Sayt test rejimida ishlamoqda

Назаров Шахзод Рустам ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ёнғоқ зараркунандаларининг биоекологик хусусиятлари ҳамда уларга қарши кураш чоралари”, 06.01.09 – Ўсимликларни  ҳимоя қилиш (Қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.4.PhD/Qx1033
Илмий раҳбар: Шукуров Хушвақт Мамасолиевич, қишлоқ хоъжалиги фанлари доктори, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўсимликлар карантини ва ҳимояси илмий–тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат аграр университети, DSc.05/04.03.2022.Qx.13.01
Расмий оппонентлар: Хўжаев Шамил Турсунович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор; Рахмонова Мадина Кимсанбоевна, қишлоқ хўжалиги фанлари фалсафа доктори, досент.
Етакчи ташкилот: Академик М.Мирзаев номидаги боғдорчилик, узумчилик ва виночилик илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Тошкент вилояти шароитида ёнғоқзорларда учрайдиган асосий зараркунандаларнинг биоекологик хусусиятларини ўрганиш, топилган зараркунандаларни эʼтироф этиш ҳамда уларнинг ёнғоқ дарахтларига келтирадиган зарарини аниқлаш, шунингдек уларга қарши кураш чораларини қўллашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ёнғоқ барг ўровчиси (Archips argyrospila W.) нинг биоекологик ҳусусиялари биринчи марта аниқланган;
ёнғоқ меваларида учрайдиган кемирувчи ҳамда сўрувчи ҳашарот ва каналарнинг 13 та турини систематик тутган ўрни белгилаб берилган;
ҳашаротларни зарари бўйича асосий доминант 2 та кемирувчи ҳамда 3 та сўрувчи турларни ажратиб, уларнинг зарарини баҳолаш асосланган;
зараркунанда ҳашаротларнинг 3 та тури (ёнғоқ мевахўри, ёнғоқнинг барг устки катта ва барг остки кичик ширалари) нинг табиий энтомофаг (йиртқич ва паразит) лари аниқланган ҳамда уларнинг сонини бошқаришдаги аҳамияти аниқланган;
кемирувчи ва сўрувчи зарарли ҳашаротларга қарши умумий кураш тизимини ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ёнғоқ дарахти зараркунандаларига қарши курашиш асосида ушбу ёнғоқзорларни ҳимоя қилиш бўйича ўтказилган тадқиқотларнинг натижалари асосида:
Ёнғоқ дарахти зараркунандаларига қарши кимёвий кураш чоралари Тошкент вилоятининг Бўстонлик ва Қибрай туманларида ёнғоқнинг Чандлер, Идеал, Юбилейний, Бўстонский навларида 58,7 га майдонда жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасининг 2022–йил 25–ноябрдаги №04/021–5668-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида ёнғоқзорларнинг ҳосили сақлаб қолиниб, юқори самарадорликка эришиш имконини берган;
ёнғоқ дарахтининг асосий зараркунандаларидан ёнғоқ мевахўрига қарши Дифен супер 55% н.кук. 0,15–0,25 кг/га., Роскйпсо ОД 0,5–0,6 л/га., Актинара 240 СC 0,15–0,25 л/га. ва Карат Голд 5% эм.к. 0,4–0,8 л/га. сарф миқдорида препаратларини қўллаш жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасининг 2022–йил 25–ноябрдаги №04/021–5668-сон маълумотномаси). Натижада олинган иқтисодий самарадорлиги 6104,5 минг сўмдан 7885,0 минг сўмни ташкил этиб, ҳар бир сарфланган сўм ўзини 7,6–11,3 мартагача самарадорликка эришилган;
Тошкент вилоятининг Бўстонлик тумани ёнғоқзорларда ширалар ва каналарга қарши Дифен супер 55% н.кук., Роскйпсо ОД, Актинара 240 СC  ва Карат Голд 5% эм.к. инсектоакарисидлари 11,7 гектарда қўлланилган (Ўзбекистон Республикаси Ўрмон хўжалиги давлат қўмитасининг 2022–йил 25–ноябрдаги №04/021–5668-сон маълумотномаси). Натижада бир гектардан 7621,5 минг сўмдан 9019,7 минг сўмгача иқтисодий самарадорликка эришилган, ҳар бир сарфланган сўм ўзини 9,5 марттадан 13,3 мартагача самарадорликка эришилган ҳамда ҳар бир гектардан 25–31 сентнер ҳосил сақлаб қолиш имконияти яратилган. Препаратларни қўллаш натижасида ҳар бир гектардан ўртача 6–9,5 млн. сўмгача қўшимча фойда олинган.
   

Yangiliklarga obuna bo‘lish