Яхяева Навруза Холбутаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Медиаматнда умуминсоний қадриятлар тизимининг лингвокультурологик тадқиқи (инглиз ва ўзбек тиллари мисолида)”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (инглиз тили) (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/Fil1002.
Илмий раҳбар: Тешабаева Дилфуза Мўминовна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллар университети,  DSc.03/30.12.2019.Fil/Ped.27.01.
Расмий оппонентлар: Қодирова Фазилат Шукуровна, филология фанлари доктори (DSc), профессор; Жумабаева Жамиля Шариповна, филология фанлари доктори (DSc), доцент.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.                                                                    
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.    Тадқиқотнинг мақсади  инглиз ва ўзбек босма медиа тили шаклланишида қадриятлар тизимининг ўрни ҳамда умуминсоний қадриятларнинг медиаматнда ёритилишиининг лингвокультурологик хусусиятларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
босма медиаматнларда умуминсоний қадриятлар ва ментал ҳодисаларнинг ёритилиши медиа жанрлар хусусиятлари, хусусан инглиз тилидаги газеталарда танқидий, шарҳ, ўзбек тилидаги газеталарида таҳлилий, бадиий-публицистик жанрлардаги маънавий, ахлоқий, миллий мавзуларнинг тарғиботидан иборат фактик материалларга боғлиқлиги далилланган;
медиа тилининг лингвомаданий ёндошуви асосидаги тадқиқи инглиз ва ўзбек тилларидаги газета матнларида умуминсоний қадриятларнинг аксиологик таснифи асосида ёритилиши журналист ижод намунаси ва шахсий лисоний диди орқали коммуникатив ва линвомаданий тамойилларга таянган ҳолда муаллиф – алоқа канали – жамият – тил – маданият – менталлик – мувофиқлик омилларига боғлиқлиги исботланган;
медиаматннинг “аксиологик – миллий – ментал” баҳоловчи хусусиятлари оламда рўй бераётган ўзгаришлар, инсоният ва жамият ўртасидаги муносабатлар, одамлар ва улар ҳаётининг ижтимоий субъектлари учун аҳамиятли категориялари асосида инглиз тилидаги газета матнларида friendship, relationship, tolerance, concsience ва ўзбек тилидаги газета матнларида меҳр-оқибат, инсоф-диёнат, бағрикенглик, биродарлик, ҳалоллик, поклик каби лексемалар орқали шаклланиши аниқланган;
чоғиштирилаётган тилларда умуминсоний қадриятларни ифодаловчи тил бирликлари инглиз тилидаги газета матнларида озодлик, эркинлик, тинчлик, адолат, бахт-саодат, ўзбек тилидаги газета матнларида ватанпарварлик, меҳнатсеварлик, дўстлик, муҳаббат каби умумижтимоий мазмунга эга аксиологик моделлар трансформациясига боғлиқлиги далилланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Медиаматнда умуминсоний қадриятлар тизимининг лингвокультурологик тадқиқи (инглиз ва ўзбек тиллари мисолида) бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
босма медиаматнларда умуминсоний қадриятлар ва ментал ҳодисаларнинг ёритилиши медиа жанрлар хусусиятлари, хусусан инглиз тилидаги газеталарда танқидий, шарҳ, ўзбек тилидаги газеталарида таҳлилий, бадиий-публицистик жанрлардаги маънавий, ахлоқий, миллий мавзуларнинг тарғиботидан иборат фактик материалларга боғлиқлиги оид илмий хулосалардан Ўзбекистон Ёшлари Умумжаҳон ассоциациясининг “Хавфсиз миграция” амалий лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Ёшлари Умумжаҳон ассоциациясининг 2022 йил 9 июндаги 03-02/152-сон маълумотномаси). Натижада ушбу лойиҳа доирасида олиб борилган тарғибот тадбирларининг кенг кўламда олиб борилишига ва  яратилган буклетлар, брошюралар, тарқатма материалларнинг мазмун-моҳияти янада ошишига хизмат қилган;
медиа тилининг лингвомаданий ёндошуви асосидаги тадқиқи инглиз ва ўзбек тилларидаги газета матнларида умуминсоний қадриятларнинг аксиологик таснифи асосида ёритилиши журналист ижод намунаси ва шахсий лисоний диди орқали коммуникатив ва линвомаданий тамойилларга таянган ҳолда муаллиф – алоқа канали – жамият – тил – маданият – менталлик – мувофиқлик омилларига боғлиқлиқ эканлигига оид илмий хулоса ва таклифларидан Ўзбекистон Республикаси “Миллий тикланиш” демократик партиясининг сайловолди дастурларини тузишда кенг фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси “Миллий тикланиш” демократик партияси Марказий кенгашининг 2022 йил 14 июндаги 02/05-121-сон маълумотномаси). Натижада партиянинг “Миллий тикланишдан - миллий юксалиш сари” шиори остида ўтказилган сайлов олди ташвиқот дастурларининг мазмундорлиги ошишига эришилган;
медиаматннинг “аксиологик – миллий – ментал” баҳоловчи хусусиятлари оламда рўй бераётган ўзгаришлар, инсоният ва жамият ўртасидаги муносабатлар, одамлар ва улар ҳаётининг ижтимоий субъектлари учун аҳамиятли категориялари асосида инглиз тилидаги газета матнларида friendship, relationship, tolerance, concsience ва ўзбек тилидаги газета матнларида меҳр-оқибат, инсоф-диёнат, бағрикенглик, биродарлик, ҳалоллик, поклик каби лексемалар орқали шаклланиши каби амалий таклиф ва хулосаларидан Ўзбекистон Ёшлари Умумжаҳон ассоциациясининг “Мусофир” амалий лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Ёшлари Умумжаҳон ассоциациясининг 2022 йил 9 июндаги 03-02/152-сон маълумотномаси). Натижада амалий лойиҳа доирасида ташкил этилган семинар-тренинглар, давра суҳбатлари, учрашувларда иштирок этган оммавий аудиториянинг миллий менталитети ва дунёқарашининг янада ўзгаришига хизмат қилган.