Мансуров Махмуджон Тохиржонович
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Пиёз уруғларини экишда пуштага трапециясимон шакл берадиган ғалтакмола конструксиясини ишлаб чиқиш ва параметрларини асослаш”, 05.07.01 – Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.1.PhD/Т3502.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Турдалиев Вохиджон Мақсудович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган муҳандислик-қурилиш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган муҳандислик-қурилиш институти, PhD.03/30.12.2019.Т.90.01.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Имомқулов Қутбиддин Боқижонович, техника фанлари доктори, профессор; Абдулхаев Хуршед Ғафурович, техника фанлари доктори, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот номи: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади пуштага трапециясимон шакл берадиган ва унинг устки қисмига пиёз уруғларни қаторлаб экиш учун тор ариқчалар очадиган ғалтакмола конструксиясини ишлаб чиқиш ва параметрларини асослашдан иборат.
III. Диссертация тадқиқотининг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
пиёз уруғларини қаторлаб экиш мақсадида пуштага трапециясимон шакл берадиган ва унинг устки қисмига уруғлар учун агротехник талаблар асосида экиш чуқурлигига тенг тор ариқчалар очадиган  ғалтакмоланинг конструксияси ишлаб чиқилган;
трапециясимон пуштанинг устки қисмига пиёз уруғларини экиш учун тор ариқчалар очадиган ғалтакмола пичоқларининг баландлиги ва асосининг кенглигини аниқлаш имконини берадиган аналитик боғланишлар пиёз уриғининг геометрик ўлчамлари (эни, узунлиги ва қалинлиги) ҳамда экиш чуқурлигини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқилган;
 пуштага трапециясимон шакл бериш жараёнидаги тупроқнинг деформацияланиши натижасида ғалтакмоланинг вертикал йўналишдаги  тебранишларини ифода этувчи такомиллашган математик боғланиш унинг массаси ва тупроқнинг эзилишга қаршлик кучини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқилган;
ғалтакмолага унга қуйилган агротехник талабларни сифатли бажаришини таъминлайдиган тик босим кучи унинг радиус, массаси ва машинанинг ҳаракат тезлигини инобатга олган ҳолда назарий ва тажрибавий усулларда аниқланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Пиёз уруғларини экишда пуштага трапециясимон шакл берадиган ғалтакмола конструксиясини ишлаб чиқиш ва параметрларини асослаш бўйича олинган натижалар асосида:
пуштага трапециясимон шакл берадиган ва унинг устки қисмига пиёз уруғларни қаторлаб экиш учун тор ариқчалар очадиган ғалтакмола конструк-сиясининг техник ечимига Ўзбекистон Республикаси интеллектуал мулк агентлигидан фойдали модел учун патент олинган («Сеялканинг  ғалтак-моласи», № ФАП 01945. 30.05.2022 й.). Натижада сабзавотчилик сеялкаларида қўлланила-диган уруғларни экиш учун пушта шакллантирадиган  ғалтакмола констурксиясини ишлаб чиқиш имконияти яратилган;
ишлаб чиқилган ғалтакмолани ишлаб чиқаришни ўзлаштириш учун лойиҳа-конструкторлик хужжатлари (дастлабки талаблар, техник топшириқ) «Қишлоқ хўжалиги машинасозлиги конструкторлик-технологик маркази» МЧЖда лойиҳалаш жараёнига жорий этилган. (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023-йил 05-апрелдаги 05/05/1456–сон маълумотномаси). Натижада асосланган параметрларга эга ғалтакмола билан жихозланган пиёз экиш машинасининг саноат нусхасини ишлаб чиқариш имконияти яратилган;
ишлаб чиқилган ғалтакмола билан жихозланган пиёз экиш машинаси Наманган вилояти Поп ва Чуст туманларидаги фермер хўжаликларида жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023-йил 05-апрелдаги 05/05/1456–сон маълумотномаси). Натижада меҳнат сарфи 1,8 марта ва ёнилғи сарфи 1,4 мартага кам бўлган пиёз экиш машинасини ишлаб чиқариш имконияти яратилган.