Sayt test rejimida ishlamoqda

Ал-Отаиби Бадер Тарахибнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи: “Рус ва араб газета дискурсида сиёсий фразеологизмларнинг таржима эквивалентлиги муаммоси”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Илмий раҳбар: Шомусаров Шорустам Гиязович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, DSc.03/30.12.2019.Fil/Tar.21.01.
Расмий оппонентлар: Исламджанова Хазифахан, филология фанлари доктори, профессор; Рашидова Наргиза Бахтияровна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон халқаро ислом академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади сиёсий фразеологик бирликларнинг рус ва араб газета дискурсида таржима эквивалентлигини, шунингдек, рус ва араб тилидаги газета сиёсий дискурсидаги эквивалент фразеологик бирликларнинг фаоллик хусусиятларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
рус ва араб тилларидаги сиёсий фразеологизмларнинг тузилиши ва семантикасига оид универсал, миллий-маданий ҳамда уларнинг тил дискурсидаги фаоллик хусусиятлари аниқланган;
газета сиёсий дискурсининг ўзига хос хусусияти араб ва рус тилларида сўзлашувчиларнинг менталитети, тарихи ва маданияти призмаси орқали кўрилган рус ва араб тилларининг лисоний манзарасини шакллантирувчи восита экани исботланган;
рус ва араб тилларидаги газета дискурсида қўлланган халқаро фразеологик бирликларнинг таржима эквивалентлигига хос хусусияти аниқланиб, муайян ижтимоий-сиёсий доиралар вакили бўлган муаллиф ва таржимоннинг лисоний шахсияти ҳақида баён қилувчи тасаввур далилланган;
рус ва араб тилшунослигида сиёсий фразеологизмларни таснифлаш типлари асосида рус ва араб газеталари дискурсидаги эквивалент сиёсий фразеологик бирликларнинг синтетик ва аналитик турлари мавжудлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Рус ва араб газета дискурсида сиёсий фразеологизмларнинг таржима эквивалентлиги муаммосини тадқиқ қилиш юзасидан олинган илмий натижалар ва хулосалар асосида қуйидагиларга эришилди:
рус ва араб тилларидаги сиёсий фразеологизмларнинг тузилиши ва семантикасига оид универсал, миллий-маданий, шунингдек, уларнинг тил дискурсидаги фаоллик хусусиятларига оид илмий-назарий хулосалардан Ўзбекистондаги рус диаспорасининг оғзаки нутқида ишлатиладиган фразеологик бирликлар қўлланган (Ўзбекистондаги Рус маданият марказининг 2021 йилнинг 1 апрелдаги 02-51-сон маълумотномаси). Натижада рус тилшунослигидаги сиёсий фразеологик бирликларнинг семантик ва функсионал хусусиятлари аниқланди ва асосланди, бу ўз навбатида, уларни рус газеталари матнларида ва араб тилига таржима қилишда қўллаш доирасини кенгайтириш имконини берган;
газета сиёсий дискурсининг ўзига хос хусусияти бўлган араб ва рус тилларида сўзлашувчиларнинг менталитети, тарихи ва маданияти призмаси орқали кўрилган рус ва араб тилларининг лисоний манзарасини шакллантирувчи воситалари таҳлилидан олинган амалий натижалари Саудия Арабистони Подшоҳлигининг Нур-Султон (Қозоғистон Республикаси) даги элчихонаси таржима бўлимининг амалий фаолиятида қўлланилган (Саудия Арабистони Подшоҳлигининг Қозоғистон Республикасидаги элчихонасининг маълумотномаси). Натижада, газета сиёсий матнларини рус тилидан арабчага ва аксинча таржима қилишда чуқур тушунишга имкон берадиган бундай илмий изланишлар зарурлиги қайд этилди. Бундан ташқари, тадқиқотда аниқланган рус тилидаги публисистик матнларнинг хусусиятлари, лакуналар ва лингвомаданий интерференсия газета матнларини араб тилига таржима қилишда хатоликларнинг олдини олишга ёрдам берган;
рус ва араб тилшунослигида сиёсий фразеологизмларни таснифлаш типлари асосида рус ва араб газеталари дискурсидаги эквивалент сиёсий фразеологик бирликларнинг синтетик ва аналитик турлари мавжудлигига доир тадқиқот материаллари ва амалий натижаларидан Саудия Арабистони Подшоҳлигининг Тбилиси (Грузия Республикаси) даги элчихонаси таржима бўлимининг амалий фаолиятида қўлланган (Саудия Арабистони Подшоҳлигининг Грузия Республикасидаги элчихонасининг маълумотномаси). Бу элчихона ходимларига оммавий ахборот матнларини яратишда, шунингдек, рус тилидан араб тилига ва аксинча таржима қилишда амалий кўмак сифатида хизмат қилган;
рус ва араб тилларидаги газета дискурсида қўлланган халқаро фразеологик бирликларнинг таржима эквивалентлигига оид тадқиқот натижаларидан Саудия Арабистони Подшоҳлиги Ташқи ишлар вазирлиги қошидаги таржима бўлимининг амалий фаолиятида қўлланиб келинмоқда (Саудия Арабистони Подшоҳлиги Ташқи ишлар вазирлигининг маълумотномаси). Мазкур тадқиқот натижаларидан журналистика ҳамда матнларни таржима қилишда фойдаланилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish