022 йил 26 декабр 02-6/1505 -сонли  хати юборилган.
тўртинчи илмий янгилик: вестибуляр шваннома билан оғриган беморлар учун жарроҳлик йўли билан олиб ташлаш хажмини (субтотал, тўлиқ ёки қисман олиб ташлаш) белгилайдиган интраоператив нейрофизиологик мониторинг предикторлари (PIII ва PV амплитудалар) ёндашувига асосланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: жарроҳлик аралашуви ҳажмини аниқлашда ва жаррохлик амалиётидан кейинги даврда беморнинг хаёт сифатини сақлашда  интраоператив нейрофизиологик мониторинг мезонлари ёндашуви кераклигидан далолат беради. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (14.11.2023й. №147) ва Қашқадарё вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (08.11.2023й. №92 I/CH) амалиётига жорий этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: вестибуляр шваннома билан оғриган беморларда ўсмани олиб ташлаш хажмини белгилаш беморларда операциядан кейинги даврда неврологик бузилишлар ижобий ўзгариш суръатлари, операция босқичларида интраоперацион нейрофизиологик мониторинг қўлланилиши орқали ижобий натижага эришилади. Вестибуляр шванномаси бўлган беморларнинг 2-гуруҳида интраоперацион  нейрофизиологик кузатув йўқлиги натижасида асоратлар сонини оширади, бу эса ўз навбатида бемор хаёт сифатининг бузилишига олиб келади. Вестибуляр шванномаларни жаррохлик йўли билан даволашда интраоперацион нейрофизиологик мониторинг қўлланилиши мия устуни ва краниал нервлар фаолиятини бузмаган холда ўсимта резекцияси хажмини аниқлаш имконини берди. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги такомиллаштирилган усулни амалиётга жорий қилиш: Вестибуляр шваннома билан оғриган беморларда окклюзион гидроцефалия билан асоратланганда оптимал  жаррохлик амалиётидан танлаш алгоритми ишлаб чиқилди бу эса ўз навбатда кисқа вақт ичида беморлар  меҳнат қобилиятини тез тикланиши, ижтимоий мослашув ва ногиронликнинг камайтириш, шунингдек, беморлар ҳаёт давомийлиги ва сифатини ошириш имконини беради. Хулоса: беморларда ўсма резекциясига асосланган дифференциал  хирургик даволаш тактикасини қўллашнинг узоқ даврдаги беморларнинг меҳнат қобилиятини тезроқ тикланиши ҳисобига ҳаражатларни камайтиришга имкон берди. Саидов Бекзод Абдуллаевичнинг “Вестибуляр шванномаларни жарроҳлик амалиёти билан даволаш ва асоратларни олдини олишнинг дифференциал тактикаси” мавзусида илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Соғлиқни сақлаш вазирлигига Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт марказининг - 2022 йил 26 декабр  02-6/1504-сонли ва 2022 йил 26 декабр 02-6/1505сонли  хати юборилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: вестибуляр шваннома билан оғриган беморларда жарроҳлик амалиёти вақтида тригеминокардиал рефлексни динамик кузатувли нейромониторинги бош мия устуни ишемиясини  огоҳлантириши исботланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: бош мия ўзаги билан ёпишган катта ўсмаларни олиб ташлаш жараёнида юзага келадиган тригеминал-юрак рефлексининг роли ва унинг операциядан кейинги неврологик асоратларни тахмин қилишдаги аҳамияти мухим. Шунингдек, чуқур ўзак бузилишларини олдини олишда мия устуни акустик чақирилган потенциаллари кўрсаткичларидаги ўзгаришларнинг таҳлили аҳамиятилидир. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (14.11.2023й. №147) ва Қашқадарё вилояти кўп тармоқли тиббиёт маркази (08.11.2023й. №92 I/CH) амалиётига жорий этилган. Саидов Бекзод Абдуллаевичнинг “Вестибуляр шванномаларни жарроҳлик амалиёти билан даволаш ва асоратларни олдини олишнинг дифференциал тактикаси” мавзусида илмий янгиликларни соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Соғлиқни сақлаш вазирлигига Республика ихтисослаштирилган нейрохирургия илмий-амалий тиббиёт марказининг -2022 йил 26 декабр  02-6/1504-сонли ва 2022 йил 26 декабр 02-6/1505 сонли  хати юборилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги:  Шу билан бирга, юз нервининг хавфсизлиги сезиларли даражада 24% га ошди, ялпи мия устуни шикастланишларининг ривожланиши 10% га камайди ва ўлим кўрсатгичи назорат гуруҳига нисбатан 1,9% га камайди. Хулоса:  беморларда ўсма резекциясига асосланган дифференциал хирургик даволаш тактикасини қўллашнинг узоқ даврдаги кўрсаткичлари асосий гурухнинг 49 (51,04%) беморларида яхши натижаларга эришилгани исботланган. .Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги ишлаб чиқилган интраоперацион нейромониторинг мезонлари жарроҳ манипуляцияси давомида тригеминокардиал рефлекс келиб чиқишини тахмин қилишни осонлаштиради ва ўсма резекциясининг мос ҳажмини белгилайди. Хулоса: Мия устуни акустик чақирилган потенциаллари бош мия устуни тузилмалари функционал бузилишларини аниқлашда юқори ахборотлиликка эга.

Yangiliklarga obuna bo‘lish