Абдуллаева Чарос Баҳромовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Реклама дискурсининг когнитив-прагматик тадқиқи (инглиз ва рус тиллари материалларида)”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/Fil3692.    
Илмий раҳбар: Абдувалиев Махаматжон Арабович, филология фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон давлат чет тиллари институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон давлат чет тиллари институти, PhD.03/29.12.2022.Fil.156.01.
Расмий оппонентлар: Набиева Дилоро Абдухамидовна, филология фанлари доктори, профессор; Солижонов Собиржон Атаханович, филология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва рус реклама дискурсида лингвокреативлик воқеланишини когнитив-прагматик хусусиятларига асосланган ҳолда комплекс очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
реклама дискурсини асосида антропоцентризм, фанлараро алоқадорлик, интеграллик, методологик тамойилларининг зарурати, реклама дискурси воқелантирувчи асосий хусусиятлардан бири адресант-маҳсулот-адресат триадаси эканлиги аниқланган;
чоғиштирилаётган тилларнинг реклама дискурсида лингвокреативликнинг намоён бўлиши, реклама матни ва парчалари: сўз ўйини, окказионализмлар, “илгари суриш” принципи, график воситалар, лингвоконсептлар сингари лингвокреативликнинг асосий тил маркерлари сифатида аниқланган;
инглиз ва рус реклама дискурсида "илгари суриш" принципи функсионал вазифасининг лингвистик ва экстралингвистик хусусиятлари маъноларини яратишга, маълумотни о'згартирилган тарзда ифодалашга ва қабул қилувчига коммуникатив-прагматик таъсир кўрсатишга қаратилган муҳим когнитив-стилистик механизмлари далилланган;
етакчи лингвомаданий консептлар, нутқ стратегияси ва тактикаси орқали инглиз ва рус реклама дискурсида прагматик мақсадларига эришганлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқотининг илмий натижалари, таклиф ва тавсияларидан қуйидаги лойиҳаларда фойдаланилди:
инглиз ва рус лингвокултурологияси нуқтаи назаридан лингвовокреативликни акс эттириш орқали таҳлил қилинган реклама дискурси, маданий консепт ифодалашни вербал баён қилиниши, лингвомаданий ўзига хосликнинг Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий - тадқиқот институти томонидан олиб борилган ФА-Ф1 Г003 “Ҳозирги қорақалпоқ тилида функсионал сўз ясалиши” (“Ҳозирги қорақалпоқ тилида функционал сўз ясалиши”) (2012-2016йй.) мавзусидаги фундаментал лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Қорақалпоқ бўлимининг 2023-йил 5 майдаги 17.01/67-сон маълумотномаси). Натижада инглиз, рус ва қорақалпоқ маданий лингвистикасига оид реклама матнлари илмий таҳлилга тортилган. Тадқиқотда муаммо сифатида  ўрганилаётган реклама матнларини таҳлил қилишдаги ёндашувлар, яъни уларнинг реклама дискурсида маданий тушунчаларни оғзаки баён қилиш ва лингвокултурал турларнинг миллий-маданий ўзига хос хусусиятлари кенг ёритилган. Бундай ёндашувнинг зарурияти реклама дискурси концепциясининг моҳияти билан белгиланган ҳамда у маданиятнинг лингвистик макони билан ажралмас эканлиги мисоллар асосида баён этилган;
реклама дискурсининг консепсияси, ёндашувлари, йўналишлари ва ривожланишини ўрганишнинг когнитив асослари, тил ўйинидан лингвистик ижоднинг вербал сифатида фойдаланиш, вақти-вақти билан сўзларнинг фаоллаштирувчиси сифатида когнитив тамойиллар, ахборотни ташкил этишда семантик ва стилистик "илгари суриш" воситалари, маданий тушунчани оғзаки баён қилишда фойдаланиш жиҳатларига оид натижаларидан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти томонидан олиб борилган ФА-А1-ГОО7 “Қорақалпоқ нақл-мақоллари лингвистик тадқиқот объекти сифатида” мавзусидаги амалий лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар Академияси Қорақалпоқ бўлимининг 2023-йил 5 майдаги 17.01/67-сон маълумотномаси). Натижада танлаб олинган реклама матнида қўлланган замонавий инглиз, рус ва қорақалпоқ тилларида лингвокреативликнинг перлокатив таъсири чоғиштирма ўрганиш бўйича илмий хулосаларни бойитиш имконини берган;
инглиз ва рус реклама дискурсида когнитив тамойилларнинг фаоллаштирувчилари ва ахборотни ташкил қилишда лингвокреативликнинг асосий тил маркерларининг хусусиятлари Ўзбекистон Давлат хореография академиясининг 2018-2019 йиллардаги “Ўзбек рақс санъати терминологияси” бўйича ПЗ-20170930188-сонли илмий-тадқиқот лойиҳаси доирасида бундай ёндашув зарурлигини кўрсатган реклама дискурси тушунчасининг моҳиятини белгилаб берган ва унинг маданиятнинг лингвистик маконидан ажралмаслигини очиб берган (Ўзбекистон Давлат хореография академиясининг 2023-йил 12 майдаги 01-04-08/156-сон маълумотномаси). Натижада киноқисса жанрининг таъсирчан хам ўқувчи, хам тингловчи, хам томошабинга бирдек тушунарли эканлиги уларни хосил қилувчи лингвокреативлик вокеланиши, сўз ўйини лингвокреативликнинг вербализатори, когнитив тамойилларнинг фаоллаштирувчилари ва ахборотни ташкил қилишда окказионализмлар хусусиятларини аниқланган;
лингвовокреативликни намоён бўлиши орқали таҳлил қилинган инглиз ва рус реклама дискурси, маданий консепт ифодалашни вербал баён қилиниши, лингвомаданий ўзига хослиги Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг “Ўзбекистон Телерадиоканали” давлат муассасасининг “Ўзбекистон тарихи” теликаналида эфирга узатилган “Тил – миллат кўзгуси” кўрсатуви ссенарияси тайёрланишида фойдаланилган  (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2023 йил  2 июндаги 01-06-890-сон маълумотномаси). Натижада, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги комиссия фаолиятини ташкил этиш бўйича чора-тадбирларни амалга ошириш бўйича ҳукумат қарорларининг моҳияти тўғрисида маълумотлардан фойдаланилган.